Afşİn belediye başkanliğI 2015-2019 stratejik plani

3. DEMOGRAFİK BİLGİLER

2013 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt sistemi verilerine göre Afşin ilçe nüfusu 82.662 kişidir.

Afşin nüfusunun %51’i erkek, %49’u kadından oluşmaktadır. Grafik üzerinde erkek ve kadın nüfus sayıları gösterilmiştir.

Yıllar itibariyle Afşin’deki nüfus değişimi incelendiğinde 2008 yılından itibaren nüfus sayısında azalma görülmektedir.

Afşin nüfusunun yapısına bakıldığında nüfusun % 62’sinin çalışabilir yaş olarak kabul edilen 15-64 yaş aralığında olduğu görülmektedir. Bu oran Türkiye’de 67,7 iken Afşin Türkiye ortalamasının 5,7 puan altındadır. Afşin’in azalın nüfus verileri ile paralel olarak ilçeden işgücü göçünün olduğu söylenebilir.

Nüfusun eğitim çağı grupları itibarıyla dağılımına baktığımızda; 5 yaş ve altı nüfus yaklaşık 10 bin olup toplam nüfusu içindeki payı % 8 civarındadır. İlköğretim çağındaki nüfusun toplam nüfus içindeki payı ise % 18’ler düzeyindedir.

Yine yerel hizmet açısından önemli olan 65 yaş ve üstünde Afşin’de 7 bin civarında kişi yaşamakta olup bunların toplam nüfusa oranı % 8’dir. Türkiye ortalaması %7,7 ile karşılaştırıldığında yaşlı nüfus yapısının paralel seyrettiği görülmektedir.
Afşin nüfusunun mahaller bazında dağılımına baktığımızda köyden mahalleye dönüşen mahallelerle birlikte toplam 66 mahallenin nüfus büyüklüklerinin 57 kişi ile 7.517 kişi arasında değiştiği görülmektedir. Aşağıda yer alan tablodan da görüleceği üzere köylerin mahalleye dönüşmesi ile birlikte mahalleler arasında belirgin bir nüfus büyüklüğü farklılığı ortaya çıkmaktadır.

Mahalle	Nüfus		Mahalle	Nüfus
Afşinbey	4.521		Gözpınarı	96
Ağcaşar	107		Haticepınarı	102
Alemdar	763		Hüyüklü	1.538
Alimpınar	611		İğdemlik	152
Alpaslan	3.934		İnci	103
Altaş	1.273		İncirli	243
Altınelma	2.467		Kabaağaç	1.227
Arıtaş	5.137		Kale	4.122
Armutalan	184		Kangal	194
Bakraç	1.332		Karagöz	631
Başüstü	660		Kargabükü	232
Berçenek	141		Kaşanlı	562
Beyceğiz	6.385		Koçovası	424
Binboğa	255		Kötüre	196
Büget	231		Kuşkayası	373
Büyüksevin	564		Nadır	1.012
Büyüktatlı	1.285		Oğlakkayası	71
Çağılhan	187		Ortaklı	418
Çobanbeyli	3.119		Ördek	498
Çoğulhan	1.986		Örenderesi	83
Çomudüz	323		Örenli	94
Çukurpınar	265		Pınarbaşı	3.002
Dağlıca	1.011		Soğucak	198
Dedebaba	3.638		Söğütderesi	57
Deveboynu	276		Tanır	2.362
Dokuztay	178		Tatlar	757
Efsus Turan	4.597		Topaktaş	228
Emirilyas	553		Türkçayırı	436
Emirli	305		Türksevin	632
Erçene	748		Yazıbelen	842
Esence	763		Yazıdere	278
Gaziosmanpaşa	7.517		Yazıköy	88
Gerger	204		Yeşilyurt	5.891

Yaş grupları bazında evlenme, ölüm ve boşanma sayıları aşağıdaki tabloda paylaşılmıştır.

