Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

35. ATIN ÜZƏNGİSİNƏ ÇIXAN QAN
Buyünkü gündə (Ramazan ayını nəzərdə tutur – top.) Cənab Əli Əleyhsalamı da yada salax. Cənab Əli Əleyhsalama Allah-tala o qədər qüdrət, səxavət vermişdi ki, o qüdrətə, qüvvətə görə onun bir o qədər də səxavəti, sədaqəti vardı. Cənabi Əlinin bir atı vardı, adı Dül­dül idi. Şəhadət barmağını belə götürəndə Düldül harda olsa gəlif pişih təki qarnını yerə verif elə uzanarmış ki, Əlinin bərabə­rində durardı. Əli əziyyətsiz suvar olarmış Düldülə. Düldül yerin­nən elə qalxarmış ki, Əlinin başında əmmaməsi tərpənməzdi. Əli­nin bir qı­lıncı varmış ki, bir arşın uzunnuğu, bir qarış da eni varmış. Arxası da kəsərmiş, ağzı da kəskin imiş. Cənab Əli müharibəyə gedəndə qılın­cını bir dəfə hərriyəndə yeddi metr sağa, yeddi metr sola, yeddi arxa­ya, yeddi önə bütün düşməni qırıf-töküf gedərmiş. Arvatdar qarğış edəndə deyərmiş “səni Əlinin qəzəbinə gələsən”, “Əlinin Zülfüqa­rına düçar olasan”. Allah cəmi bəndəsini Əlinin qəzəbinnən qorusun, Əlinin Zülfüqarınnan qorusun. Əlinin səxavə­tinə qismət eləsin.

Allah-tala Əlini Məhəmməd peyğəmbərimiz (salavat çəkir – top.) üçün canişin yaratmışmış. Məhəmməd peyğəmbər hər vaxt müharibəyə gedəndə Cənab Əliynən gedirmiş. Bir dəfə düşman gəlir peyğəmbərimizi müharibəyə çağıranda Əli uzax bir səfərdə oluf. Bu, Əlisiz gedif müharibəyə, çox böyüh itki verif. Peyğəm-bərimizin adamlarının çoxu şəhid oluf, özü dörd-beş yerdən ağır yara alıf, qan itirif. Axır halında əl götürüf Cənab Əlini çağırır:

– Ya Əli, harayıma gəl, tək qalmışam meydanda, – deyəndə altı aylıx yoldan Əlinin qulağına səda gəlif. Qalxıf deyir:

– Qənbər, peyğəmbərimiz məni çağırır, getdih.

Qənbər də bunun sadiq qulu idi. Deyir:

– Ya Əli, nə bildin?

Dedi:

– Ağamın səsi qulağıma gəldi.

Altı aylıx yolu Cənab Əli bir su içim saatda gəlir, özünü yetirir peyğəmbərə.

– Ya peğəmbərim, nədi, məğlubiyyətə uğramısan?

Deyir:

– Hə, ya Əli, bəs düşman güjdü oldu.

Deyir, Əli özünü vurur qoşuna. Orda nətəri qəzəflənirsə, and içir ki, qan atımın üzəngisinə qədər çıxmıyınca mən döyüşdən qayıt­mıyajam. O qədər qırır insanı. Allah-tala görür Əli o qədər qə­zəf­lə­nifdi, dünya üzündə insan qalmıyajaxdı. Əmr eliyir Mikayıla, deyir:

– Eylə bir yağış yağdırarsan ki, qana qarışar, Əlinin atının üzəngisinə qədər qannı su qalxar. Bəlkə Əli bu yolnan qayıda. Yoxsa Əli bərk qəzəflənif, qayıtmıyajax.

Allah Əlinin qəzəbinnən qorusun cəmi bəndələrini. Cəbrayıl hökm eliyir Mikayıl mələyə. Göy üzünnən yağışı endirən odu. Elə bir leysan yağış yağır ki, sel-su qalxır düz Əlinin atının üzəngisinə qədər. Onnan sora Əli deyir hə, da atımın üzəngisinə qalxdı, davadan qayıdır. Allah Əlinin qəzəbinnən cəmi bəndəsini qorusun.