Мөһсин Гәраәти

Nöqtələr

◘Bu ayədə bir nəfərin qətli bütün xalqın qətli kimi təqdim olunur. Bu həqiqətin izahı üçün bir neçə məsələni nəzərdən keçirək:

a) Bir nəfərin qətlinin cəzası bütün xalqın qətlinin cəzası kimidir.

b) Allah üçün bir nəfərin qətli sizin üçün bütün xalqın qətli yerindədir.

v) Bir nəfərin qətli insanlıq məqamına etinasızlıqdır.

q) Bir nəfərin qətli bütün xalqın əmin-amanlığını pozur.

d) İnsanlar bir bədənin üzvləri kimi olduğundan, bir şəxsin qətli hamının qətli kimidir.

e) Bir nəfəri öldürənin cəhənnəm məskəni hamını qətlə yetirənin cəhənnəm məskəni kimidir.²

ə) Bir nəfərin qətli xalqın qətlinə zəmin yaradır.

j) Bir insan bir nəslin xilaskarı ola bildiyindən onun qətli bir nəslin qətli kimidir. (Bu ehtimal daha üstün görünür.)

◘Rəvayətdə oxuyuruq: Bir möminin qətli Allah üçün bütün dünyanın məhvindən də ağırdır.³

◘İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: “Su tapılmayan yerdə bir susuzu sirab edən kəs bir insanı diriltmiş kimidir.”¹

◘Ayə və rəvayətlərə əsasən, xalqın haqq yola hidayəti bir növ həyatvermə, xalqın azdırılması isə bir növ qətldir. “Ənfal” surəsinin 24-cü ayəsi peyğəmbərin dəvətini xalqın həyat tapması kimi təqdim edir.

◘İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: “Hər kəs bir azğını hidayət etsə, onu diriltmiş, hər kəs bir insanı azdırsa, onu öldürmüşdür.”²

◘İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: “Diriltmə dedikdə qərq olmadan, yanmadan, yırtıcı və ya düşməndən xilas etmək nəzərdə tutulur.”³ Digər bir rəvayətdə deyilir: Aca yemək verməyən kəs onu öldürmüş kimidir. Yemək vermək isə həyat vermək yerindədir.⁴

◘İmam Baqir (ə) buyurmuşdur: “İsrafçılar o kəslərdir ki, haramları halal sayır və qanlar tökürlər.”⁵