Buxgalteriya xisobining obyektlari Xo`jalik operatsiyalari (asosiy va joriy aktivlar) Mablag’larning manbalari (xususiy kapital, zaxiralar va majburiyatlar). Korxona moliya-xo’jalik faoliyatida amalga oshiriladigan xo’jalik muomolalari Mablag`lar aylanishidagi asosiy bosqich (faza) - bu moddiy boyliklarni yaratish jarayoni sodir bo’ladigan ishlab chiqarish bosqdchidir. Bu yerda yangi mahsulot tayyorlanadi va u o’zi ishlab chiqarilgan buyumlardan nafaqat tashqi ko`rinishi va xususiyati bilan, balki qiymatining hajmi bilan farq qiladigan yangi mahsulot tayyorlanadi. Yangidan tayyorlangan mahsulot qiymati sarflangan ishlab chiqarish vositalari qiymati (tiklash fondi) va xodimlar mehnati bilan yaratilgan hamda zaruriy qiymat (ish xaqi) va qo`shimcha mahsulot qiymati (sof daromad)ga bo’linadigan, yangi qiymatdan iborat. Buxgalteriya hisobi korxona, tashkilot va muassasalarda yuritiladi va ijtimoiy mahsulotni takror ishlab chiqarish hisoblangan xo`jalik faoliyatini kuzatish va boshqarish uchun xizmat qiladi. Ijtimoiy mahsulotni takror ishlab chiqarish xamma sohalarni, ya`ni ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalarini ham o’z ichiga oladi.
Uzbekistan Respublikasining "Buxgalteriya hisobi to`g`risida" gi konuniga binoan buxgalteriya hisobi yuridik shaxs hisoblangan mulkchilikning shaklidan qat`iy nazar barcha korxonalar, tashkilotlar va muassasalar pullaniladi.
Korxona xalq ho`jaligining tarkibiy unsuri (elementar) hisoblanadi va tashkiliy jihatdan alohida ajratilgan qismini anglatadi. Xo`jalik faoliyatining xususiyatiga ko’ra sanoat, qishloq ho`jalik savdo va boshqalarga bulinadi. Ularning har birida muayyan xo`jalik jarayoni amalga oshiriladi va tegishli mablag`lar mavjud bo’ladi.
Har bir korxona u yoki bu mulkchilik shakli - davlat, yakkashaxs (shaxsiy), shirkat va tezkorga tegishli bo’ladi.
Moliyaviy hisob axborotidan foydalanuvchilari
