Mit dünden bugüne gizli dünyanin bilinmeyenleri tuncay özkan
Yüklə 3,49 Mb.
|
|
gelişmişliğin ölçüsü olarak değerlendiriliyor. kendi konumuzda başkalarının yaptıklarını araştırmaları izlemeden, başkalarının ulaştığı noktaları kendi araştırma çalışmalarımız için hareket noktası yapmadan harcanacak emek ve zamana kayıp gözüyle bakılabilir. Çağı yakalamak, çağa ulaşmak, gelişmeleri gecikmeden izleyebilmek ve özgün katkılarda bulunmakla mümkün olabilir. Araştırma ve geliştirme dahil her konu, her alan , her kurum kendi ihtiyacına yönelik bilgi toplama sistemini, kısaca istihbarat ağını kurmuş olmalıdır. Milli eğitim çalışmalarımızı örnek alabiliriz: Bakanlıkta bilgi toplama ve yayma genel müdürlüğü kurulmalı ve dış dünyada eğitim konusunda yapılan çalışmalar yakından izlenmeli, yayma biriminin çıkaracağı bülten, dergi ve kitaplarla bakanlığın birimlerine eğitim alanındaki yenilikler, gelişmeler duyurulmalıdır. bütün bakanlıklar ve kurumlar benzer ihtiyaç içerisinde bulunuyorlar. Bilgi toplama görevi verilenler ilk iş olarak yurt dışı görev isterler. Gerekçe tam bir aldatmacadır. Artık güvenlik dışı bilgilerin yüzde 99'u ha tta tamamı her yerde bulunabilen açık kaynaklardan elde edilebiliyor. Yurtdışına kimseyi göndermeden konuyla ilgili yayınlar elde edilerek tercüme ve değerlendirmeleri yurt içinde yapılabilir.Yurtdışında dışişleri bakanlığı personeli ve askeri ateşelerin dışında kalan görevlilerin yaptıkları işleri görenlen bilir. Nasıl seçiliyorlar ve ne iş yapıyorlar gerçekten incelemeye değer. Ataşelerin diplomatlarla uyumlu çalışmalarını sağlayacak bir yönetmelik Ulusu hükümeti tarafından yayımlandı. Uygulanmadığı gibi aransa bulunabileceğini sanmıyorum. Her toplantıda ilk söz istihbaratın olmalıdır. İstihbarat konusunu son günlerde tekrar gündeme getirilen MİT görevleri sebebiyle ele alıyorum. MİT önceleri stratejik istihbarat yapardı. Bütün konular ilgi alanına girerdi. Aslında kurum olarak gene öyle. Fakat bu ölçüde yaygın bir çalışma günümüzde mümkün değil. Eskiden de gereğince yapılamıyordu. MİT esas olarak iç ve dış güvenliğe yönelik haber ve bilgi toplamalı, diğer alanların sadece tehdit yaratan yönleri konusunda, kurumlardan toplayacağı haber ve bilgilere dayanarak değerlendirme çalışmaları yapmalıdır. MİT eskiden olanın aksine, bakanlıklara ve diğer kurumlara sürekli olarak bilgi vermemeli, onlardan bilgi almalı, bu kurumlar MİT'in güvenlik çalışmaları için kaynak oluşturmalıdır. bakanlık ve kurumlar ihtiyaçların, kuracakları bilgi toplama sisteminden kendileri karşılamalı, güvenlikle ilgili olan konu ve bilgileri MİT'e ulaştırmalılar. Bugüne kadar MİT 'in görevleri üzerinde tartışmalar, her defasında faaliyet alanının daraltılması ile sonuçlanmış, bir çok konuda eli kolu bağlanmış ve bazı alanların sahipsiz kalmasına sebep olunmuştur. MİT'e gözaltına alma ve operasyon yetkisi verilmeye çalışılması yadırganıyor. Sorgulamasız istihbarat olmaz. Gözaltına almadan da sorgulama yapılamaz. İstihbaratta iz üzerindeyken