Tema : Kadın hakları
Konu : Kadın haklarına küresel bakış
Amaç : 1) Kadın haklarını tanımlama
2) Kadın hakkını ihlal şekillerini tanıma
3) Ülkelerin kadın haklarına bakışını analiz etme
4) Kadın haklarının yaygınlaştırılması ve geliştirilmesine yönelik öneriler
Yöntem : Doküman analizi (grafik okuma), grup çalışması
Süre : 45 dk.
Materyal : Çalışma kâğıtları, bilgisayar ve yansıtıcı
Kaynak : Statistics on Discrimination of Women: http://filipspagnoli.wordpress.com/stats-on-human-rights/statistics-on- discrimination/statistics-on-discrimination-of-women
Hazırlık : Katılımcıları 6 gruba ayırınız. Her gruba EKLER’den birini rastgele dağıtınız.
Etkinlik Süreci : Gruplardan Ek 1-2-3-4-5-6’da verilen istatistikleri incelemeleri, istatistiğin hangi hak ile ilgili olduğunu, istatistikten çıkardıkları sonucu/sonuçları yazmaları; bu sonuçlardan olumsuz olanlarla ilgili olarak neler yapılması gerektiğini -önem ve öncelik sırası ile- belirlemeleri istenir.
Şayet istatistiklerde Türkiye de yer almış ise değerlendirme ve öneri kısmında, ülkemizdeki durum ve neler yapılabileceğine yönelik önerilere ayrıca yer verilmelidir. Grup çalışması yoluyla ulaşılan sonuçlar, bilgisayar eşliğinde yapılan sunum vasıtasıyla diğer gruplarla paylaşılır. Değerlendirmeyi aşağıdaki sorularla yapabilir, yeni soru ekleyebilirsiniz.
Değerlendirme : Değerlendirme sürecinde;
-
Verilen istatistiklerin kadın haklarından hangi hak/haklar ile ilgili olduğunu,
-
Bu hak ile ilgili verilen istatistikten hangi sonuçlara ulaştıklarını,
-
Bu istatistiklerdeki en ilginç bilginin ne olduğunu,
-
Kadın haklarının korunması/geliştirilmesi/yaygınlaştırılması için neler yapılması gerektiğini -önem ve öncelik sırası ile- belirtmelerini isteyebilirsiniz.
Ek 1 ...........................…………………………………………………………………….
Cinsiyet Eşitliğine İslam Ülkelerinde Genel Bakış %
|
|
Ortalama
%
|
Erkekler %
|
Kadınlar %
|
Fark
|
Ürdün
|
63
|
44
|
82
|
-38
|
Pakistan
|
76
|
65
|
87
|
-22
|
Tunus
|
74
|
65
|
84
|
-19
|
Mısır
|
58
|
53
|
63
|
-10
|
Lübnan
|
93
|
88
|
98
|
-10
|
Türkiye
|
84
|
83
|
85
|
-2
|
Ek 2 ………………………………………………………………………………………….
Ek 3 Amerikalılara Göre ……………………………………………………………………
Ek 4 ……………………………………………………………………………………………
Ek 5 ……………………………………………………………………………………………
Ek 6 ……………………………………………………………………………………………
Çocuklar ve Hakları
Tema : Çocuk hakları
Konu : Çocuk hakları
Amaç : 1) Çocuk haklarını tanıma
2) Çocuk haklarını değerlendirme
3) Çocuk haklarını verilen olaylar ile eşleştirme
Yöntem : Grup çalışması, doküman analizi
Süre : 45+45 dk.