Yaş grubu	Cinsiyet	Hiç evlenmedi	Evli	Boşandı	Eşi öldü	Toplam
15-19	Erkek	3.995	13			4.008
	Kadın	3.193	434	3		3.630
20-24	Erkek	2.628	297	5		2.930
	Kadın	1.213	1.754	53	1	3.021
25-29	Erkek	1.520	1.745	40		3.305
	Kadın	443	2.394	78	15	2.930
30-34	Erkek	570	2.700	74	2	3.346
	Kadın	223	2.718	80	29	3.050
35-39	Erkek	234	2.649	88		2.971
	Kadın	178	2.372	68	43	2.661
40-44	Erkek	127	2.548	63	3	2.741
	Kadın	141	2.317	75	79	2.612
45-49	Erkek	57	2.216	51	2	2.326
	Kadın	86	1.863	52	107	2.108
50-54	Erkek	37	1.937	45	8	2.027
	Kadın	55	1.592	49	164	1.860
55-59	Erkek	15	1.465	23	16	1.519
	Kadın	55	1.190	22	204	1.471
60-64	Erkek	12	1.236	20	29	1.297
	Kadın	42	998	14	267	1.321
65+	Erkek	14	2.596	48	415	3.073
	Kadın	130	1.814	49	1.708	3.701
	Toplam	14.968	38.848	1.000	3.092	57.908

II. EKONOMİK ve SOSYAL YAPI

1. EKONOMİK YAPI

2012 yılında DOĞAKA tarafından yapılan araştırmaya göre Afşin sosyoekonomik gelişmişlik sıralamasında -0,29032 endeks puanı ile bölgedeki 29 ilçe merkezi arasında 14. Sırada yer almaktadır.

Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 2004 yılında yayımlanan “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması” incelendiğinde Afşin Türkiye genelinde 872 ilçe arasında 476. sırada Kahramanmaraş genelinde Merkez ve Elbistan’ın ardından 3. Sırada yer almaktadır. Sanayi sektöründe çalışanlar oranına göre %8,44 oranı ile Türkiye genelinde 205. Sırada yer almaktadır.

İlçe genelinde 7 banka şubesi bulunmaktadır.

Afşin Güney Akdeniz’i Orta Anadolu’ya bağlayan geçit niteliği taşımaktadır. Bu nedenle ekonomi canlılığını muhafaza etmiştir. 1975 yılında termik santral inşaatının başlaması ve 1986 yılında A Termik Santralinin 2000 yılında da B Santralinin açılması ile ilçe ekonomisi işçi potansiyeline bağlı bir atılım yaşamıştır.

Termik santral öncesi ekonominin tamamına yakını tarım ve hayvancılığa bağlı olan ilçe sanayi girdileri ve bu yolla ortaya çıkan istihdam, tarım ve hayvancılıktaki önceliği gideek azaltmıştır. A ve B Santrallerinin açılması ekonomide sanayi ağırlığını hissettirmiştir.

