Viroid RNK hech qanday oqsilni kodlamaydi. Ular avtomatik ravishda ko’payadi va xost oqsillarini jalb qilish orqali o’simlikda tarqaladi. Viroid replikatsiyasi uchun uchta fermentativ faollik talab qilinadi: RNK pol. II, RNAaz va RNK ligaza.
Ikki guruh viroidlar ikki xil usulda ko’payadi:
Avsunviroidlar nosimmetrik dumaloq aylana mexanizmi orqali takrorlanadi (2-rasm). Viroidning musbat dumaloq RNK zanjiri katta, multimetrik –ve ipni hosil qilish uchun shablon bo’lib xizmat qiladi. Ehtimol, bu RNK pol II fermentining faolligi bilan amalga oshiriladi.
Uzoq ─RNKning avsunviroid replikatsiyasi bog’liq ribozim faolligi bilan o’z-o’zidan parchalanadi. RNK aylana hosil qilib –ve aylana hosil qiladi. Ikkinchi dumaloq voqea ribozimaning faolligi bilan yana uzilgan uzun +chiziqni hosil qiladi.
Keyin qisqa viroid RNK dumaloq shaklga bog’lanadi. Possiviroidlar assimetrik yo’l bilan uzun chiziqli molekuladan +RNK hosil qiladi. Asosiy RNK Ase faolligi + ipni viroid uzunligiga bo’linadi. Keyin molekula yorilib, dumaloq viroid hosil qiladi.
Viroidlarning paydo bo’lishining to’rtta varianti mavjud:
Viroidlarning paydo bo’lishining to’rtta varianti mavjud:
1. Viroidlar oqsil qoplamasi kerak bo’lmagan yoki yo’qolgan viruslardan olingan. Shuning uchun viroidlar subvirus agentlaridir.
2. Ko’pgina hollarda, masalan, TMV bilan kasallangan barglar, loviya mo’rt virusi bilan kasallangan barglar va Qb fazasi past molekulyar og’irlikdagi RNK bilan kasallangan ichak tayoqchasida topilgan. Oxir oqibat, bu virusoidlarni keltirib chiqargan bo’lishi mumkin.
3. Oddiy hujayralar, xususan, yadro va nukleollarda past molekulyar og’irlikdagi RNK borligi ma’lum. Ularning ba’zilari genomdan RNK transkripsiyasi paytida tartibga soluvchi funktsiyaga ega bo’lishi va organizmning normal rivojlanishi uchun zarur bo’lishi mumkin deb taxmin qilingan.
Ehtimol, viroidlar mutatsiya natijasida g’ayritabiiy holga kelgan ushbu tartibga soluvchi RNKlardan kelib chiqqan bo’lishi mumkin.
4. O’z-o’zinii ko’paytiruvchi RNKlar odatda sog’lom hayvonlar hujayralarida, shuningdek pomidor barglarida uchraydi. Viroidlar ushbu o’z-o’zidan ko’payadigan RNKlardan biri patogen bo’lib, kasalliklarni keltirib chiqarganda paydo bo’lgan bo’lishi mumkin. Kartoshka shpindel viroidi o’z-o’zidan ko’payadigan RNK va PSTV bo’lishi mumkin.