Materyal : Grup sayısı kadar bilgisayar, internet bağlantısı ve EK:1-2-3
Kaynaklar : 1) Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin tam metni
-
http://www.unicef.org/turkey/pdf/_cr23.pdf
-
http://www.cocukhaklari.gov.tr/condocs/kanun_belgeleri/4058_ss-17.pdf
2) Çocuk Haklarına Dair Sözleşme özeti
a) http://www.ism.gov.tr/indir/acsap/cocukhkl.pdf
b) http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/34/22/736385/icerikler/cocuk-haklari-sozlesmesi_271379.html
3) Görsel kaynak: http://www.cizgilerlehaklarim.com/#!foto/c4fi
4) Demir Abdullah, “Tarihten Günümüze Çocuk Hakları”, International Journal of Early Childhood Education Research, Vol 1, No 3, 37-47.
http://www.akademikplus.com/ijecer/v1n3/demir.pdf
5) Yenilikçi Tarih Öğretimi Etkinlik Örnekleri, Baş editör: Hüseyin Köksal, Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı, 2012.
Hazırlık : Katılımcıları 4-5 kişilik gruplara ayırınız. Gruplara Kaynak 1 ve 2’den (Ek-1) faydalanarak Ek 2’de verilen form üzerinde “Çocuk Hakları Listesi” yapacaklarını söyleyiniz.
Ek-3’ü makasla keserek çoğaltınız. Olay veya durumları kâğıt karar gibi karıştırınız. Tarihte geçen bu olay veya durumları Ek 2’de daha önce belirlenen çocuk hakları ile ilişkilendirmelerini, ilişkili hakların en sağında verilen sütunun içerisine Ek 3’te verilen numaraları yazmalarını isteyiniz. Her gruptan grup adına sunum yapmak üzere sözcülerini belirlemelerini isteyiniz.
Etkinlik Süreci : Grupların materyallerinin eksiksiz olduğundan emin olunuz. Grupların, Çocuk Hakları Sözleşmesi’nden faydalanarak Ek 2’de çocuk hakları listesini oluşturmalarını; ardından Ek 3’te verilen durumları veya olayları Ek 2’de daha önce belirledikleri haklarla eşleştirmelerini/ilişkilendirmelerini sağlayınız (Ek 3’te verilen bir durum veya olay birden çok çocuk hakkı ile ilgili de olabilir.). Gruplar çalışmalarını tamamlayınca Ek 2 üzerindeki belirlemelerini sunmalarını sağlayınız. Sunum sırasında, grupların belirlemelerindeki benzerlik-farklılıklara dikkat çekiniz.
Değerlendirme : Değerlendirmeyi aşağıdaki sorularla yapınız:
-
Ek 2’de gruplarca belirlenen çocuk hakları listeleri birbirine benziyor mu?
-
Gruplarca Ek 3’te verilen olay veya durumlarla ilgili Ek 2’de yaptığı işaretlemeler tutarlı mı?
-
Çocuklar açısından en önemli hak hangisi olabilir?
-
Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne neden ihtiyaç duyulmuştur?
-
Çocuk hakları gerçekten çocukları korumada başarılı mı?
-
Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesi’ndeki hangi maddelere ve neden çekince koymuştur?
Ek 1
Çocuk Hakları Sözleşmesi (Kısaltılmış Özeti)
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde benimsenen Sözleşme, 2 Eylül 1990 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye de dâhil olmak üzere yaklaşık 142 ülke Sözleşme’yi imzalamış veya onay ve katılma yoluyla taraf devlet durumuna gelmiştir. Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni 2 Ekim 1995’te uygulamaya başlamıştır. Sözleşme’yle çocuk haklarının korunması amaçlanmış ve taraf devletlerin Sözleşme maddelerine kesinlikle uymaları gerektiği hükme bağlanmıştır. Çocuk Hakları Sözleşmesi 42 maddeden oluşur.2
Çocuk Hakları Sözleşmesi Maddeleri
Madde 1: 18 yaşına kadar her insan çocuktur.
Madde 2: Hakların hepsi ayrım yapılmaksızın tüm çocuklar için geçerlidir.
Madde 3: Çocukları ilgilendiren bütün girişimlerde “Çocuğun Yüksek Yararı” temel düşüncedir.
Madde 4: Devlet, bu Sözleşme’de tanınan hakların uygulanması amacıyla tüm imkânları kullanmalıdır.