Afşin’de sanayii özel sektörde kayda değer ölçülerde gelişme göstermese de  özellikle kamu sektöründe gelişme göstermiştir. Türkiye’nin önemli ölçüde elektrik üretimi, ilçede bulunan kömür havzalarından çıkarılarak elektrik üretiminde kullanılmaktadır. Aşağıda santralle ilgili bilgiler verilmiştir.  Afşin-Elbistan Termik Santrali:  Afşin-Elbistan Termik Santralı, Afşin-Elbistan havzasındaki düşük kaliteli linyit kömürünü kullanarak elektrik enerjisi üretmek amacı ile planlanarak kurulmuştur. Yıllık kömür tüketimi 18 milyon ton civarındadır. Üretim kapasitesi 8,1 milyar KWS. olup, her biri 344-MW gücünde (4) üniteden oluşarak toplam kurulu gücü 1376 MW’dır. Toplam kurulu gücü 1376 MW olup, yıllık üretim kapasitesi 8,1 Milyar KWh dir. Bu üretimi gerçekleştirmek için yılda yaklaşık 18 Milyon ton Linyit kömürü tüketimi gerekmektedir. EÜAŞ’a bağlı Termik santralinin kurulu gücüne göre Afşin-Elbistan Termik Santralının payı %21,57 TEAŞ ’a bağlı tüm santralların kurulu gücüne göre %8,6 Türkiye toplam kurulu gücüne göre ise %6,2 dir. Santralde bulunan mevcut 4 ünite, havzada bulunan 3,4 milyar ton kömürün kışla köy sektöründeki 440 milyon tonluk kısmını kullanabilecektir. Bu sayıdan da  anlaşılacağı gibi bölgedeki kömür rezervi daha birçok santraller yapılmasını gerektirmektedir. 1967 yılında Linyit havzasında araştırmalara başlanmış 1974 yılında saha, tanzim çalışmaları tamamlanmış ve 1975 yılında santral temeli atılmıştır. Santralin üniteleri aşağıda belirtilen tarihlerde enerji üretimine başlamıştır. 1. Ünite 07.07.1984 2. Ünite 03.05.1985 3. Ünite 25.01.1986 4. Ünite 21.11.1987 Santral işletmeye alındığından, 2000 yılı Aralık ayı sonuna kadar 172 milyon ton kömür tüketilerek 74milyar KWh elektrik enerjisi üretilmiştir. KWh başına ortalama kömür  tüketimi 2,35 kg olmuştur. Santral kurulduğundan buyana en yüksek elektrik enerjisi üretimi 1999 yılı içinde 7,2 Milyar KWh ’dir. Santral su ihtiyacı  Elbistan da bulunan  Ceyhan Nehri kaynağından her biri 1m çapında ve 30 km uzunluğunda iki çelik boru hattı ile karşılanmakta olup, MWh başına 4 m3’tür Santralde üretilen enerji 380 kV ve 31,5 kV şait sahası enterkonnekte sisteme, Linyit işletmelerine ve santral yardımcı sistemlerine gerekli enerjiyi verecek şekilde tesis edilmiştir. Santralın en önemli özelliği düşük kaliteli, yüksek nem ihtiva eden linyiti yakabilmek için projelendirilmiş oluşudur. Bunkerlerden değirmenlere alınan kömür burada öğütülerek baca gazı ile kurutulmaktadır. Kömür tozu karışımının bir bölümü direk kazana verilirken bir bölümü de elektrostatik filtrelere  (Brüden Filtreleri) gönderilmektedir. Bu filtrelerde kuru kömür tozu tutulmakta gaz ve buhar karışımı atılmaktadır. Filtrelerden çıkan kuru toz kömür ısıl değeri yükseltilmiş yakıt olarak kazana verilmektedir. Bu yakıt toplam miktarın yaklaşık %30’u dur. Santralın tam yükte kömür ihtiyacı saatte 3.000 ton’ dur. Bu miktar kömürün yakılmasıyla  saatte oluşan 400-600 ton arasındaki kül, %99 verimli elektro filtreler de tutulmakta ve bant sistemiyle kömürün alınmasıyla oluşan boşluğa sevk edilmektedir. İşletmemizin sıvı atıkları da maksimum pis su arıtma, küllü su arıtma ve nötralizasyon havuzlarında gerekli fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutularak çevre kirliliğini önlemektedir. İşletmede bulunan hava kalitesi ölçüm cihazları ve baca gazı analizörleri ile sürekli olarak ölçümler yapılmaktadır.

Sanayi:

Afşin’de sanayi siciline kayıtlı firma sayısı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre 12’dir. Kahramanmaraş geneli ile karşılaştırıldığında firma sayısı oranı Kahramanmaraş geneline göre %2,20’dir.

Sanayi Siciline Kayıtlı Firma Sayısı	Sanayi Siciline Kayıtlı Firma Sayısının İl Geneline Oranı	Sanayi Siciline Kayıtlı Firma Sayısının TR63 Bölgesi Geneline Oranı	Çalışan Sayısı	Çalışan Sayısının İl Geneline Oranı	Çalışan Sayısının TR 63 Geneline Oranı
16	2,20%	0,90%	1.259	3,10%	1,70%

Afşin’de faal durumda olan Küçük Sanayi Sitesi içinde faaliyetine devan eden firma verileri aşağıdaki tablo üzerinde gösterilmiştir.

Toplam İşyeri Sayısı	İstihdam	İşletme Başına İstihdam
100	300	3