“ALİ-İmran” surəSİ (3-cü surə, 200 ayə)

Nöqtələr

◘Xalqın imanlı, azdırmaq fikrində olanları peşman qoyan, tövbə əhli olması, rəhbərin səmavi, mehriban olması sağlam cəmiyyət və müdiriyyətin səciyyələridir.

◘Peyğəmbərin möminlər haqqında duası qəbul olduğu kimi, xeyir əməl sahibləri və mələklərin də onlar haqqında duaları təsirlidir. Bir ayədə mələklərin xalq üçün, digər bir ayədə isə möminlər üçün bağışlanma istəyi bəyan olunur.¹

Bildirişlər

1. Peyğəmbərləri göndərməkdə məqsəd xalqın onlara itaətlə doğru yolu tutmasına nail olmasıdır.

2. İtaət Allaha məxsusdur. Hətta peyğəmbərlərə belə, Allahın izni ilə itaət olunmalıdır. Əks-təqdirdə bu, şirkdir.

3. Rəhbərə itaətsizliyin tövbəsi ona müti olmaqdır.

4. Peyğəmbərlərə arxa çevirib tağuta üz tutmaq insanın öz insanlıq məqamına zülmüdür. (Bu ayənin əvvəlki ayələrlə bağlılığına diqqət edin.)

5. İstər mömin olsun, istərsə də günahkar, bütün xalqın Allahın rəsulu ilə bağlılığı möhkəm olmalıdır. Mömin feyz əldə etmək, günahkar isə şəfaətə çatmaq üçün peyğəmbərlə bağlılığını möhkəmləndirməlidir.

6. Dönüş və tövbə yolu xatakarlar üçün, hətta münafiqlər üçün də açıqdır. (Münafiqlərə aid olan əvvəlki ayələrə görə.)

7. Səmavi rəhbərlərin ziyarəti, onların vasitəsi ilə təvəssül və yardım istəyi Quranın təsdiqlədiyi həqiqətlərdəndir.

8. Peyğəmbər günahları bağışlamır, sadəcə, ilahi əfv üçün vasitə olur.

9. Xatakar əvvəlcə peşman olmalı, haqqa üz tutmalı, sonra Allahla rabitəni möhkəmləndirmək üçün risalət məqamından kömək almalıdır.

10. Günahkarlar məyus olmamalıdırlar. Qayıdış, tövbə, övliyaların ziyarəti ruhi dirçəliş vasitələridir.

11. Həzrət Peyğəmbərin (s) ziyarəti, büdrəmələrin etirafı və tövbə insanın günahlarının yuyulmasında böyük rol oynayır.

12. Əgər xatakarı bağışladınızsa, ona məhəbbət də göstərin.

13. Günah insanla ilahi rəhmət arasında bir hicabdır. Hicab aradan götürülən kimi ilahi mərhəmət əldə olunur.

14. İlahi övliyaların hüzurunda günahların etirafı və tövbə ilahi əfv üçün bir vasitə, zəmindir.

65. ﴿ فَلاَ وَرَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ حَتَّىَ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لاَ يَجِدُواْ فِي أَنفُسِهِمْ حَرَجًا مِّمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُواْ تَسْلِيمًا ﴾

“Xeyr! And olsun Rəbbinə, nə qədər ki, öz mübahisələrində səni hakim seçməyirlər, qəlblərində sənin mühakimənlə bağlı narahatlıqları var, (sənin mühakimən qarşısında) tam təslim deyildirlər, (həqiqi) iman gətirməmişlər.”