Madde 5: Devlet, anne babaların çocuğun yeteneklerinin geliştirilmesi yönünde uygun biçimde yönlendiricilik yapma hak ve sorumluluğuna saygı gösterir.
Madde 6: Her çocuk temel yaşama hakkına sahiptir. Devlet, yaşama hakkını güvence altına almak ve geliştirmekle yükümlüdür.
Madde 7: Çocuk, doğuştan itibaren bir isim alma, vatandaşlık edinme, anne babasını tanıyıp bilme ve onlar tarafından bakılma hakkına sahiptir.
Madde 8: Devlet, çocuğun tabiiyetine, isim ve aile bağlarına saygı göstermek ve bunları korumakla yükümlüdür.
Madde 9: Çocuk kendi anne babasıyla yaşama hakkına sahiptir; herhangi bir ayrılık durumunda ayrıldığı kişilerle temas çocuğun hakkıdır.
Madde 10: Ayrı ülkelerde yaşayan anne baba ve çocukların birlikte yaşamaları için her türlü kolaylık gösterilir.
Madde 11: Devlet, çocukların ülke dışına kaçırılıp, alıkonulması ile mücadele için önlemler alır.
Madde 12: Her çocuk kendisini ilgilendiren herhangi bir konu veya işlem sırasında, görüşlerini serbestçe ifade etme, görüşlerinin dikkate alınmasını isteme ve katılma hakkına sahiptir.
Madde 13: Çocuk, isteklerini ve düşüncelerini seçtiği bir yolla özgürce açıklama hakkına sahiptir.
Madde 14: Devlet, çocuğun düşünce, vicdan ve din özgürlüğü haklarına, anne babanın uygun yol göstericiliğine bağlı olarak saygı gösterir.
Madde 15: Çocuklar, başkalarıyla bir araya gelme, dernek kurma ve kurulu derneklere katılma hakkına sahiptirler.
Madde 16: Çocuklar onurlu ve saygın birer insandır. Hiç kimse onların onurlarını kıramaz, onları küçük düşüremez. Yaşadığı konut ve kurumdaki özel yaşantısına karışamaz.
Madde 17: Devlet, çocuğun toplumsal, ruhsal, ahlaki, bedensel ve zihinsel gelişimi için ulusal ve uluslararası her türlü kaynaktan bilgi ve belge edinmesini ve bunları yaymasını destekler. Çocuğun bir azınlık gruba veya yerli bir halka üye oluşundan doğan dil gereksinimlerinin karşılanması için kitle iletişim araçlarını teşvik eder. (**)
Madde 18: Devlet, çocuğun yetiştirilmesinden sorumlu olanlara gerekli desteği verir.
Madde 19: Çocuğun yetiştirilmesinden sorumlu olanlar, haklarını çocuklara zarar verecek şekilde kullanamazlar.
Madde 20: Devlet, uygun aile ortamından yoksun çocuğu özel olarak korumak ve bu amaçla çocuğun kültürel kimliğine saygı gösterecek uygun çözümler bularak bakımını sağlamakla yükümlüdür.
Madde 21: Çocuğun evlat edinilmesi, çocuğun yüksek yararı göz önüne alınarak gerçekleştirilir.
Madde 22: Devlet, mülteci çocuklara özel koruma ve yardım sağlamakla yükümlüdür.
Madde 23: Engelli çocuklar, devlet tarafından özel olarak korunurlar, kendilerine yeten birer insan olmaları için bakımları, eğitimleri ve iş bulmaları sağlanır.
Madde 24: Devlet, her çocuğun sağlığını güvence altına almakla yükümlüdür.
Madde 25: Devlet, çocuklarla ilgili her türlü kurumun çocuk haklarına uygun olarak yeniden düzenlenmesi ile yükümlüdür.
Madde 26: Her çocuk, sosyal sigorta dâhil, sağlık, bakım ve eğitim imkânlarından yararlanma hakkına sahiptir.