başkasının gelip operasyon yapmasını beklemek da mümkün değildir. Dünyada bu yetkileri elinden alınmış bir teşkilat olduğunu sanmıyorum; çünkü çalışamaz ve işini yapamaz. Yunan istihbarat teşkilatının Türkiye'ye karşı yaptıkları ortada. Türkiye'de yasal olarak, yapılanlara cevap verecek kuruluş bulunmuyor. Bir ülke , bir toplum bu kadar sahipsiz bırakılamaz. MİT istihbarattan başka şey yapmaz derseniz, pisikolojik savunma gibi devler devi bir toplum ihtiyacı bile öksüz kalır. Yasalarla hak verilmesinden korkmamalı. Yanlış yapanı cezalandırma yolunu açmak gerekir. Yoksa yeni yeni kuruluş ihtiyaçları çıkar veya toplumu ve ülkeyi dış güçler kemirir dururlar." İlginç bir yazı. Aslında istihbarat üzerine yapılan bir kısım değerlendirmeler doğru olmakla birlikte, MİT in bu tür yetkilerinin bulunduğunu bilmesi gereken bir uzmanın neden bunu varolan bir şeyi yok sayarak savunduğunu anlamak zor olmaktadır. İSLAMCILAR NASIL BİR MİT İSTİYOR Bu tartışmalara islamcı kesimde uzak duramamaktadır. Türkiye için MİT tarafından yapılan tehdit unsuru sıralamasında 1995 için PKK' ile atbaşı, hatta ondan bile bir adım önde bulunduğu raporlara geçirilen şeriat istekçisi islamcılar, MİT'e büyük ilgi duyan grupların başında geliyor. Bu ilgi karşılıklı olarak devam ediyor. Örneğin MİT ANAP döneminde tarikat ehli olan ve islamcı emniyet kadrolaşmasıyla ünlü İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu ile diğer islamcı -muhafazakar bakanlara ve bürokratlara Türkiye'de yükselen islami terör eylemleri konusunda brifing verdiğinde bu kadro anlatılanları gülerek karşılamıştır. Ancak 1993-1994 yıllarında islami terör Türkiye'de gerçekten etkili ve başedilmesi zor bir yapı haline gelmiştir. İslamcı kesimin MİT içindeki değişimle ilgili görüşü 12 Aralık 1994 günü Zaman gazetesinde yer almıştır. Araştırmacı Mehmet Yale imzasıyla çıkan yorumda şu görüşlere yer verilmiştir: " Son günlerde basında MİT ile ilgili bir çok haber ve bazı değerlendirmeler çıkıyor. Daha önceleri MİT, CIA ilişkilerine dikkat çekilirken şimdilerde MİT-MOSSAD ilişkileri gündemde. Gerekçe Türkiye'nin içişleriyle ilgili; yani terörle mücadele. PKK terörü, şimdilik senaryoları Türk filmine benze de ' islami terör ' dedikleri şeyle dengelenmek isteniyor. Bunun için yeni bir birim oluşturulduğu, bu birimin kuruluşunu haklı çıkaracak provakate eylemlerin her zaman için söz konusu olabileceği öne sürülüyor. Bu sebeple bazı zinde güçlerin Terör ile Mücadele Kanun Tasarısını zaruri gördükleri ve kanunlaşmasını istedikleri ifade ediliyor. Kısacası MİT'in dışa yönelik olarak ve dış istihbarat için çalışmasını, kuruluş felsefesine de dikkat çekilerek bazı güç odaklarının istemediği açık. Halbuki artık MİT'in dışa açılacağı, gençleşeceği ve Dışişleri Bakanlığı ile müşterek çalışacağı yolundaki haber ve umutlar, son günlerde etkili bir varlık göstermeyen bazılarımız adına çoklarını sevindirmişti. Netice olarak, sivil başkanı Sönmez Köksal Bey'le MİT'te reform bir kez daha gündeme