Qrafik 7. Vergi gəlirlərinin məcmu xərclərlə müqayisəsi (milyard dollar)
Mənbə: Dövlət Statistika Komitəsi (https://www.stat.gov.az/)
Nəticə etibarilə vergi gəlirləri və xərclər arasındakı fərq əhəmiyyətli dərəcədə artmağa başladı. Hər iki göstəricilərin nəzərə çarpan azalmanın səbəbi 2015-ci ildə manatının məzənnəsinin 2 dəfədən çox devalvasiyası ilə bağlıdır.
Neft gəlirləri sayəsində büdcəki böyük çatışmazlıq ARDNF-dəki fondların büdcəyə transfer edilməsi vasitəsilə maliyyələşdirildi. Qrafik 8-ə əsasən ARDNF-dən büdcəyə transferlər əsasən qlobal neft qiymətləri ilə bağlıdır. Çünki neft qiymətlərinin yüksək olduğu dövrlərdə fonddan büdcəyə daha çox neft gəlirləri transfer edilib. Digər tərəfdən neft qiymətləri düşdükdə büdcəyə transferlər də uyğun olaraq düşməkdədir.
Qrafik 8. ARDNF-dan dövlət büdcəsinə transferlər və neft qiymətləri (milyard dollar)
Mənbə: Dövlət Statistika Komitəsi (https://www.stat.gov.az/)
2006 və 2017-ci illərdə fiskal balans mənfi və müsbət istiqamətlərdə yer dəyişmişdir. 2014-cü ilin ortalarından başlayan neft qiymətlərindəki azalma 2014, 2015 və 2016-cı illərdə mənfi fiskal balansa gətirib çıxardı. 2017-ci ildən etibarən neft qiymətlərinin artmasına baxmayaraq büdcə kəsiri 2006-ci ildən bəri ən böyük açıq verdi və ÜDM-nin 1,5%-ni təşkil etdi. (Qrafik 9)