Madde 27: Her çocuk, fiziksel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve sosyal gelişmesi açısından yeterli yaşam standardına ulaşma hakkına sahiptir. Çocuğun yeterli yaşam standardına sahip olmasını sağlamak, en başta anne babaların sorumluluğudur. Devlet, gerekirse anne babalara maddi yardımı da kapsayan her türlü imkânı sağlamakla yükümlüdür.
Madde 28: Çocuk, eğitim hakkına sahiptir. Devletin görevi, ilköğretimin zorunlu ve parasız olmasını sağlamak, her çocuğu yararlanabileceği çeşitli orta ve yükseköğretim imkânlarına kavuşturmaktır. Okul disiplini, çocuğun haklarına ve saygınlığına uyumlu olmalıdır.
Madde 29: Her çocuk, cinsler, dinler, ırklar ve etnik kökenler arası eşitlik, barış ve hoşgörü anlayışı ile insan haklarına ve temel özgürlüklere, farklı kültür ve değerlere saygılı bir eğitim görme hakkına sahiptir. (**)
Madde 30: Bir azınlık grubuna veya yerel halka üye bir çocuk, bu topluluğun üyeleri ile birlikte kendi kültüründen yararlanma, kendi dinine inanma ve uygulama ile kendi dilini kullanma hakkına sahiptir. (**)
Madde 31: Çocuk, dinlenme, boş zaman değerlendirme, oyun oynama, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılma hakkına sahiptir.
Madde 32: Çocuk, sağlığına, eğitimine ve gelişmesine zarar verecek her türlü işe karşı korunma hakkına sahiptir. Devlet, işe kabul için yaş sınırı tespit etmek ve uygun çalışma koşullarını düzenlemek zorundadır.
Madde 33: Devlet, çocukları, bağımlılık yaratan zararlı maddelerin kullanımından, üretimine ve kaçakçılığına alet olmaktan korumalıdır.
Madde 34: Devlet, çocukları, fuhuş ve pornografi dâhil, cinsel sömürü ve kötüye kullanımdan korumakla ve bu amaçla gereken her türlü önlemi almakla yükümlüdür.
Madde 35: Çocukların satışa, kaçırmaya ve fuhuşa konu olmalarını önlemek üzere her tür çabayı göstermek devletin görevidir.
Madde 36: Taraf Devletler, çocuğu esenliğine zarar verebilecek başka her türlü sömürüye karşı korurlar.
Madde 37: Hiçbir çocuk, işkenceye, zalimce davranışlara veya cezaya, yasa dışı tutuklamaya tabi tutulamayacak ve keyfî biçimde özgürlüğünden yoksun bırakılamayacaktır.
Madde 38: Devlet, 15 yaşından küçük hiçbir çocuğu askere alamaz ve çocukların savaştan korunmaları için her türlü önlemi alır.
Madde 39: Devlet; ihmal, sömürü, işkence, her türlü zalimce, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele, ceza uygulaması veya savaş nedeniyle mağdur olan çocukların sağlıklarına yeniden kavuşturulmaları ve toplumla bütünleşmelerini sağlama amacı ile uygun önlemler almakla yükümlüdür.
Madde 40: Ceza yasasını ihlal ettiği öne sürülen ve bu nedenle suçlanan veya yasayı ihlal ettiği kabul edilen her çocuk saygınlık ve değer anlayışını geliştiren, yaş durumunu gözeten ve toplumla yeniden bütünleşmesini hedefleyen tarzda muamele görme hakkına sahiptir. Devlet, çocuk için temel güvencelerin yanı sıra, kendini savunması için her türlü yardımı ve konunun adil bir duruşma ile gecikmeksizin karara bağlanmasını sağlayacaktır.
Madde 41: Eğer devletin yürürlükteki yasa hükümleri, çocuk haklarının gerçekleştirilmesi bakımından bu Sözleşme’de yer alanlardan daha üstün standartlara sahipse, o hükümler geçerli olacaktır.
Madde 42: Devletin bu Sözleşme’de yer alan hakların, uygun ve etkili araçlarla yetişkinler ve çocuklar tarafından yaygın biçimde bilinmesini sağlama yükümlülüğü vardır.
