Muhammad al-xorazmiy nomodagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Yüklə 97,83 Kb.
|
| Transformator (
lotincha : transformo — oʻzgartiraman) — bu pas kuchlanishni yuqori kuchlanishga yuqori kuchlanish pas kuchlanishga aylantirib beruvchi elektro statik apparat(chastotasini o'zgartirmagan holda). Texnikada —. energiya yoki obʼyektlarning biron bir muhim xossasi (mas., tok kuchi, kuchlanish va boshqalar)ni oʻzgartirish uchun moʻljallangan qurilma. Elektr T., gidrotransformator, fototransformator, OʻYUCH (oʻta yuqori chastota) T.i va boshqa xillargaboʻlinadi. Elektr T. oʻzgaruvchan tok kuchlanishini oʻzgartirish (kuchaytirish yoki pasaytirish) uchun moʻljallanadi. Uning ishi elektromagnit induksiya hodisasiga asoslanadi. U bitta birlamchi chulgam, bitta yoki bir necha koʻp ikkilamchi chulgʻam va asosan berk tipdagi ferromagnit oʻzak (magnit oʻtkazgich) dan iborat. Barcha chulgʻamlar ferromagnit oʻzakka oʻraladi va birbiriga induktiv bogʻlangan boʻladi. Birlamchi chulgam uchlari (T. kirishi) oʻzgaruvchan tok kuchlanish manbaiga, ikkilamchi chulgam (yoki chulgʻamlar) uchlari (T. chiqishi) isteʼmolchilarga ulanadi. Elektr T.ni birinchi marta P. N. Yablochkov 1876-yil elektr yoritish tarmogida ishlatgan. M. O. DolivoDobrovolskiy 1890-yil uch fazali elektr T.ni yaratgan. Keyinchalik boshqa olim va ixtirochilar T. ni takomillashtirish, quvvati va f.i.k.ni oshirish, izolyatsiyani yaxshilash, ixchamlashtirish va boshqalarga doyr ishlar olib borishgan. TEST 1. Eng ko’p ishlatiladigan yarim o’tkazgichli materyallarlarga nimalar kiradi. a)
b) Bor ionli c) Mis va aliminiy d) Fosfor va sinyon 2. Yarim o’tkazgichli materiallarda asosiy zaryad tashuvchilarni ko’rsating? a) Elektronlar, kovaklar b) Kovaklar, ionlar c) Elektronlar d) Ionlar 3. Berilgan tengliklardan qaysi biri xususiy yarim o’tkazgichlarga xos? a) n i = p i b) n i ›p i c) n i ‹ p i d) n i »p i 4. Integral mikrosxemaning turlari. a) Gibrid va yarimo’tkazgich b) Metal va yarimo’tkazgich c) Keramika va yarimo’tkazgich d) Yarimo’tkazgich va tola 5. Yarim o’tkazgichnining temperaturasi ko’tarilganda uning qarshiligi qanday o’zgaradi? a) kamayadi b) O’zgarmaydi c) ortadi d) avval ortadi, keyin kamayadi 6. Tunnel diodida p-n o’tishning qanday yarim o’tkazgichlardan yasalgan bo’ladi a) aynigan yarim o’tkazgichlardan b) qutblangan yarim o’tkazgichlardan c) diffuziyalangan yarim o’tkazgichlardan d) dreyflangan yarim o’tkazgichlardan 7 Tranzistor nechta rejimda ishlaydi? a) 4 b) 3 c) 2 d)5 8. Tranzistorning ishlash jarayoni qanday omillarga asoslangan a) zaryad tashuvchilar injeksiyasi, diffuziyasi va rekombinasiyasiga b) zaryad tashuvchilar diffuziyasi va rekombinasiyasiga c) zaryad tashuvchilar injeksiyasi va rekombinasiyasiga d) zaryad tashuvchilar injeksiyasi va diffuziyasi 9. Agar tranzistorning emitterga to’g’ri yo’nalishda kollektorga teskari yo’nalishda kuchlanish qo’yilsa, u qanday rejimda ishlaydi a) aktiv b) teskari c) to’g’ri d) yopiq 10. Maydonli tranzistorlarning qarshiligi qanday elektr maydoni bilan boshqariladi? a) ko’ndalang b) bo'ylama c) parallel d) magnit 11. Qanday maydonli tranzistor mavjud? a) boshqariladigan p-n – o’tishli va metall – dielektrik – yarim o’tkazgich b) p-n – o’tishli va metall – dielektrik – yarim o’tkazgich c) p-n – o’tishli va metall – yarim o’tkazgich d) boshqariladigan p-n-p – o’tishli va dielektrik – yarim o’tkazgich 12. Nurlanuvchi diod nurining to’lqin uzunligi ...... bog’liq a) diod tayyorlangan materialga b) diodga berilgan teskari kuchlanish qiymatiga c) diodga berilgan to’g’ri kuchlanish qiymatiga d) diodning geometrik o’lchamlariga 13. Nurlanuvchi diod... ishlatiladi. a) elektr signallarni optik signallarga aylantirish uchun b) issiqlik signallarni elektr signallarga aylantirish uchun c) elektr signallarni elektr signallarga aylantirish uchun d) optik signallarni elektr signallarga aylantirish uchun 14. Rezistor volt-amper xarakteristikasini belgilang. a) b) c) d) 15. Rekombinasiya –bu……... Yüklə 97,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|