Mövzu : Krım xanlığının yaranması və formalaşması

⁴(35,səh.758).

XVIII osrin ovvəllorindo do К run xanlığmm xarici siyasoli osasən şimaldan golo bibcok təhlükolərə görə uyğunlaşdırıldı. Şimal müharibəsinin gcdişindo II Dövlət Goray xan (1699-1702) - (1707-1713) ilo İsveç kralı XII Karl arasmda müttofıqlik sazışi bağlanmışdır (1708). Xanın osas moqsodi I Pyotr torofmdən işğal edilmiş Azov dənizinin və onım ətrafındakı qalaları yenidən ruslardan azad etmək idi.

Krım xanlığmm xarici siyasəti əsasən Osmanlı imperiyası ib six əlaqoli olub, bu iki dövbt qarşılıqlı dostluq vo mehriban qardaşlıq münasibətbrini hər zaman saxlamışdır. Xanlığın çar rusiyasma qarşı uzun illər müqavimət göstərməsi də sırf Osmanlı dövbtinin köməkliyi ib həyata keçirilirdi. Ycri gəbndə Krım qoşunları həm ruslara ciddi zərbə vurmağı bacarır, həm də Osmanh qoşunlarma yürüşbrdə köməklik göslərilirdi. Xanlığm çar Rusiyası tərəfindən işğal cdilməsinə qədər (1783) xarici siyasoti şimaldan hor zaman ola biləcək təhlükəbrə qarşı özünə müttəfiqbr axtarmaqdan ibarət olmuşdur. Bəzi Qorbi Avropa dövbtləri də Krımda öz mənafebri üçün xanhğı Rusiyaya qarşı müdafiə edəcəkbri barədə vəd versələr də, ancaq real köməklik göstərilmodi. 1760-cı ildə Prussiya krallığı ib dostluq əlaqəbri, 1767-cı ildə isə fransız dövbtı öz səfıri Baron de Tottu Krıma səfir göndərərək hər cür yardım göstərəcəkbrini xana bildirmisdibr438,s9h.363-365). Ancaq bütün bunlar xanhğın Rusiya lərəfindən işğal edilməsinin qarşısmı ala bilmədi.