MüƏSSİSƏLƏRDƏ monotonluq problemi VƏ onun həLLİ yollari

2.1. İş dizaynı metodlarının tətbiqi.

İş mühitində xoşbəxliyin, məmnunluğun öncül düşmənlərindən biri məhz monotonluqdur. Texnoloji yeniliklərin gəritdiyi yorğunluq, bezginlik, depresiya halları, işlərin təhvil vermə müddətlərinin yaxınlaşması monotonluğun meydana çıxmasında “öncül”dürlər. Qlobal miqyasda yayılmış monotonluq probleminin həlli yolları, əlbəttə, mümkündür. Bu həll yolları arasında sadalayacağımız “iş dizaynı”nı olacaqdır. İşçini monotonluqdan uzaqlaşdırmaq və motivasiya etməyin yollarından biri işin uyğun şəkildə təşkil edilməsidir. Idarəetmə ədəbiyyatında iş dizaynı adlandırılan bu metod təşkilatın ehtiyaclarının qarşılanması kimi, eyni zamanda, işçinin də şəxsi və ümumi ehtiyaclarının təmin olması məqsədi ilə işlərin məzmun,metod və əlaqələrinin müəyyən edilməsi mənasını daşıyır.¹⁷ İş dizaynına ehtiyac duyulduğu zaman bununla məsul şəxs işin məqsədinin, işin görülməsində vacib olan vəzifələrin, bu vəzifələrin əhatə dairəsinin, avadanlıqların, metodların, işçinin işə qatılımının dərəcəsini müəyyən edir. İş dizaynı ilə bağlı olaraq zaman içərisində bir sıra metodlar hazırlanır. Bu metodların ədəbiyyatlarda soz zamanlarda ortaya çıxmasına bamayaraq, iş dizaynınınçox qədim tarixi vardır. Misir piramidalarının inşa edilməsində belə işində ixtisaslaşmış işçilərdən ibarət qrupların bir yerdə işdəkiləri sübut olunmuşdur.Antik Romadaistehsal sektorunda iş dizyanına diqqət edildiyi ortaya çıxmışdır.¹⁸ Orda əsrlərdə təşkilati effektivliyin simvolu Venesiya tərsanəsi sayılırdı. Bu tərsanədə ustalaşmış işlər çox effektiv oaraq istifadə edilmişdir. Normal zmanalarda 2000 insanın çalışdığı bu tərsanə sonradan 16000 insanı özündə yerləşdirə bilirdi. Əsrlər boyunca tərsanənin idarəsində vəişdizaynında ilərləmələr həyata keçirildi. Burada aparılan iş diyzaynı və onun məhsuldarlığı həmin dönəmə damğasını vurmuşdu. 1570-ci ildə Osmanlı donanması Kiprə hücum etməyi planlaşdırarkən tərsanə iki ay içində tam silahla təchiz edilmiş 200 gəmi hazırlamışdı. 1574-cü ildəFransız kralı tərsanəni ziyarət etdiyi zaman bir gəminin iki saat içərisində quraşdırılıb kanala buraxıldıqdan sonra silahla təchiz edildiyinin şahidi olmuşdur.¹⁹

İş dizaynı :

• 
  Işdə ixtisalaşma
  
• 
  İş genişlənməsi
  
• 
  İş rotasiyası
  
• 
  Işin zənginləşdirilməsi
  
• 
  İşin özəllikıəri metodu olaraq qruplaşdırılmışdır.