Not: ** Türkiye’nin çekince koyduğu maddeler.
Ek 2
Çocukların Hak ve Özgürlükleri
|
|
Satış, kaçırılma ve zorla alıkoymadan korunma hakkı
|
|
Silahlı çatışmalardan korunma hakkı
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ek 3
1
|
2
|
3
|
Eski Roma’da baba, suç işleyen, kötü davranışları olan çocukları yargılama ve cezalandırma yetkisine sahipti. Çocuğunu suçlu bulursa dövebilir, hapsedebilir veya öldürebilirdi. MS 6. yy.da çocuk yetiştirme anne ve babanın görevi olarak görülmüş; babaların sadece eğitim amaçlı cezalar vermesi kabul edilmişti.
|
İngiltere’de 1880’de, Fransa’da 1882’de, Amerikan eyaletlerinde 1852’de, Osmanlı Devleti’nde ise 1824’te eğitim zorunlu hâle getirildi.
|
Çocukluk tarihi çalışmalarının öncüsü sayılan Aries’e göre 1600’lere kadar ayrı bir çocukluk kavramı yoktu. Orta Çağ’da çocukların temel ihtiyaçları giderilse de özel bir ilgiyle korunmazlardı. Çünkü çocuğu yetişkinlerden ayıran özellikler bilinmezdi. Bu nedenle çocukların kendilerine özgü giysileri, besinleri, oyunları, oyuncakları yoktu.
|
4
|
5
|
6
|
14. yüzyılda, İlhanlı Devleti’nin başkenti Tebriz’de 110 çocuğun barındığı iki yetimhane kurulmuş ve buralardaki çocukların meslek sahibi olarak yetişmeleri sağlanmaya çalışılmıştı.
|
New York’ta 1873’te çıkarılan “Çocuk Emeği ve Eğitim Kanunu” ile sanayi iş kolunda 10 yaş altı çocukların çalışması yasaklandı. 1886’da çıkan “Fabrika Kanunu” ile de 13 yaş altındaki çocukların fabrikalarda çalışması yasaklandı.
|
Eski Hint, Çin, Mısır, Sümer, Asur, Babil ve İbrani toplumlarında, ceza yaşa göre tespit edilmezdi. Yaş küçüklüğü göz önünde bulundurulmaz, suçları nedeniyle herkes aynı derecede sorumlu tutulurdu.
|
7
|
8
|
9
|
Aristo, Eski Atina’da toplum yararı gözetilerek sakat çocukların yaşatılmamasının uygun olduğu görüşünü savunmuştur. O dönemde çocuklar için eğitim zorunlu değildi ve devlet eğitim işlerini kontrol etmezdi.
|
Osmanlı Devleti, sokak çocuklarının eğitim ve tedavisi için 1903’te Dar’ül hayr-ı Ali ve 1914’te daha çok savaşlar sonucu kimsesiz kalan çocukların bakımı ve eğitimi için Dar’ül eytam adındaki kurumları tesis etti.
|
1929’da Türk Ocağı’nın örgütlediği 4 bin çocuk ilk kez TBMM’den bazı haklar talep etmiştir: “Her çocuğa okul, çocukları dövenlere ve işkence edenlere karşı kanun çıkmasını, sokaklarda yatan çocuklara çatı, zengin-fakir her çocuk için izci teşkilatı isteriz...”
|
10
|
11
|
12
|
Lawrence Stone’a göre, İngiltere’de, evde ve okulda çocuklara son derece sert bedensel cezalar verilmesi kural idi; 16 ve 17. yüzyıl başları “kamçılama çağı” olmuştu.
|
İslamiyet öncesinde Arap kabilelerinde aile reisinin çocukları üzerinde sınırsız bir hâkimiyeti vardı. Özellikle kız çocuklarını satabilir hatta öldürebilirdi. İslamiyet’in kabulünden sonra babanın bu hakkı Kur’an aracılığıyla kaldırıldı.
