MüƏLLİFDƏN

ÜÇÜNCÜ HİSSƏ 
«Təhrif rəvayətlərinə» istinad edən başqa bir qrup iddia edirlər 
ki, müsəlmanlar Peyğəmbərdən (s) sonra Quranın bəzi ayələrində 
müəyyən dəyişikliklər aparmışlar. Belə ki, ayələrdə istifadə olunan 
ifadələrdən bəziləri ya oradan çıxarılmış və ya başqa bir ifadələrlə 
əvəz olunmuşdur. 
Misal olaraq bu məzmunda nəql olunmuş bir neçə rəvayətə işarə 
edirik. 
1. Əli ibni İbrahim Qumi, Hureyzdən və o da imam Sadiqdən (s) 
nəql etdiyi hədisdə deyir: Fatihə surəsinin altıncı ayəsi belə nazil 
olmuşdur: 
«Siratə mən ən əmtə ələyhim ğəyril məğzubi ələyhim və 
ğəyrizzallin.» 
2. Əyaşi, Hişam ibni Salimdən nəql etdiyi hədisdə deyir: İmam 
Sadiq (ə)-dan 
«Allah Adəmi, Nuhu, İbrahim övladını və İmran ailəsini 
məxluqat [insanlar, bəşər övladı] üzərinə seçilmiş [üstün] etdi.» 
İmam (ə) 
buyurdu: Ayə əslində belə nazil olmuşdur: 
«İbrahim övladı və 
Məhəmməd ailəsini...» 
göründüyü kimi burada «İmran ailəsi», 
«Məhəmməd ailəsi» ilə əvəz olunmuşdur. 

---

223 
Cavab: 
Əvvəla bu rəvayətlər sənəd və etibar baxımından olduqca 
zəif və əsassızdır. Digər tərəfdən də Quranın bir çox ayələri bu 
məzmunda nəql olmuş və mötəbər hədis və rəvayətlər, həmçinin 
Quranın dəyişilməz olaraq qaldığına və təhrifə yol verilmədiyinə 
istinad edən hər bir müsəlman belə bir fərziyyəni qətiyyətlə rədd 
edir. Şeyx Mufid, Şeyx Tusi və Şeyx Bəhai təhrifə dair təlif etdikləri 
əsərlərdə bu mətləbə xüsusi diqqət yetirmiş və qətiyyətlə Quranda 
bircə hərfin də dəyişilmədiyini bildirmişlər. Onlar son nəticəyə 
gələrək deyirlər: «Hal-hazırkı Quran nüsxələri Peyğəmbərə (s) nazil 
olmuş nüsxə ilə heç də fərqli deyildir və bu həqiqəti təsdiqləyəcək 
kifayət qədər hədis və rəvayət vardır.