Danışıq səsləri – saitlərin tədrisi
Ciyərlərdən gələn hava axını ağız boşluğunda danışıq səsini yaradır.
Oxşar və fərqli əlamətlərinə görə danışıq səsləri iki əsas qrupa ayrılır: saitlər, samitlər:
Saitləri izah edərkən sait məfhumunun mahiyyətini, onun tələffüz xüsusiyyətini aydınlaşdırmaq vasitəsidir. Saitlər sədalı olur, hava ağızdan sərbəst çıxır, heca yaradır.
Samitlər tələffüzdə maneəyə rast gəlir, avazlı, küylü olur, heca əmələ gətirə bilmir.
Azərbaycan dilində doqquz saitvar: a, ı, o, u, e, ə, i, ö, ü
Qalın: a, ı, o, u
İncə: e, ə, i, ö, ü
Dodaqlanmayan: a, ı, e, ə, i
Dodaqlanan: o, u, ö, ü
Açıq : a, e, ə, ö, o
Qapalı: ı, i, u, ü
Belə bölgünün öyrənilməsi heca və ahəng qanununun mənimsənilməsinə bünövrə hazırlayır.
Dostları ilə paylaş: |