|
Dünyadaki ilk çocuk mahkemesi 1878’de ABD’de; Avrupa’daki ilk çocuk mahkemesi ise 1905’te İngiltere’de kurulmuştur. Portekiz’de 1911’de, Japonya’da 1923’te, Yunanistan’da 1939’da kuruldu. Türkiye ise bu konudaki çalışmalarına 1945’te başlamış, ancak ilk çocuk mahkemesi 1987’de kurulabilmiştir.
|
13
|
14
|
15
|
18 ve 19. yüzyıllardaki Sanayi Devrimi ile iş gücüne ihtiyaç duyulmuş, yoksulluk içindeki anne babaların ısrarı ile çocuklar fabrikalarda çalıştırılmaya başlanmıştır. Çocukların genellikle bir örgü veya dokuma makinesinin başında durmak ve koptuklarında ipleri bağlamak gibi görevleri vardı.
|
Geç Hitit Kralı’nın topaç çeviren ve oyun oynayan çocukları (Taş kabartma, Karkamış, MÖ 8. yy.)
|
Osmanlı’da 1914’te çıkarılan Musavver Hukuk-ı Etfal (Çocuk Hakları Düşüncesi) dergisinin amacı, ilk sayısında şöyle ifade edilmişti: “Mesleğimiz çocukluğun haklarını savunmaktır. … Çocukların yiyeceğine karışacağız, çünkü hayat onunla sağlanır. Giyeceğine karışacağız, çünkü sıhhate, çalışmaya etkisi vardır. Annesine babasına karışacağız, çünkü çocuğun maddi ve manevi hayatını büyük ölçüde etkileyen bunlardır...”
|
16
|
17
|
18
|
Maffeo Vegio (1406-1458) “Çocukların Eğitimi Üzerine” adlı eserinde; bütün halk çocuklarının eğitiminden değil, yalnızca devlet hayatında seçkin bir yer tutmakla görevli hürlerin çocuklarının eğitiminden söz etmiştir.
|
Eski Hint’te farklı kasttan insanların gayrimeşru doğan çocukları kast dışına çıkarılır ve parya sınıfına sokulurlardı. Paryalar hiçbir kasta mensup olmayan, köy ve kasabaların dışında yaşayan, en aşağı seviyede görülen insan grubuydu.
|
Eski Çin’de, çocuklar hangi yaşta olursa olsun, anne babalarına sevgi ve saygı duymasa da sevgi, saygı göstermek ve atalarına ibadet etmekle yükümlüydü. Bunu yerine getirmeyenler cezalandırılırdı.
|
15 Dakika İçin Bir Engelliyi Anlamak
Tema : Engelli Hakları
Konu : Engelli İnsanların Yaşamındaki Zorluklar
Amaç : 1) Engellilerin yaşadığı zorlukları tecrübe etme
2) Engellilerin yaşadığı zorluklara ilişkin onlarla empati kurma
3) Engellilerle doğru ve etkili iletişim
Yöntem : Rol oynama, grup çalışması
Süre : 45+45 dk.
Materyal : Grubun en az yarısı kadar sayıda oyuncak bebek ve kıyafetleri, takılabilir sökülebilir eşya veya oyuncak, gözlerin bağlanması için bez, eşarp vb.
Kaynaklar : 1) Flowers Nancy, PUSULACIK-Çocuklar İçin İnsan Hakları Kılavuzu (Çev: Metin Çulhaoğlu). İstanbul: Sena Ofset, Bilgi Ünv. Yayınları:293.
2) Lord Janet E., Guernsey Katherine N., Balfe Joelle M. ve Karr Valerie L. (2007). İnsan Hakları. EVET-Engelli Haklarına Dair Eylem ve Savunuculuk (Editör, Nancy Flowers; Çeviri: Çağatay Gülabioğlu, Elif Çopuroğlu) Minnesota İnsan Hakları Kaynak Merkezi/İHOP: İnsan Hakları Ortak Platformu.
