MöHBƏLİyeva nigar hidayət qizi «haccp prinsipi əsasında çörək – bulka məmulatlarının keyfiyyətinin idarə edilməsinin işlənməsi və tədqiqi»

Dissertasiya  işinin  məqsəd  və  vəzifələri.  Çörək-bulka  məmulatlarının 

təhlükəsizliyini parametrlərinə xüsusi əhəmiyyət verilir, ona görə ki, ondan insanın 

sağlamlığı, yəni bütün həyatı asılıdır. Hazırda istehlakçı üçün "keyfiyyətli məhsul" 

termini  sağlamlaşdıran  özəlliklərə  və  vizual  cazibədarlığa  sahib  olan  təhlükəsiz 

məhsulu  ifadə  edir.  Qida  təhlükəsizliyi  xüsusi  mənaya  sahibdir  və  vurğulamaq 

lazımdır  ki,  sanitar-gigiyenik  nəzarətin  xüsusi  obyektidir.  Sanitar  qaydalar  yaşam 

və  qida  məhsulunun  uyğunluğuyla  sanitar-gigiyenik  qaydalar,  gigiyenik 

normativlər tələblərinə təyin olunan indiki və gələcək nəsil insanlarının sağlamlığı 

üçün riskin olmaması kimi qida məhsulunun təhlükəsizliyini səciyyələndirir. Qida 

məhsullarının  təhlükəsizliyini  mutagen,  kanserogen  zəhərlinin  olmaması  yaxud  

insanın  bədəninə  məhsulların  başqa  səmərəsiz  təsiri  olaraq  da  açıqlamaq 

mümkündür..  Təhlükəsiz  şərait  yaratmağa,  sağlamlıq  üçün  təhlükəni  yaradan 

çirkləndiricinin  və  digər  maddənin  saxlamasınını  nizamlanan  səviyyəsinə  əməl 

etməklə zəmanət verilir. 

Yeni  etapda  tərəqqilər  çörək-bulka  məmulatlarının  növləri  davamlı  olaraq 

artır  və  istehsala  müasir  texnoloji  proseslər  kök  salır.  Bu  proseslərin  hamısı  və 

məhsul  təhlükəsizliyin  ən  aşağı  tələblərinə  uyğun  olmalıdır.  Qida  məhsulunun 

təhlükəsizliyi təhlükəsi müəyyən vaxt ortaya çıxa bilər, istehsal dövrünün hər hansı 

mərhələsində,  təyin  edilmiş  tələblərə  müvafiq  kontrolun  prosedurlarının  tətbiq 

edilməsi mütləqdir.  

İstehsal prosesinin təşkil edilməsi özü də xüsusi əhəmiyyətə daşıyır. İstehsalın 

təşkili yollarından biri texnoloji prosesin sxeminin müəyyən edilməsidir. Məhsulun 

müəyyən  bir  növünün  istehsalına  aktual  olan  texnologiya  təlimatları  tələblərinə 

uyğun  texnologiya  sxeminin  müəyyən  edilməsi  ayrılıqda  hər  əməliyyata  nəzər 

salmağa, vahid texnoloji proses gedişində onların ardıcıllığını yaratmağa və zəruri 

olanı təyin etməyə icazə verir.   

Çörək-bulka  məmulatlarının  təhlükəsizliyinin  təmin  olunması  hər  zaman 

diqqət mərkəzində olmalıdır, ona görə ki, hər zaman qida bazarında istehlakçı üçün 

təhlükə  riski  vardır.  Çörək-bulka  məmulatlarının  istehsal  olunmasına  və  onların 

təhlükəsizliyinə  nəzarəti  təmin  etmək  üçün  məsuliyyəti  ancaq  istehsalçılar  yox, 

---

 

72 

eyni  zamanda  dövlət  tənzimləməsi  orqanları  da  daşıyır.  Bu  cür  sistemin 

komponentlərini  özünə  daxil  edən  qida  məhsulunun  təhlükəsizliyinin  təmin 

edilməsi  istehlakçıların  müdafiə  edilməsinin  ən  effektiv  vasitəsidir.  Bu  vasitələrə 

normativ  baza,  uyğunluğun  dəyərləndirilməsi,  kontrol  sistemi,  metrologiya  və 

bazar üçün nəzarəti nümunə göstərmək olar.