gelmişti. MİT 'in artık dışa açılacağı ve Dışişleri Bakanlığı ile koordineli çalışacağı söyleniyordu. Bunun için MİT'te daha fazla sivilleşmeye, daha fazla gençleşmeye ve daha fazla fonksiyonerliğe gidilecekti. Fakat bu reform istekleri anlaşılan bazılarını rahatsız etti. Kendi ülke çıkarları için tehlikeli bir gelişme olarak görenler oldu. Türkiye çıkarları bir kez daha rafa kaldırılacak gibi gözüküyor. Halbuki buna kimsenin hakkı yok. Demokratikleşme olarak takdim edilen tasarının yasallaşması durumunda ülkenin iç bünyesinde yepyeni ve kapanması zor gedikler açılacak. Bu endişe geniş halk kesiminde çok yaygın. Keşke MİT'te reform fırsatı kaçırılmasıydı. Bu reforma paralel olarak sivil istihbarat kurumları da takviye edilebilseydi. Yine de umutluyuz. Sağduyu, birbirimizle boğuşmayı ve ülkeyi telafisi imkansız kamplara ayırmayı reddediyor." İslamcı kesim MİT üzerinde çok hassas davranmaktadır. Bunda en zor ulaşabildikleri kurumların başında MİT'in yeralmasının payı büyük olsa gerektir. MİT içinde islamcı kesime en yakın bulunan müsteşar Burhanattin Bigalı olmuştur. Bigalı görevini sona erdirmeden önce Suudi Kralı'nın özel davetiyle Suudi Arabistan'a gitmiş, burada Kral Fahd ile birlikte kutsal yerleri gezerek hacı da olmuştur. Dönüşünde de MİT içinde ilk kez mescit açtırmıştır. Mescit önceleri sadece müsteşarlıkta görevli erler için kullanıma açılmıştır. Daha sonra buna isteyen memurların ve büro personelinin de katılabileceği belirtilmiştir. Cuma günleri de toplu namazların kılınması uygulaması gelmiştir. Bu namazlar Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görevlendirdiği imamlar tarafından kıldırılmıştır. Ancak uygulamada Bigalı'dan sonra değişiklik olmuş, namaz kılmak isteyen erler için mescit açık tutulmuş, ancak diğer personele kapatılmıştır. Bigalı'nın dönemi MİT içinde sorunsuz geçmiştir. Bigalı veda konuşmasında : " Ben teşkilatın etkinliğini bir sis gibi yoğun, şefaflığını ise bir tül gibi sağladım" diyerek dönemini özetlemiştir. Bu konuda islamcı çevrelerin başlarına gelen her olayı MİT adıyla açıklamaya çalışmaları da bir başka ilgi çekici noktayı oluşturmaktadır. DRAMATİK BİR ÖLÜM ÖYKÜSÜ VE MİT'İN YAZILI AÇIKLAMASI Nurcu cematin önde gelen adlarından Yeni Asya Gazetesi ve yayınlarının sahibi Mehmut Kutlular'ın 17 yaşındaki kızı Vildan Kutlular, aşırı dozda aldığı uyuşturucu sonucunda yaşamını yitirince Mehmet Kutlular, kızının "MİT tarafından öldürüldüğünü" iddia etti. Bu iddia karşısında MİT tarihinde çok ender kullandığı yazılı açıklama yoluna başvurarak olayla ilgili iddiaları reddetti. Kutlular, kızını MİT'in öldürdüğünü iddia ederken şunları söyler: " 28 yıldır basın dünyasında. 