Hazırlık : Etkinlikte kullanılmak üzere gerekli oyuncakların, araç gereçlerin, oyuncak bebeklerin ve bebeklerin kıyafetlerinin eksiksiz olduğundan emin olunuz. Bu nesneleri katılımcıların göremeyeceği bir yerde tutunuz. İdeal grup sayısının 20 kişi olmasına gayret ediniz. Katılımcıları kendi içlerinde iki gruba ayırınız. Birinci grupta yer alacak kişileri gönüllülerden seçiniz. Onlara farklı bir tecrübe yaşayacaklarını söyleyerek teşvik ediniz. İkinci grubu ise kalan kişilerden oluşturunuz.
Etkinlik Süreci : Gönüllü grubu alarak birkaç kat aşağı veya mümkünse dışarı çıkarınız. Bu sırada çalışma salonunda kalan kişilerin sınıf oturma düzenini değiştirmelerini ve ardından aşağıya/dışarıya gelmelerini isteyiniz. Ancak gelirken diğer gruba kendilerini göstermemeleri gerektiğini söyleyiniz. Tüm gönüllülerin gözlerini bağlayarak sınıflarına gitmelerini isteyiniz. Gözleri bağlı olanlar eyleme geçince diğer grubun da aralarına katılması, ses etmeden göz ucu ile arkadaşlarını kontrol etmesi, bir kaza durumunu engellemek için sessizce yardım etmelerini sağlayınız. Odanın/sınıfın önüne geldiklerinde ise gözü açık grubun hemen oturacakları yerlere geçmelerini sağlayınız. Daha sonra gözleri kapalı gruba “Arkadaşlar bugün sınıf düzenimiz değişti ama siz yine aynı arkadaşlarınızla oturacaksınız.” deyiniz. Karışıklığa neden olmamak onları için ikişer ikişer yerlerine göndereceğinizi söyleyiniz. Diğer arkadaşlarının da sesli komutları ile yerlerini bulmalarını sağlayınız. Bulduktan sonra gözlerini açabilirler.
İkinci aşamada ise diğer grubun gözlerini bağlayınız. Daha önceden hazır edilen oyuncak veya araç gereç (sökülüp takılabilen), bebek ve bebek kıyafetlerini önlerine koyunuz. Dağıtılan bu oyuncağın/araç gerecin ne olabileceğini tahmin etmelerini isteyiniz. Bilmeyenler için doğru cevabı söyleyiniz. Ardından dağıtılmış/parçalara ayrılmış oyuncağı alan kişilerden oyuncağın tüm parçalarını yeniden birleştirmelerini isteyiniz. Bebek verilen kişilerden ise bebeğin kıyafetini giydirmelerini isteyiniz. Maksimum 15 dakika içerisinde verilen görevlerin bitip bitmemesine bakmaksızın etkinliği sonlandırınız. Katılımcıların etkinlikle ilgili tecrübelerini alıp değerlendirme soruları ile süreci tamamlayınız.
Değerlendirme :
-
(Genel) Gözleriniz kapatılınca neler hissettiniz?
-
(I. Grup) Hareket ederken bir yere veya bir kişiye çarpma endişesi duydunuz mu?
-
(I. Grup) Sınıftaki/salondaki yeni yerlerinizi bulmakta zorlandınız mı? Arkadaşlarınızın yönlendirmesi size ne kadar yardımcı oldu? Niçin?
-
(Genel) Sizin yerinizde gerçekten görme engelli biri olsa idi o da sizin kadar zorlanır mıydı?
-
(II. Grup) Görmeden bir şeyi birleştirmek/eşlemek zor oldu mu?
-
(II. Grup) Arkadaşlarınızın yönlendirmesi ne kadar yardımcı oldu? Niçin?
-
(Genel) Bu etkinlik, görme engellilere karşı bundan sonraki davranışlarınızı etkiler mi? Nasıl?
MODÜL 4
DEMOKRASİ VE İNSAN HAKLARI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI VE MODEL DERS
Modülün Hedef Kitlesi
-
Öğretmenler
-
Okul yöneticileri
Dostları ilə paylaş: |