Mir Möhsün NƏvvab

İRAN VƏ QARABAĞ ATLILARININ HÜCUMU
(1323-cü il zilhiccə ayı) 
 
İran təbəələrindən ibarət top və tüfənglə silahlanmış dəstə Ağdama gəldi. 
Ağdamda olan qalalılardan 100 nəfəri Şuşaya gələrək xəbər verdilər ki, iranlı 
qardaşları onlara sursat gətirmiş və qış günündə müsəlmanlara kömək etmək üçün 
zəhmət çəkib Ağdama gəlmişlər. 
Ağdamda iranlı qardaşları əyanlar və camaat böyük ehtiramla rahat 
mənzillərdə yerləşdirdilər. Bir neçə gün yaxşı istirahətdən sonra iranlı qardaşlar 
bildirdilər ki, biz buraya aş-plov yeməyə gəlməmişik. Bizim məqsədimiz 
müsəlman qardaşlarımızı erməni quldurlarından müdafiə etməkdir. Bu minvalla 15 
gün keçdikdən sonra İrandan gələn atlılarla birlikdə Qarabağ igidləri Aranzəmin və 
Pircamal kəndlərinin üzərinə hücum etdilər. Onlar güllələri qənaətlə işlədərək çox 
erməniləri xəncər və qılıncla öldürürdülər. Bu minval ilə hər iki kənddən 213 nəfər 
erməni öldürdülər. Ermənilərin çoxu meşələrə və dağlara qaçaraq ağacların 
arasında, qayalıqlarda gizləndilər. Hücum başa çatdıqdan sonra iranlılar öz 
ölkələrinə qayıtdılar. 
 

---

66 
HACI ABBASIN ƏHVALATI 
 
Hacı Abbas belə deyir ki, dava sakitləşdikdən sonra ermənilərin əksəriyyəti 
ayrı-ayrı vilayətlərə getməyə başladılar. Bir gün mən yolla gedərkən Muğdusi oğlu 
Minas adlı bir sövdəgər qarşıma çıxdı. O, külfəti ilə birlikdə arabada Tiflisə 
gedirdi. Məni görcək dedi ki, Hacı, Allah sizi saxlasın, görürsən sizin müsəlmanlar 
məni nə günə saldılar? Din haqqı, mənim o qədər dövlətimdən çiynimə saldığım 
bircə bu şal qalıb. Bu mənim həm paltarım, həm də yorğan-döşəyimdir. 
Minasın oğlu atasına dedi ki, zərər yoxdur, bu günün sabahı var. Əlbəttə, 
biz də əvəzini çıxarıq. Sonra mən Minasın oğluna dedim: —Ey oğlan, yadında 
varmı ki, davadan irəli mən sizin evin qabağından gedirdim. Gördüm ki, sən evin 
balkonunda durubsan. Bu zaman sizin balkonun altından bir qoca müsəlman 
keçirdi. Sən onu görən kimi daş ilə vurdun. Kişi səbəbini soruşanda sən o kişiyə 
acıqlanıb dedin ki, mən qəsdən səni vurdum. O kişi də sənə dedi ki, mənə etdiyin 
bu zülmə görə Allah-təala sizin evinizi xarabaya döndərib, sizi də zəlil etsin. İndi 
həmin kişinin bəd duasıdır ki, sizi tutdu. Eviniz-malınız tamam yanıb, özünüz də 
belə zəlil günə qalmısınız. Allah-təala adildir, haqqı nahaqqa verməz. Bir də ki, 
davanı və mərdümazarlığı ermənilər saldı, müsəlmanların sizə heç bir iddiası 
yoxdur.