38 yıldır da Nurcu hareketin vitrinindeyim. Devletin belli bir ideolojisi var. Devletin bugün en çok korktuğu şey, irticadır, şeriattır, islamiyetin gelmesidir. Şimdiye kadar değişik zamanlarda bir çok tehdide ve anlaşma önerisine maruz kaldım. Beni öldürseler kahraman yapacaklar. Cemaatte birbirine kenetlecek ve daha güçleneceti. Ancak beni yaşarken öldürmeyi, itibarımı kırmayı tercih ettiler. Cemaate 'Büyüttüğünüz adama bakın , kızı eroinman, ailesi perişan, namusu perişen imajı yaratmak istediler. " Peki Kutlular, MİT'in kızına karşı böyle bir hareket gerçekleştirebileceğini nereden anlamış olabilir. Klasik ve geçerli bir yola başvurmuş; mafyaya gitmiş. Evet mafyaya. Kutlular İstanbul'da uyuşturucu işiyle uğraşan bir mafyaya başvurarak kızına eroini şırınga eden Hayri Adıgüzel adlı kişiyle ilgili bilgi ister. Bakın sonrasında neler oluyor. Kutlular anlatıyor: " Kızıma eroin verdiği söylenen şu Hayri Adıgüzel hakkında bana bilgi getirin dedim. O da kabul etti. Bana ertesi gün telefon etti. ' Abi beni bu işe karıştırma 'dedi. Düşünün bu adamın işleri zaten bu. Bu adamlar polisten korkmaz ama MİT'ten çekinir bunlar. Demekki işin içinde MİT var." Evet Kutlular uyuşturucu mafyasından aldığı böyle bir tiyo ile olayın arkasında MİT'in olduğunu savunuyor. MİT ise buna tarihinde ikinci kez (ilk açıklama İlhami Soysal'ın kaçırılması olayıyla ilgili) yaptığı genel yazılı açıklama yoluyla yanıt veriyor: " Yeni Asya Gazetesinin 21 Eylül 1995 tarihli baskısında Vildan'ı MİT öldürdü başlıklı bir haber yeralmıştır. Gazetenin imtiyaz sahibi Mehmet Kutlular'ın açıklamalarına dayanan sözkonusu habere bazı dergi ve gazetelerde yer vermiştir. Mehmet Kutlular'ın cemaati karşısında düştüğü üzücü durumu saptırmak amacıyla milli bir kuruluş olan MİT'i hedef olarak göstermesi esef vericidir. MİT inançlara ve özgür düşünceye saygı gösterilmesini şiar edinmiş milli bir kuruluştur. MİT çalışanları Anayasa'da yansımasını bulan Atatürk ilkelerine, çağdaş düşünceye ve laikliğe inançla bağlıdır. Mehmet kutlular tarafından yapılan muhayyel ve herhangi bir dayanağı olmayan haberle MİT Müsteşarlığının hiç bir bağı olmadığı ve bu doğrultuda yasal haklarını kullanacağı kamuoyuna saygı ile duyurulur." Evet, her ideoloji ve inanç sisteminin kafasındaki ve elinde olmasını istediği MİT farklı farklı. Bazen de her olaydan sonra suçlanabilecek bir MİT'in elde olması hayırlı ve karlı gelmektedir insanlara. YUNAN İSTİHBARATI KORKUSUYLA YAPILMAK İSTENEN Ama herkesin üzerinde birleştiği bir konu MİT'in bugüne kadar yanlış işlerde ve istihbarat dışı faaliyetlerde kullanılarak yıpratıldığı. Bunun için de bir yeniden yapılanma ve MİT'in demokratikleştirilmesi ilkesinde herkes hem fikir gözüküyor. Peki MİT demokratikleşirse Yunan istihbaratı bizi yutar mı? Bu bazı kafalardaki garip, nedenleri anlaşılamayan bir soru olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle bazı çevrelerce Yunan istihbaratı Türkiye'deki her olayın faili gibi gösterilerek bir yerlere varılmak istenmektedir. "Yunan istihbaratının Türkiye üzerine yaptıkları" gibi söylemlerle ortaya çıkanlar; yaşlı, asker - sivil çekişmesi dorukta olan ve elemanları arasındaki çatışmalar kaosa dönüşen Yunan istihbaratının, Türkiye'de büyük eylemler yapabilmesinin mümkün olmadığını bilmelidirler de. Bu konunun uzmanlarının