Azərbaycan folklorunun ilkin nəşrləri” seriyası HÜMMƏT ƏLİzadə azərbaycan el əDƏBİyyati

Şahzada İbrahim:

Üç ay qışı dəryalarda qışladım.

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim

Altı ayı bir toğluya işlədim

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.
Günü-gündən günüm düşdü ah vaya

Çoban oldum mən də döndüm gedaya

Qaptanlar atdılar məni dəryaya

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.

Verdiyim əməklər gətdilər zaya,

Fələk düz qəddimi döndərdi yaya

Pul atdılar tulladılar dəryaya

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.

Bu yəhudi satdı məni sallağa

O sallaqda bağışladı Allaha

Onda şükür elədim qüdrəti Allaha

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.

Bir quş olub, havalanıb ötmədim

Ağ əllərə əlvan həna dutmadım

Nakam oldum mətləbinə çatmadım

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.

Zülal şah oğluyduq iki qardaş

Hərəmiz götürdük bir qiymətli daş

Günbəzdə ayrılıb tökdük qan yaş

Dil bilməz əlinə düşdüm nəyliyim.

İbrahim sözünü tamama yetirdi. Asdan şah Zülal şah və gün­bəz adını eşitdiydə diqqət ilə oğlana baxıb gördü ki, qardaşı şah­za­­da İbrahimdi. Şah İbrahimi belə dəstgir və zəlil görüb, bi­huş ol­du. Vəzir, vəkil bir təhər ilə şahı huşa götürdü. Hər iki qardaş qol-bo­­yun olub görüşdülər. Asdan şah Səkinə xanımı hüzura istəyib əh­­valatı ondan da xəbər alandan sonra höküm etdi Şəmun yə­hu­di­ni yeddi yolun ayrıcığında təpəsi üstə basdırdılar. İki qardaş darul ima­­rəyə gedib, başlarına gələni biri-birinə tamamilə söylədilər. As­­dan şah İbrahimin əhvalatından xəbərdar olub dedi:

– Qardaş birimiz Bibahatda qalaq şahlıq edək. O birimiz də ata­mızın vilayətinə gedək.

İbrahim Asdanın cavabında:

– Qardaş onu bilməlisən ki, mənim gözü yolda qalanım var. Çün­­­ki “buta”m bu qız döyül. Mənim butam Hirat şahı Fətəli şahın qı­­­­zı Hurinnisadı. Hərgah razı olsan mən gərək gedib onu getirəm.

– Qardaş sən çox zəhmətlər çekibsən. İndi sən mənim ye­rimdə otu­­rub, şahlıq elə mən gedim, calal və şökət ilə ni­şanlını gətirim.

Asdan şahın sözünü İbrahim qəbul etmək istəmədi.

Şah acıqlanıb buyurdu:

– Mən böyuk qardaşınam, hər nə desəm borcundur, qəbul edə­­­­­­sən. İbrahim naəlaj qalıb razı oldu, qardaşının yerində təxt səl­­­­­­tənətdə qərar dutdu.

Asdan şah bir çox qul ilə atdanıb, günə bir mənzil, teyyi mə­na­zil edib, dərələrdə sel kimi, təpələrdə yel kimi, badeyi sərsər kimi, qız­­mış nər kimi xuraman-xuraman Hirat şəhərinə yetişdilər.

Asdan şah cah-cəlal ilə Hurinnisa xanımın qəsrinin qa­ba­ğın­dan keçərkən Hurinnisa Asdan şahı görüb, İbrahimə ox­şa­dı­ğın­dan elə bildi ki, aşığı sahzada İbrahimdi. Ona görə beş kəniz gön­­dərib de­di:

– Gedin foyc-foyc gedən qoşunun qabağındakı mina gər­dən­li, sərv qamətli, bənöşə bığlı, kaman qaşlı qoşun sərkərdəsini bu qəs­­rə getirin.

Kənizlər gedib, Asdan şahı dilə dutub, qəsrin qabağında şah­za­­­da xanıma yetirilər. Hurinnisa şahzadanı görüb, xətti-xa­lına, gül camalına heyran oldu. Cavana o qədər möhübbəti qon­du ki, az qaldı yürək əldən verib, bihuş ola. Kənizdər Hurin­ni­sanı belə hal­­­da görəndə yüzünə müşq, gülab səpib, dedilər:

– Ey nazənin, özündə ol ki, qabağında hərif var.

Hu­rinnisa bir tor özün saxlayıb:

– Bu cavan nurəsidə ya İbrahim və ya onun qardaşıdır, dedi. Ona görə gönül əldən verib, görək şahzadaya nə deyir: