Diaqram 1.Nümunələrin müfəssəl tədqiqinin səviwələrini göstərən diaqram. EKSPERİMENT
Sosial elmlərdə tədqiqat strategiyası kimi eksperiment dedikdə idarə və nəzarət edilə bilən amillərin təsiri altında obyektin fəaliyyət və davranış göstəricilərinin dəyişilib-dəyişilmədiyi başa düşülür.
eksperimentin məqsədi hadisələr arasındakı səbəb-nəticə əlaqələrinin öyrənilməsidir.
DİQQƏT EDİLMƏLİ MƏQAMLAR
Eksperimentin şərtləndirici xüsusiyyətlərindən biri bundan ibarətdir ki, həm nəzarət, həm də təcrübə qrupları kənar amillərin təsirindən mümkün qədər uzaq tutulmalıdır ki, tədqiqatçı sırf öz müdaxiləsinin təsirini daha aydın şəkildə müəyyən edə bilsin.
Eksperimentin digər problemli cəhəti onun yaratdığı süni şəraitdir. Sünilik laboratoriya şəraitində aparılan eksperimentlərdə daha qabarıq şəkildə meydana çıxsa da, laboratoriyadan kənarda aparılan tədqiqatlarda da özünü büruzə verir.
Lakin eksperimentlərin bir sıra üstün cəhətlərinə də nəzər salmaq lazımdır. Bu strategiyanın başlıca üstünlüyü bundan ibarətdir ki, tədqiqatçı subyektə birbaşa müdaxilə edərək təcrübə aparır, öz hipotezini yoxlaya bilir.
EKSPERİMENT NÖVLƏRİ Klassik (paralel) eksperiment. Təbii eksperiment. Kvazi-eksperiment. Ardıcıl eksperiment. Birdəfəlik eksperiment.
