Mit dünden bugüne gizli dünyanin bilinmeyenleri tuncay özkan
Yüklə 3,49 Mb.
|
|
Hikmet Çetin ve Ömer Türk ile birlikte, MİT'de kendilerine ayrılan odaya giderek çalışmalarına başlar. İlk iş MİT gibi sorgu konusunda uzman çalışanların bulunduğu bir kurumda bu profesyonellerin nasıl ifadelerinin alınacağı üzerinde bir karar verilmesidir. Bunun için odalarına gönderilen yeminli daktilo dışarıya çıkartılır ve ifade almalara öncelikle çağırılan kişilerle yapılan uzun havadan-sudan sohbetlerle başlanır: ABAS AÇIKLIYOR: RAPORU KİM SIZDIRDI Örneğin Hiram Abas'ın ifadesinin alınmasından önce 20 dakika o gün havanın kış olmasına rağmen yağmur yağması üzerine yapılan sohbete geçilir. Abas ustadır. Ona ve diğer MİT'çilere göre müfettişlerin bu yöntemlerle bir şey elde etmesi imkansızdır. Abas ifade verirken bir yandan da dalgasını geçmektedir: - MİT raporunu kim sızdırdı acaba? Abas: Kim olacak canım Cumhurbaşkanı Kenan Evren. O daha etüd halindeyken Cumhurbaşkan'lığındaki MİT temsilcisi damadı Erkan Gürvit aracılığıyla raporu istedi ve daha sonra basına sızdırdı. Nasıl olsa müfettişlerin, ülkenin Cumhurbaşkanı ağzına geleni küfür olarak MİT raporuyla ilgili dile getirdiği bir dönemde gidip kendisine , " Bu raporu damadınızla birlikte siz mi basına sızdırdınız" diyecek halleri yoktur. Ama onların da ellerinde kullanacakları kozları vardır... Tam 102 aktif operasyona katıldığı ifade edilen Abas espirileri, MİT içindeki hakimiyeti, sorgu tekniğiyle soruşturmacıları etkiler. Ama onlarda az değildir. Kendisine vatan-millet adına katıldığını söylediği aktif çatışmalara hangi yetkiyle girdiği sorulur. Öyle ya 12 Mart döneminden 1992'ye kadar katıldığı çatışmalarda hangi yetki ve sıfatla bulunmuştur? İşte bu sorunun yanıtı yoktur. MİT TARİHİNDE HAMBURGER'İN ÖNEMİ MİT raporuyla birlikte gündeme raporun nasıl basına sızdığı sorusu da gelir. Bu sorunun yanıtını arayan Kutlu Savaş ve arkadaşları için düğümü çözecek ipucu bir hamburger yeme öyküsünde yatmaktadır. Basında raporu yazan kişi İrfan Taştemur'dur. Onun açıklamalarına göre rapor kendisi İstanbul'dan Ankara'ya çağırılarak götürüldüğü MİT'de önüne konmuştur. O da bu rapordan öncelikle alıntılar yapmıştır. Bu sırada da MİT mutfağında hazırlanan hamburgerler'den yemiştir. İşte bu hamburgerlerin önemi raporun basına sızması öyküsünün anahtarı olmalarından kaynaklanmaktadır. Müfettişler raporun basına nasıl sızdığı soruna hep aynı yanıtı almaktadırlar: " Basına bu raporu Çankaya Köşkü sızdırdı." Oysa ortada bir başka iddia vardır. Bu iddianın araştırılmasına öncelikle raporun hangi tarihde hazırlandığı araştırılarak başlanır. Rapor Ağustos ayında hazırlanmıştır. Taslak halindeyken Köske çıkmıştır. Köşke çıkarken hemen hemen aynı tarihlerde İstanbul ve Ankara'da bazı gazetecilerin masasına da konmuştur. Ama gazete patronları bu raporun haberleştirilmesine bir türlü cesaret edememişlerdir. Ancak ilginçtir raporun bitirildiği tarih 10 Kasım 1987'dir . Bu tarih aynı zamanda basına