Mövzu İqtisadi nəzəriyyənin predmeti və metodu.( 2 saat)

II mühazirə

Plan

1. Kapitalın qiymətləndirilməsi metodları.

2. Firmaların fəaliyyətlərinin səmərəliliyi göstəriciləri.

3. Firmanın idarə edilməsi.
1. Kapitalın qiymətləndirilməsi metodları.
Təcrübədə hər bir sahibkarın qarşısına, onun mül­kiyyətində olan kapitalın real bazar qiymətinin müəyyən edilməsi zəruriliyi çıxır. Buna peşəkarların dili ilə «biznesin qiymətləndirilməsi» deyilir. Bu za­man «əsaslandırılmış bazar dəyəri» anlayışından istifadə olunur. Əsas­lan­dırılmış bazar dəyəri dedikdə satıcının öz əmlakını kiməsə satdığı qiymət nəzərdə tutulur. Firmalar (müəssisələr) özlərinə məxsus olan əm­lakı satarkən, onların qiymətləndirilmə-sinin aşağıdakı metod­ların­dan istifadə edirlər: 1) Gəlirlər nəzərə alınmaqla qiymətləndirmə; 2) Ba­zar konyukturası nəzərə alınmaqla qiymətləndirmə; 3) Xərclər nəzərə alınmaqla qiymətləndirmə.

Birinci metodun mahiyyəti ondan ibarətdir ki, əm-laka qiymət qoyularkən, gələcəkdə əldə edilməsi mümkün olan gəlirlər nəzərə alınır. Ikinci metodda isə eyni obyekt-lərin satılması həyata keçirilərkən müqa­yisəetmədən istifa-də olunur. Başqa sözlə, eyni təyinatlı hər hansı bir ob­yektin satış qiymətinə istinad olunur. Xərclər nəzərə alınmaqla qiymət­ləndirmə metodunda isə əvvəlcə əmlakın işlənmə müddətində məhsulun üzərinə keçirdiyi dəyər müəyyən edilir, sonra isə təkrar istehsalı və ya dəyişdirilməsi üçün zəruri olan xərclər təhlil olunmaqla ona qiymət qo­yulur.