Doğu Avrupa'daki taşlaşmış, yığınlardan kopmuş, yabancılaşmış, yönetici bir avuç zümrenin çıkarlarına daya nan bürokratik burjuva rejimler kitle hareketinin devrimci baskısıyla kağıttan birer şato gibi yıkıldılar. Bu yıkılışı gerçekleştiren kitlelerin talepleri demokratik muhtevayı aşmıyor, ya da henüz pek az aşıyor. Buna dayanarak burju va propaganda "işte bizim değerlerimiz savunuluyor" diye feryat ediyor sevinçten.
Ama kendiliğinden başlayan ve çığ gibi gelişen kitle hare ketinin taleplerinin hep aynı geri noktada kalacağı garanti edilebilir mi? Kendiliğinden eylemlerle çok katı olduğu bili nen rejimleri bir kaç gün içinde bir kişinin burnu dahi kana madan alaşağı eden kitle hareketi bünyesinde potansiyel bir dinamik taşımaz mı? Örgütlü bir güç hiç mi ortaya çıkmaz böyle bir kitle hareketinin bağrından? Burjuvazi hep kendi çıkarlarına uyarlamaya, öyle yorumlamaya çalışıyor ger çekleri. Doğu Almanya'da, Çekoslovakya'da, Bulgaristan' da bir takım demokratik talepler dile getiren kitlesel gücün geleceği için iki ihtimal tespit ediliyor; ya şu anda savunduğu taleplerin etrafında kenetlenir durur ve her zaman aynı sevi yede kalır, ya da, rejimler yıkılıp kitle hareketinin varlık se bebi ortadan kalktığı için bu hareket artık gerilemek ve yok olmak zorunda. Hiçbir burjuva aydını, yazarı veya gazeteci si kitle hareketine gelişme ihtimali vermiyor. Bu suskunluk bir unutkanlık veya bir tesadüfe benzemiyor.