sızdığı tarihdirde. Raporun üzerine tarih konulurken basının şahitliği de sağlanmıştır . MİT'DE HAMBURGER YEMENİN ZAMANI Peki ama MİT'de gerçekten hamburger pişirilmekte midir? Raporun pişirildiği bilinir ama ya hamburger?... Müfettişlerin kafasındaki soru budur. Evet MİT'de yapılan araştırmada hamburger pişirildiği de saptanır. Hamburger pişirilmesinin üst düzey sorumluluğunu da çok ünlü bir soyad üstlenmiştir: Doğramacı. Bu Doğramacı, YÖK Başkanı meşhur İhsan Doğramacı'nın yeğenidir. Müfettişler bir gün dönemin Müsteşarın'a şakayla karışık " MİT'in ünlü hamburger'inden yemek istediklerini " anlatırlar. Bu isteklerinin derhal karşılanacağı ifade edilir. Böylece MİT'de hamburger hazırlandığı da ortaya çıkar. Sorumulusu çağırılır ve hamburger için alınan malzemenin kaç gün bekletilerek hamburger yapıldığı sorulur. O da bir veya iki gün içinde malzemenin hamburger yapıldığını söyler. Bunun üzerine hamburger üretiminin ne zaman başladığı alınan malzemeler için tutulan defter kayıtlardan araştırılır. 1987 yılının Eylül ayından itibaren hamburger yapılmaktadır. Yani MİT raporunu basına açıklayan İrfan Taştemur'un MİT'e getirilerek hamburger yedirildiğini söylediği tarihlerde, MİT hamburger hazırlamaktadır ve İrfan Taştemur'da bu hamburgerlerden yemiş bulunmaktadır. Ama raporun araştırmasında bu tarihten çok önceleri İrfan Taştemur'un raporla ilgili bilgilere sahip bulunduğu da bilinmektedir. Müfettişler bu ayrıntılarla önemli sonuçlar elde etmektedirler. Kutlu Savaş çalıştıkları odayla ilgili olarak MİT Müsteşarına daha ilk günlerden itibaren şunları söyler: " Bakın efendim ben askeri okullarda ders verdim. Oralarda ses düzsenleri vardır ve sınıflar dinlenir. Bu alenen yapılır. Ben de sizin yerinizde olsum teşkilatımla ilgili çalışan insanların odalarını dinlerim. Bunu da biz hiç yadırgamayız." MÜFETTİŞLERİN AÇIĞA ALDIĞI MİT' ÇİLER VE EMEL SAYIN OLAYI Ayrıca ilerleyen zaman diliminde çalışmalar devam ederken bir başka karar da MİT'e bildirilir. Müfettişler sadece ilgilendikleri olaylarla ilgili konularda arşivdeki bilgileri görmek istemektedirlir. Bunun dışındaki bilgileri görmeyi uygun bulmumaktadırlar. Bunun için iki elemanın görevlendirilerek arşivden istenilen bilgilerin gerekli ayıklamasını yapması istenir. Bu böyle de olur. Ama soruşturmaya sekte vurmak isteyenler veya yönlendirme-yanıltma çabasına girenler derhal açığa alınacaktırlar. Bu konudaki ceza iki kişiye de uygulanır. Bunlardan birisi Mehmet Eymür'ün o dönemdeki yardımcısı Korkut Eken'dir. Diğer görevli de aynı dairede bulunan ve ünlü işadamı Ağa Ceylan'nın dünürü olan diğer yardımcıdır. Soruşturmanın seyrini beğenmeyen bu ikili müfettişlere bazı konularda bilgi aktarmamakta direnip soruşturmayı başka yöne çekmek isteyince, Kutlu Savaş ve arkadaşlarının oluruyla açığa alınırlar. Soruşturma sırasında eski Genelkurmay Başkanı Necdet Üruğ ile ilgili Emel Sayın olayı da incelenir. MİT raporunda Üruğ ile Sayın arasında bir gönül ilişkisinden bahsedilmektedir. Buna