değerlendirmesi bu yöndedir. Hele Yunan istihbaratının 1995 İstanbul Gaziosmanpaşa olaylarında kışkırtıcılık yaptığını söyleyenlere, yerli ve yabancı uzmanlar sadece gülerek yanıt vermektedirler. Ancak Yunan gizli servisinin yaptıkları diye başlayan cümlelerde bunların ne yaptıkları konusunda bir bilgi verilmemektedir. PKK destekli politikalar Yunanistan'ın resmi görüşüdür ve bu yönde bütün Yunan kurumları çalışmaktadır. Yunan pisikozu ile yaratılmaya çalışılan hava MİT'de bugünkü yolun dışında başka bir yapılanma arayanların bulunduğunu gözler önüne sermektedir. Bu korkuya dayanan bir yapılanmadır. Doğru olan şey ise duygusallıktan ve yanlış yönlendirmelerden kaçınarak yeniden yapılanmaktır. En önemlisi MİT açısından demokratikleşme ve sivilleşme treninin bu kez kaçırılmamasıdır. Bunun önüne korkulardan bir duvar örülmemesi gerekmektedir. Bu fırsatın da kaçırılması durumunda özellikle Ortadoğu, Balkanlar ve Kafkasya'da Türkiye'yi önemli sorunların beklediği bir dönemde, Türkiye en büyük kötülüğü yine kendi eliyle kendisine yapmış olacaktır. Çünkü buralarda halen devam eden sıcak çatışmaların ötesinde büyük bir istihbarat ve nüfuz alanı yaratma çabası hatta kavgası bulunmaktadır. Bu kavgada Türkiye'nin rakipleri arasında Amerika, Rusya, Almanya, İngiltere ve Fransa gibi ülkeler yeralıyor. MİT'in rakipleri de bu ülkelerin gizli servisleri olmalıdır. RUSLAR TÜRKİYE'YE NASIL BAKIYOR Rus gizli servisi 1995 de piyasaya çıkardığı " Beyaz Kitap-Rus Gizli Servisleri" adlı kitap da Türkiye üzerine ilginç analizler yapmaktadır. Ruslara göre Türkiye; Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan , bütün Kafkasya açısından bir tehdit oluşturmaktadır. Bu tehdit giderek ilgi artışı şeklinde gelişmektedir.Rusya'nın bölgedeki etkinliği zayıfladığında bunu dolduracak ülke de Türkiye'dir. İran 'ın bu konuda bir şansı bulunmamaktadır. Rusların bu değerlendirmelerinde ilginç olan bir nokta ise Türkiye'nin Batı çıkarları ile birlikte bölge üzerinde Rus çıkarlarına karşı olduğunun vurgulanmasıdır. Oysa bölgedeki petrol konusunda Türkiye'nin etkinliği konusunda Batı da ikiye bölünmüş durumdadır. Bu konuda İngiltere Ruslardan yana tavır almış durumdadır. 137 seçilmiş devlet görevlisi tarafından yazılan kitapta Türkiye'nin NATO üyeliğinin Rus çıkarlarına karşı kullanılabileceği de dile getirilmektedir. Ayrıca Orta Asya üzerindeki konvansiyonel silah dengesinin "Şimdilik" Rusya'nın lehinde olduğu ancak bunun her an değişebileceği de bu rapor kitap da kaydedilmektedir. Bu bölgede Türkiye, İran ve Afganistan'ın etkinlğine dikkat çekilmektedir. Dile getirilen kaygılar karşısında Rusya'nın bölgedeki etkinliğini korumak için rakip gördüğü Türkiye üzerinde istihbarat oyunlarına başvuracağı açıktır. Bir tehlike daha önlem için MİT'i beklemektedir. LOJMAN İSTİHBARATÇILARI MİT kaynaklarını en rasyonel şekilde kullanmak durumundadır. Oysa MİT kendisine sağlanan ekonomik olanaklardan önemli bir bölümünü son derece plansız ve gereksiz olarak