Mövzu Psixodiaqnostikanın predmeti, məqsədi və vəzifələri Plan

növlərində müvəffəqiyyətinin zəruri şərtidir. Yüksək idrak qabiliyyətlərinə malik olan uşaq 

geniş məlumatlılığa, zəngin lüğət fonduna və təxəyyülə, məntiqi mühakimə qabiliyyətinə, tənqidi 

təfəkkürə, inkişaf etmiş intuisiyaya  malik olan  uşaqdır. Qabiliyyətli uşaqlar  ətraf xarici aləmə 

qarşı olduqca həssas olur, hər şeylə maraqlanır, praktik əhəmiyyətli məsələlərə üstün əhəmiyyət 

verirlər. İxtiyari diqqət, yaxşı hafizə, davamı maraqlar, qarşıya qoyduğu məqsədə çatmaq üçün 

təkidlilik  onları  səciyyələndirən  ən  əsas  xüsusiyyətlərdir.  İdrak  qabiliyyətlərinin  üstünlüyü  ilə 

yaşıdlarından fərqlənən uşaqlarda dərin və çoxcəhətli maraqların olması diqqəti cəlb edir. Belə 

uşaqlar uğursuzluqdan olduqca qəmgin olur, sarsıntı keçirirlər. Onlar ətrafda baş verən hadisələrə 

həssas  və  tədqiqatçı  münasibəti  ilə  yanaşırlar.  Çətin  və  mürəkkəb  məsələlərin  həllinə  həvəslə 

qoşulan  qabiliyyətli  uşaqlarda  müstəqillik  meyli  güclü  olur.  Onlarda  ədalət  hissi,  haqqın 

tərəflərini  tutmaq  təşəbbüsləri,  ayrı-ayrı  fəaliyyət  növlərində,  xüsusilə  ünsiyyət  prosesində 

özünüaydın biruzə verir. Onlar canlı təxəyyülə, zəngin fantaziyaya malik olsalar da, səbrsizlik və 

dözümsüzlük  kimi  hallar  belə  uşaqların  emosional-iradi  sferasında  üstün  xüsusiyyətlər  kimi 

nəzərə çarpır. Küyə və qorxuya düşmə, yaşıdları ilə ünsiyyətə qoşulmaqda çətinliklərin olması 

onların çox vaxt qapalılığına səbəb olur.  

Məktəbdə təhsil alan şagirdlərin sırasından üstün qabiliyyətli uşaqların müəyyən edilməsi, 

onların qabiliyyətlərinin daha da inkişaf etdirilməsinə yönəldilən pedoqoji səylərin səmərəliliyi 

psixoloqun həyata keçirdiyi diaqnostik işlərin nəticəsi olaraq verdiyi rəylərdən və tövsiyyələrdən 

əhəmiyyətli  dərəcədə  asılıdır.  Psixoloq  belə  rəyləri  tərtib  etməzdən  əvvəl  nəzərə  almalıdır  ki, 

fiziki  və  psixi  cəhətdən  sağlam  və  normal  olan  hər  bir  uşaq  yaxşı  qabiliyyətlərin 

formalaşdırılması üçün müəyyən potensial qabiliyyət sahibidir, ona görə də, əsas məsələ heç də 

qabiliyyətin indiki anda olub-olmaması deyil, əksinə, mövcud təbii imkanların məhv olmasının 

qarşısının  alınmasından  ibarət  olmalıdır.  Psixoloqun  bu  istiqamətdə  aparacağı  işlərin  sistemi