1930-cu ildir. Çikaqo Universitetinin əməkdaşı Elton Mayo Western Electric şirkətinin işçiləri arasından altı qadından ibarət qrup yaratdı. Qruplardan birinin işlədiyi otağın işıqlandırma sistemini artırdı və qrupun istehsal miqdarı artdı. Digər qrup da eyni iş şəraitində olsa da, onların istehsalı da artıb. Subyektlərə daha qısa müddətə işləmək imkanı verildi və onların istehsalı yenidən artdı. Əlavə istirahət fasilələri verildi və onların istehsalı yenidən artdı. Mövzular orijinal vəziyyətinə qaytarıldı və onların çıxışı əvvəlki ilə müqayisədə ən yüksək səviyyədə idi.
Sual: Sizcə bunun səbəbi nədir?
HERZBERG’İN ARAŞDIRMASI
Herzberq Pitsburqda 20-yə yaxın mühəndis və mühasib üzərində araşdırma aparıb. Bu insanların ən böyük motivasiyaları maraqlı vəzifələr, nailiyyətlər, tanınma, məsuliyyət və şəxsi inkişaf kimi amillərdir.
“İnsanın ən vacib ehtiyaclarını yaşadığımız cəmiyyət ödəyir”
Sual: Təşkilatınız yaxşı motivasiya edirmi?
X teoremi
İş və təhsil əksər insanlar üçün təbii olaraq xoşagəlməzdir.
İnsanların çoxu məsuliyyət götürmək istəmir.
Əksər insanların təşkilati problemləri həll etmək üçün kifayət qədər imkanları yoxdur.
Motivasiya yalnız fiziologiya və inam səviyyəsində baş verir.
Y teoremi
Əgər uyğun şərait hazırlanırsa, iş də oyun kimi arzu olunan bir şeydir.
İnsanlar uyğun şərtlər daxilində məsuliyyəti öz üzərlərinə götürmək istəyirlər.
Problemləri həll etmək üçün lazımi imkanlar insanlar arasında geniş şəkildə bölüşdürülür.
Motivasiya həm də sevgi, hörmət və özünü həyata keçirmə səviyyələrində baş verir.
