Son gelişmeleri besleyen, yeşerten sosyo-ekonomik koşullar Polonya'da zaten mevcuttu. Batının katkısı ne olursa olsun, ister az olsun veya hiç olmasın, bu oluşum siyasi bir kimlik kazanmaya adaydı. Polonya Birleşik İşçi Partisi icraatıyla, kilise ve ötekileri inançlarıyla, herkes üzerine düşen görevi fazlasıyla yaptı. Sırası gelmişken şunu da eklemek gerekir ki, Polonya'da kendilerine "komünist" diyenler, din konusunda, bir burjuva olarak, M. Kemal'in Türkiye'de yaptığını bile yapamamışlardır. Gelinen belli bir aşamadan sonra, Batı burjuva demokrasisi ve kapitalizm hayranları işçi edebiyatı maskesi altında önemli güç(181)topladılar ve bu güç artık sopa zoruyla dizginlenemez oldu.