Ağaverdi XƏLİl türk xalqlarinin yaz bayramlari



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə43/55
tarix01.01.2022
ölçüsü0,6 Mb.
#103163
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   55
Ata-baba günü mərasimi.Əcdad ruhlarının ziyarəti ilə bağlı keçirilən “Ata-baba günü” mərasimi haqqında M.H.Təhmasib yazır: «…Бу етигад вя мцнасибятин галыгларыны биз щяля дя халг ичярисиндя йашайан адят вя янянялярдя эюрцрцк. Мцхтялиф эцнлярдя щалва чалыб гябр цстцня апармаг, хцсусиля пайладыгдан сонра бир пай да гябрин цстцня гоймаг, бу етигадын галыгларындандыр. Диггят едилярся, юлцйя тялгин вермяк дя щямин етигадын исламиляшмиш бир шяклидир. Рущун дири олмасына, о дцнйада йашайаъаьына инам олмазса, ялбяття ки, беля бир тялгиня дя ещтийаъ галмазды. Бунлардан башга юлцнцн голтугларынын алтына аьаъ гоймаг (галха билмяси цчцн), гябри даима дюйцб юз эялдийини хябяр вермяк, 52-ъи эцн, йяни мяфсяллярин бир-бириндян айрылдыьы эцн юлц язиййят чякмясин дейя, Гуран охумаг биздя бу етигадын олдуьуну эюстярир» (57, 31).

“Ata-baba günü”ndə oxunan nəğmələr haqqında M.H.Təhmasib yazır:Həmin gün-

«Хыдыра-Хыдыр дейярляр,

Хыдыра чыраг гойарлар»… – няьмяси охуnарды.

Няьмя гуртардыгдан сонра дястя баъадан торба саллайарды. Торбалара мцхтялиф пайлар гойулурду. Хцсусиля йцк дибиндяки говутдан вя гырмызы йумуртадан мцтляг бу пайын ичиндя олмалы иди» (57, 35).

«Беляликля, яслиндя бащар, йашыллыг, тябиятин ойанмасы, ъанланмасы ясатири олан Хызыр чох доьру олараг су иля, йаьыш иля ялагядар олан Илйас ясатири иля бирляшмишдир.

Бунун сябяби айдындыр. Йаьышла бащар арасындакы ялагя вя мцнасибят гядим азярбайъанлынын тясяввцрцндя бу ики ясатирин бирляшмясиня сябяб олмушдур. Буну Хызырын юз яфсанясиндя дя эюрцрцк. О, ади инсан олан Исэян­дя­рин вя онунла ялагядар зцлмятя эедянлярин ичя билмядикляри аби-щяйатдан, йяни ди­ри­лик суйундан ичмиш, она эюря дя юлмязляр сырасына кечмишдир. Беляликля, бцтцн бунлардан Хызырын бащарла, йашыллыгла, йяни йаьан илк йаьышларын тясири иля ойанмыш, ъанланмыш тябиятля ялагядар олан вя буну тямсил едян ясатири бir сурят олдуьу эюрцнцр» (57,44).Bu mərasimdə pay istənməsini göstərən nəğmələr də söylənmişdir:

Ханым айаьа дурсана,

Йцк дибиня вурсана,

Бошгабы долдурсана,

Хыдыры йола салсана.

Дястянин йцк дибиндян пай истямяси вя баъайа чыхмасы бу мярасимин нязяр диггяти ян чох ъялб едян хцсцсиййятляриндяндир. Ата-баба аилянин башчысы, онун ясасы олдуьу цчцн, онларын рущлары да евин ясасыны, рущуну тяшкил едян йцкля вя яввяллярдя аилянин, сонраларда евин бир йеря топланмасында ясаслы рол ойнамыш олан оъагла ялагяляндирилмишляр» (57, 48).





Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   55




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin