Mövzu : Krım xanlığının yaranması və formalaşması

¹(20,səh.88).

XVI osrin sonu XVII əsrin əvvollərində do Krım xanhğmm on böyük düşmoni çar Rusiyası olaraq qalırdı. Bu zaman gücbnmiş Rus dövloti Volqa hövzosino vo Qara donizo çıxmaq üçün hər vasitoloro ol atır, ancaq Krım xanlığı Osmanh dövbtinin köməkliyi ib həbki bunun qarşısını ala bilirdi. Xanlıq ruslara qarşı XVI osrdə Polşa ib, XVII osrdo kazak atamanları ib, İsveç dövləü ilo danışıqlar apararaq müttofiqlik sazişi bağlamışdılar. Hətta 1760-cı ildə Prissiya kralı ilə dostluq əlaqələri yaradılmışdı. 1767-ci iklo iso Fransa hökumotı Polşada rus müdaxilolorinin qarşısını almaq üçün Krım xanlığını Rusiyanın qarşısında dura bilocoyini toqdir edorok Baxçasaraya öz sofiri Baron de Totti döndərdi. Səfir iso xanlığın ehtiyacı olarsa guya Fransa oraya hər cür yardım edəcəyini bildirmişdir²(18,səh.81).

Krım xanlığı 1681-ci ib qodor Osmanlı impcriyası ib çar Rusiyas arasmda siyasi danışıqlarda vasitoçi olmaq üçün cəhdlər etmiş,Osmanh dövloti do Krımın şimal qonşusu ilo münasibotlorini görorək xanlığı daima dostokloyorok, xarici siyasotini ona göro uyğunlaşdırmışdır. Rus elçiləri tstanbüla |gjgrjgsto• mutbq Baxçasarayda olmalı və Şimala aid məsəbbrdo xan hökumətinin fiknni___ öyrondıkdon sonra, Osmanh paytaxtına yola düşürdüləf¹ (35,səh.760-761).

XVII əsrin 40-cı ilbrində Krım xanlığının əsas xarici siyasəti güclənmiş çar Rusiyasına qarşı mübarizə aparmaq üçün aparılan danışıqlar idi. Xanlığm