Gorbaçov reformları ile, kitlesel işsizlik, yedek sanayi ordusu ekonominin vazgeçilmez bir parçası haline gelmek tedir. Sovyetler Birliği yöneticilerinin açıklamalarına göre, her 7 işletmeden birinin zararla çalıştığını belirtmiştik. Ayrıca, Gorbaçov'un danışmanlarından Fyodor Burlatski de, mevcut durumda 12-13 milyon işçinin çalışmasının faydasız ve "kontra üretici" olduğunu açıkladı.(Cumhuriyet, 15 Ocak 1988) Diğer yandan Almanca yayınlanan Sowjetunion Heute (1987/11 ) dergisinde bir makale yayınlayan Çalışma ve Sosyal Sorunlarda Devlet Komitesi Başkanı W. Stserbakov, yeni ücret sisteminin ilkelerinden biri olarak, "açığa alınan işçiler için, sosyal çelişkilerin önlenebilmesi için iş ve işçi bulma kurumunun açılması"nı öneriyor. Yine aynı derginin bir başka yerinde (s.31) belirtildiğine göre, Sovyetler Birliği yöneticileri, 1990'ların ikinci yarısında 13-19 milyon civarında bir işsizliğin olacağını tahmin etmektedirler.