ilişkin arşivdeki bilgiler incelenir. Evet, MİT bir kaynağından gelen duyumu, rapora, arşivdeki dosyasından alarak aynen aktarmıştır. Ama bu duyum arşive yanlış geçmiştir. Yine dosyalarda olayın doğrusu bulunmaktadır. Sayın ile Gönül ilişkisi bulunan kişi bir başkasıdır. MİT arşivindeki bir hatalı yazımın sonucunda Üruğ paşa ağır yara almıştır. Bir yoruma göre de bu hatalı yazım bilinerek o rapora konulmuş böylece Üruğ'un yıpranması sağlanarak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde etkisizleştirilmesi amaçlanmıştır. Bu da Özal'ın yolunu açmıştır. Peki ama MİT hangi yetki ve görev anlayışı içinde Necdet Üruğ'u incelemiştir? Üruğ sıkıyönetim döneminde İstanbul MİT Bölge Başkanlığı'nın fiilen en üst düzey idarecisidir. Daha sonra da Genelkurmay Başkanı olmuştur. MİT askeri kişiler ve kurumlar konusunda araştırma yapmak için bu kurumların yetkilileriyle bir uzlaşmaya varmak durumundadır, çünkü yasa böyle demektedir. Ama böyle bir anlaşma da yoktur. MİT Üruğ'u kendi yöneticiliğini yaptığı zamanlar dahil olmak üzere uzunca bir zamandır izlemektedir. Ve bu izlemeyi de MİT'in başındaki asker idareciler bilmektedir. Yani herkes birbiri hakkında bilgi sahibi olmak için MİT'i kullanmaktadır. Çünkü bu izleme bir istihbarat sızması veya şüpheye dayanmamaktadır. Arşivler böylece insanların özel yaşamları dahil pek çok bilgiyle dolmakta ve bunlar da asla yokedilmemektedir. MİT incelenir ve sonuçta iki kişinin açığa alınması ve bir dizi eleştiri ile dolu olan rapor hazırlanır. Raporda askerlerin bir basamak olarak gördükleri MİT Müsteşarlığı görevinin bu işin uzmanlarına ve anlayanlarına bırakılmasının zamanının gelip geçtiği vurgulanır ve MİT'in yetki ve sorumluluk alanlarının dışında faaliyetlerde bulunduğu belirtilir. Acil olarak MİT'in devlet hizmetine sokulmasının kaçınılmazılığı anlatılır. MİT arşivlerinin özel yaşamlarla dolu olduğu da üç sayfalık raporda yeralır ve bu uygulama eleştirilir. Raporda yeralan hayali ihracat savlarının doğruluğunu belgeleyecek gerekli dökümanın da arşivlerde yeraldığı belirtilir. Bu MİT'in dışardan bir grup tarafından ilk kez denetlenişidir. Ve sonuçları açısından da çok önemlidir. MİT HAYALİCİLERİ SAPTAR VE YAZDIKLARI DOĞRULANIR MİT raporunda yeralan hayali ihracat suçlamalarıyla ilgili olarak yeni bir soruşturma açılması gelişen olaylar nedeniyle kaçınılmaz olur. Soruşturmanın sonucunda pek çok iddia doğrulanır. MİT raporu soruşturması da hayali ihracat soruşturması şeklinde sürdürülür. Ancak Kutlu Savaş raporunda özellikle polisi çok yakından ilgilendiren suçlamaların bulunduğu 17. sayfadaki olayların, MİT tarafından belgelendiğini, Başbakan Turgut Özal'a bildirir. Bildirir ve kararı da ona bırakır: " Ayrıca MİT raporunda 17. sayfada yeralan iddiaların kontrolü de bu vesileyle yapılmış olmaktadır. Önemle belirtilmelidir ki bu konudaki iddiaların mesnedi vardır ve MİT ilgilileri bu konuyu etüdlerine dercederken genel olarak konu hakkında doğru enformasyona