MüƏLLİF: ayətullah əHMƏd ehtimam

“Allahın ne`mətlərini saymaq istəsəniz, buna qüdrətiniz çatmaz.” Elə isə Yaradanın ne`mətlərini saya bilməyən kimsə, Onun haqqını necə ödəyə və Ona necə şükr edə bilər?

3 Yə`ni, belə isə, şükür etməyin ən yüksək dərəcəsi bəndənin Onun ne`mətlərinin haqqını ödəməkdə aciz olduğunu e`tiraf etməsidir.

4Yə`ni, Onun barəsində «xeyli vaxt öncədən mövcud olduğu» söylənilə bilməz. Çünki O, zamanın Yaradıcısıdır və zamanın içində olmağa ehtiyacı yoxdur ki, zaman onu əhatə edə bilsin.

5 Əslində bu kəlam “təvhid”dir. Yə`ni, Allahı hər bir cəhətdə Yeganə və Misilsiz bilmək.

6 Çünki tovhid ixlasdan başqa bir yolla kamilləşə bilməz. Yə`ni, Allahı tanıyanın hər bir sözü, hər bir əməli Ona xatir olmalıdır, heç bir dünyəvi məqsədlərə qarışmamalıdır.

1 Məsələn, «Allahın elmi Onun zatına artırılmış, Özündən xaric bir sifətdir» deyilməsin. Bu düşüncə tovhidə ziddir.

2 Yə`ni, bölünüb-parçalana bilən hər bir şey isə tərkibdən təşkil olunub və hər tərkib də hissələrdən ibarətdir.

3 Yə`ni, «Harada deyil», «nəyin üstündədir» deyərsə, Onu materiya və tərkibdən ibarət sanmış olar. Bundan isə belə çıxar ki, O sonradan əmələ gəlmiş, yeni yaranmışdır.

4 Yə`ni, Haqq-təala müəyyən bir zamanda yaranmayıb. Bu cümlədə O Həzrət müəyyən zamanda yaranışı Haqq-təaladan istisna edir.

5 Yə`ni, hər hansı bir şeydən kənara çəkilsə, ondan bir şey qalmaz. Çünki hər şeyi saxlayan Odur.

6 Çünki hərəkət materiyanın (maddənin) xüsusiyyətidir. O isə, materiyadan uzaqdır.

1 “Pənde tarix”, c. 1, səh 9 və “Yeksəd movzu pansəd dastan”, seyyid Əli Əkbər Sədaqət, c. 2, səh. 170.

2 Yə`ni, “mö`minlərin əmiri” (rəhbəri).

3 Istək, sə`y.

4 Yə`ni, “Onlara salam olsun”.

1 “Biharul-ənvar”, “adabus-səlat” babı, c. 81, səh. 254.

1 “Məaarefe Qoran” , səh.124.

1 “Əl-Ənam” surəsi, ayə 82.

2 “Ali-Imran” surəsi, ayə 191.

1 “Ali-Imran” surəsi, 19 və 85-ci ayələr.

2 Əslində bu kəlmə “musəlman”dır.

1 Yə`ni, Əli (ələyhissəlam), Məhəmməd Peyğəmbərdən (salləllahu ələyhi və əlihi və səlləm) sonra bütün müsəlmanların rəhbəridir.

2 Əslində bu kəlmə “mu`min”dir.

3 “Əl-Isra” surəsi, ayə 9.

1 Oğlan 15, qız isə 9 yaş.

1 Naməhrəmlə cinsi əlaqə.

2 Naməhrəmə baxıb şeytani fikirlərə düşmək və s.

1 “Əl-Ənfal” surəsi, ayə 28.

2 “Fatir” surəsi, ayə 15.

1 “Ər-Rə`d” surəsi, ayə 11. Bu mübarək ayə atalar sözündə: “Səndən hərəkət, Allahdan bərəkət”.

2 “Ər-Rə`d” surəsi, ayə 28. (“