lojman yapımına harcamıştır. Örneğin 1980 sonrası bütçe ödeneklerinin ( Örtülü ödenekten gelen istihbarat harcamaları hariç) yüzde 90'nı lojman yapımında harcanmıştır. Oysa MİT elemanlarının lojmanlarda oturtulması bir başka büyük sakıncayı oluşturmaktadır. Askerler tarafından 1978 sonrasında elemanların evlerine gidiş ve gelişlerinde terör nedeniyle ortaya çıkan sorunlar üzerine başlatılan uygulama, yine asker gelenkelerde varolduğu gibi devam ettirilmiştir ve ttirilmektedir.Bu uygulama gizliliği ortadan kaldırmakta ve 1920 li yıllardaki (P) teşkilatının içine düştüğü sorunları yeniden yaşanır kılmaktadır. Tarihinden ders alması gereken en önemli kuruluş MİT olsa gerektir. Lojmanlarına hapsolan, toplumla ilişkilerini sınırlayan, sosyalleşemeyen ve gelişimin karşısına kabuğuna çekilmiş, muhafazakar anlayışların kalesi gibi dizi dizi lojmanlar ile çıkan bir istihbarat örgütü başarılı sayılabilir mi? Teşkilatın ideolojisi olarak aktarılan milliyetçiliği kabartılmış merkez sağ ve sol yapılanma, kendine uygun eleman modelini de bugünkü yapıda oturtmuş gözükmektedir. Sönmez Köksal'ın bizzat TBMM de yürüttüğü kulis çalışmaları sonrasında 11 Kasım 1994 günü TBMM 'ye sunulan ve MİT çalışanlarının emeklilik ve kıdem esaslarını yeniden düzenleyen yasa teklifi yeniden yapılanmaya ve 2000'li yılların genç elemanlarına teşkilyat içinde kadro açma amacını taşımaktadır. MİT TARİHİNDEKİ EN BÜYÜK KADRO OPERASYONU Yapılan operasyon MİT içinde bugüne kadar yaşananlar arasındaki en büyük kadro operasyonu olma özelliğini taşımaktadır. Kalıcı düzenlemeleri içermektedir. Sonuçta yaklaşık 600 kişi emekliye ayrılmıştır. DYP, SHP, ANAP'ın ortak imzasıyla verilen teklife göre MİT bünyesinde kadro karşılığı sözleşmeli çalıştırılan personel dahil ( MİT içinde bir ikilik nedeni de sözleşmeli personel uygulaması olmuş ve bu nedenle fazla para alanlar kurum içinde eleştirilmiştir) memurlardan: 1- Müsteşar Yardımcısı, Başkan, Hukuk Müşaviri, Öğretim Kurulu Başkanı, Başkan Yardımcısı, Hukuk Müşavir Başyardımcısı, Müşavir Başmüfettiş, Öğretim Kurulu Üyesi , Başmüşavir ; 60 yaş. 2- Daire Başkanı, Hukuk Müşavir 1. sınıf yardımcısı, Başmüfettiş, Öğretim Üyesi, Müşavir; 58 yaş. 3- 1. Sınıf İstihbarat Uzmanı, 1. Sınıf Uzman, Hukuk Müşaviri 1. Sınıf Yardımcısı, Müfettiş,Öğretim Üyesi, Müşavir, Savunma Sekreteri, Daire başkan yardımcısı, Öğretim Üyesi Yardımcısı; 56 yaş. 4- 2. Sınıf İstihbarat Uzmanı, 2. Sınıf Uzman, Hukuk Müşavir 2. Sınıf Yardımcısı, Müfettiş Yardımcısı, Öğretim Üyesi Yardımcısı; 54 yaş 5- Diğer kadrodakiler; 52 yaşlarını dolduranlar emekliye ayrılırlar. Bu yasayla MİT de amaçlanan olay eskiyi temizlemek ve genç kalmayı sağlamaktır. Yasayla ilgili MİT gerekçesi ise şöyledir: " Sözü edilen nitelikteki ağır çalışma şartları altında 25 yaşında teşkilatta göreve başladığı varsayılan yüksek öğrenim görmüş bir personel, Mıt personel yönetmeliğinin yükselme esaslarına göre, hiç yıl kaybına Yüklə 3,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|