dayanmışlardır. Bu konu bu raporumuzun tekliflerinin değerlendirilmesi çerçevesinde ele alınacağından etüdün 17. sayfasındaki iddialar ayrıca ele alınmayacak ve kesin bir ihtiyaç belirlemedikçe bir başka rapora konu teşkil etmeyecektir." Turgut Özal da zaten böyle bir soruşturmaya hiç bir zaman gerek duymayacaktır. Sonra gelenler ise onun yolundan hiç çıkmayacaktır. GİZLİLİK DENİLEN BÜYÜK BALON Kavga hala devam etmektedir. Ancak burada çok önemli bir sonuç daha vardır ki gözardı edilmesi mümkün değildir. O da devlet sırrı ve gizlilik olarak adlandırılan şablonlardır. Gizlilik CIA tarafından ne Watergate'de ne de İrangate'de sağlanabilmiştir. İngiliz, Fransız Rus gizli servisleri de benzer skandallarda gizlilik sağlayamamışlardır. MİT için de aynı şeyler geçerlidir. MİT özellikle başkaları adına kullanıldığı zamanlarda, sır saklayamadığı gibi skandallara malzeme olmuştur. Buradan hareketle gizli servilerin kime ve neye hizmet ettiklerinin yanı sıra ne adına neyi sakladıkları ve gizlilik perdesiyle örttüklerinin de iyice tartışılıp , aydınlatılması gerekiyor. Eğer bunlar yapılamazsa hem demokrasiler hem de gizli servisler büyük zarar görüyor. Daha doğrusu halk adına görev yapan insanlar, halkı aldatmış ve bilgilenmesini engellemiş oluyorlar.Gizliliğe ne kadar ve nerede ihtiyaç duyulduğunun yasalarla iyiden iyiye sınırlandırılması gerekiyor. MİT raporu ve ardından ortaya çıkan gerçekler gizlilik tartışmalarının ne kadar önemli olduğunun eniyi örneğini oluşturmaktadır. MİT raporuyla ilgili tartışmalar o kadar boyutlanır ki, rahatsızlık toplumun hemen her kesiminde en ağır şekilde duyulur. Bülent Ecevit eski günlerin birikimiyle sert eleştiriler getirir: "Mit kapatılır ve yeni bir MİT kurulur" der. Ecevit'in o döneme ilişkin eleştirileri şöyledir: ECEVİT: MİT KAPATILIR , YENİ MİT KURULUR" "MİT'in kaçakçılıkla ilgili konulara eğilmesi bence doğaldır. Delillere dayalı saptamalar yapması bence uygundur. Ben böyle örgütlerin siyasi etkilerden ve kişisel hesaplardan uzak çalışmasına büyük önem veririm. Başbakanlığım döneminde MİT'e hiç bir siyasal görev vermedim, özel görev beklemedim. Ancak bana verilen raporlarından olabildiğince yararlanmaya çalıştım. MİT raporları genellikle beni tatmin etmezdi. Somut ayrıntılara girmekten kaçındıklarını gördüm. Bu da üzerlerinde yaratılan yılgınlıktan ileri gelmekteydi. Onlara yılgınlıklarını aşmaları için teşvikçi oldum. Alma yeterince sonuç alamadım. MİT'in bilgi ve değerlendirme dışında aktif görevlere yöneltilmesini her zaman sakancalı bulmuşumdur. Çünkü böylesine bir görevden büyük siyasal ve sosyal sakıncalar doğar. bana göre istihbarat örgütleri açık ve temiz çalışmalar yapmalıdır. Günümüzde örgütlerin içine sızmadan, ajan provakatör kullanmadan bilgi toplama olanağı vardır. Ancak eski alışkanlıklardan kolay kolay kurtulunamıyor. MİT olaylar konusunda önceden bilgi alır ama emniyetin bunların üstüne gitmek için istediği somut bilgileri vermekten de kaçınır. Ben kendi dönemimde bunu saptamıştım. Benim zamanımda kaçakçılık konusunda çok iyi raporlar vermişlerdir. Bunlar beni çok sevindirirdi. Sonuç almak için Sayın Orhan Eyüpoğlu'na ( Dönemin Başbakan yardımcısı) bu raporları verirdim. Ama haberlerin sızdığı yolunda bilgi alırdım. Türkiye'deki istihbarat birimleri arasında sağlam bir eşgüdüm gereklidir. MİT pandoranın kutusu gibi açıldı. Belgeler ve bilgiler gelişigüzel yasadışı yollardan dağılıyor. MİT'in de pek çok devlet kuruluşu gibi çığrından çıkmış ve çok tehlikeli, sakıncalı bir biçimde kullanılır duruma gelmiş olduğu belli. Teorik olarak iki çözüm yolu vardır: Birincisi MİT kapatılır, yerine daha sağlıklı bir kuruluş yeni bir MİT oluşturulur. İkincisi; rapor ciddiye alınır ve kasıtlı hazırlanmış olsa da içeriği tüm iddialar, güven verecek tarafsız bir kurulca araştırılıp kamuoyu önünde açığa kavuşturulur. Kurum ağır bir yara almıştır. Başbakan Turgut Özal'ın MİT'in yerine uzunca bir süredir yeni bir MİT oluşturmak için fırsat kolladığı bilinmektedir. Raporuniktidara böyle bir fırsat sağlamak üzere tezgahlandığı kuşkusu zihinlerde uyandı." KÜSKÜN EMNİYET İLE MİT'ÇİLERİ ,KADER Mİ SİYASİ HESAPLAR MI BARIŞTIRDI Ancak daha sonra MİT den uzaklaştırılanlar ile MİT raporunda yeralanlar devletin üst düzey yönetiminde yine bir araya gelirler. Suçlanan Ünal Erkan Olağanüstü Hal Bölge Valisi, Mehmet Ağar Emniyet Genel Müdürü, Vali Nevzat Ayaz DYP Milletvekili ve önce Milli Savunma ardından Milli Eğitim Bakanı olurlar. Mehmet Eymür MİT'e geri döner(Kimi çevrelere göre dönüş, dönemin Başbakanı Tansu Çiller'in kocası Özer Çiller'in araya girmesiyle sağlandı. Kimilerine göreyse yeni oluşturulan birimlerde onun yerini dolduracak eleman sıkıntısı olduğu için dönüş teklifi kendisine ulaştırıldı.) Korkut Eken ise bir dönem, hakkında rapor yazdığı Mehmet Ağar'dan gelen iş teklifini kabul edip, polis özel timinin eğitiminden sorumlu müdür olmuştur.( Korkut Eken ile bir zamanlar aralarından su sızmayan, kader arkadaşı Mehmet Eymür arasındaki iplerin de bu teklif nedeniyle ve Eken'in görevi kabul etmesiyle koptuğu belirtiliyor. Eken'in, MİT'e geri dönen Eymür'ü , kendisini dışırda bıraktığı gerekçesiyle suçladığı ve kırıldığı aktarılıyor.) HİRAM ABAS'IN ÖLÜMÜNÜN SIRRI Herkes görev başındadır, hem de kilit görevleri paylaşırlar. Kimse hakkında bir soruşturma veya araştırma yoktur. Bir eksik vardır; Hiram Abas. Abas, 26 Eylül 1990 günü İstanbul'da uğradığı bir suikast sonucu öldürülmüştür. Bu ölümün üzerindeki sis perdesi de hala aralanabilmiş değildir. Abas ile ilgili olarak ölümünün ardından, MİT içindeki askeri kanattan olduğu bilinen kişiler ellerine aldıkları kağıtlarla, gazeteci gazeteci gezer ve Hiram Abas'ın uyuşturucu işiyle ilgilendiğini, Yahudi kökenli olduğunu, MOSSAD'a ve batılı servislere bilgi sızdırdığını, adının nasıl bir melanet anlam taşıdığını anlatıp dururlar. Bunlar haber de olur. Bu haberler daha sonra oğlu tarafından yalanlanır. Yine MİT içindeki kavgadır yaşanan. Abas'ın ölümü üzerine