Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

48. AĞSAQQAL MƏSLƏHƏTİ^*
Rüstəm kişi vardı, yüz iyirmi il yaşamışdı. O deyirdi ki, ay bala, bu yaşdı adamlar duruf kəndin arasına çıxa bilmir, xeyrə-şərə gedə bilmir. Heç oları gedif ziyarət edirsinizmi? Gedin olarnan söypət edin. Həm onnarın könlü xoş olar, həm də onnarın dediyi söz, verdiyi məs­ləhət sizə gərək olar. Buna misal olaraq da belə bir hadisəni danışdı.

Deyir, bizim kimi qoja bir kişi ova gedər dağa. Keçimi, əlih­mi atar, heyvan yaralı qaçar. Bu da bunun dalıncan qaça-qaça ge­dər. Dağ yeridi də, çətin yerrəri olur. Bu bunun dalınca həvəsnən yü­yürə-yüyürə gedir. Ov da yaralı heyvandı, yıxılır, bunu tutur. Ətinnən isdədiyi qədər götürür, qayıdıf gəlir. Bayax bu çətin yer­dən, uçurumlu qayadan yüyürə-yüyürə keçif. İndi gəlif çatıf bura. Booy. Aşağı baxıf, uçurum. Burdan ayağım sürüşsə, iki yüz metr gedə­jəm, məhv olajam. Keçə bilmir, gejəni qalır burda.

Kənd camaatı tökülür ki, əyə, filankəs gedif ova, gəlmiyif. O hara gedirdi? Həmişə onun gedəcəyi yol, misalçün, Boyəhəmətdinin filan meşəsiynən gedirdi, ora da yol burdandı. Gedif axta­rıl­lar. Görüllər ki, tüfəng də yanında, oturuf çətin keçələtin o tərəfində.

– Əşi, niyə gəlif oturmusan burda? Beyjə savahatan camaat yatmıyıfdı. Dur keş bəri.

Deyif:

– Yox, keçə bilmərəm, qorxuram.

– Əşi, bax, yüyürə-yüyürə cavannar o üzə keçir, bəri üzə keçir. Sən də gəl.

Belə baxır, deyir:

– Yox ey, keçə bilmərəm.

Nə qədər eliyillər, keşmir. Gəlillər kəndə. – “Biz neyniyəh?” – “Ə, filankəs kişi var ey, yüz neçə yaşı var, gedəh bir onnan məs­lə­hət eliyək, görək o bizə nə mələhət görür ki, bunu keçirək bəri üzə”. Gedif deyillər:

– Baba, bəs filankəs kişi ova gedifdi, gəlif indi keşdiyi yerdən keçə bilmir, qorxur. Bax, yığışmışıx ora, səhərdən yalvarırıx, əlinnən də tuturux, nağarırıx deyir yox ey, elə mən burdan uçuf öləjəm.

Deyif:

– Hə, onu keçirməyə nə var, a bala.

Deyir:

– Nətər keçirəh?

Deyir:

– Gedin bir dəsdə gözəl-göyçəh qız-gəlin götürün, bir dəsdə də zurna-balaban. Gedin həmin iki metr yerdi də, bəri üzdə zurna-balaban çalsın, qızdar-gəlinnər də oynasın. Ə, oğul deyilsən, keş bəri dana, keş oynuyax. Gör o keçəjəh, keşmiyəjəh.

Belə nətər həvəslənifsə gejəni orda gejəliyən kişi yüyürə-yüyürə gəlif bu qızdarın, gəlinnərin yanına.