yapılan yorumlarda MİT içi hesaplaşmanın en temel ölüm sebeplerinden birisi olduğu ifade edilir. Öldürülmesinden hemen önce, çok yakınında bulunan ve ona koruma sağlayan MİT İstanbul Bölgesi'nin elemanları başka yerlere tayin edilir. Kendisine gönderilen korumalar kaldırılır. Bu konudaki bir iddia da; Abas'ın kendisine ateş eden kişileri tanıdığı için, arabası yavaşladığında onlara selam verdiği şeklindedir. Ancak bu ispatlanabilmiş değildir. Ama Abas'ın günde en az yüz mermi yakan, hareketli hedeflere ateş etmeyi seven, isabetli atışları ve iki silahını birden hızla ateşlemesiyle ünlü "kovboy" çevikliğinin, 103 adet silahlı çatışmaya girip çıkmışlığının iki kez yaralanmasının getirdiği tecrübelerin bu yolla etkisiz kılındığı savlanmaktadır. Aslında gizli servis ateşidir ortalığı dumana boğan. Çünkü ölüm bile bu kavgaları bitirmeye yetmemektedir. Gizli servisin içinde hesaplaşmalar bu dünyadan, öbür dünyaya taşınır durur. MİT NEDEN KOMPLOLAR ÖRGÜTÜ OLARAK TANINIYOR MİT sürekli olarak bir komplolar ya da senaryolar örgütü gibi gözükmektedir. Bunda ana etken MİT'in bünyesel sorunlarıdır. İçindeki grupların faaliyetleridir. Demokratik olmayan, toplum karşısında sorumluluktan kaçan yapısı ve üzerindeki oyunlara karşı koyma mekanizmalarının olmayışı sorunun odak noktasıdır. Gerçi bu hemen her Türk kurumu için geçerli bir eleştiridir. Ancak istihbarat örgütündeki iç dinamiklerin ayrı bir yapısı bulunmaktadır. MİT içindeki çekişmelerin ortaya koyduğu adlar kimi zaman, ya da çoğu zaman, arkalarına aldıkları askeri veya siyasi güçlerle, yetki ve sorumluluklarının ötesinde; devleti kurtarma girişimlerinin önemli bir payandası olabilmektedirler. MİT'in de aralarında bulunduğu pek çok ülkenin istihbarat servisleri, henüz bu aracı ya da taşeron kullanma veya kullanılma olarak adlandırılan, bütün örnekleri yasaları ve ulusal çıkarları aşan, bireylere hizmete dönük sansasyonlara yolaçan uygulamaların, çıkar savaşlarının önüne geçebilmiş değillerdir. Oysa bu durumda olmanın verdiği zararları pek çok ülke ve Türkiye yaşamaktadır. Kamu görevlisi kimliği taşıyan insanlar, birileri adına birşeyleri kurtarma hevesine daldılar mı, o kurumlar ve insanlar tarihin kara sayfalarını yazmaya başlıyorlar. İspanya, İtalya, Amerika, İngiltere, Yunanistan, Rusya gizli servisleri bazı kişilerin ya da grupların, çıkarlarının gerektirdiği davranışlarından dolayı, 2000 yılına girerken ülkelerine ve istihbarat servislerine büyük sıkıntılar yaşamaktadırlar. Gizli servislerin en başta bunu görüp bu tür karanlıkları bünyelerinden uzak tutma ve bunları aydınlatma görevleri doğalarında bulunmalıdır. Çünkü kirlenen sadece kendi tarihleri değil, ülkelerinin demokrasileri ve hukuk düzenleri olmaktadır. CIA'NIN BAŞINA GELENLER VE DEMOKRATİK SERVİS İSTEĞİ Amerikan gizli servisleri kendi ulusunun Başkan seçtiği Kenedy'i öldürtmekle suçlanmaktadır. Bu az bir leke midir? Bu hangi gizli servisin Yüklə 3,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|