Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

6. MƏLİK MƏHƏMMƏD
İki qonşu olur seyidnən (Seyid Yusif ağanı nəzərdə tutur – top.) mənim kimi. Kasıb olullar. Gedif odun gətirif satıf dolanır-mış­dar. Özdərinə də odun gətirirmişdər, dallarında gətirirmişdər. Söz­dü dana. Yoruluflar, bir yerdə oturuflar. Bu qonşusu deyir ki, ə, Allahın altında elə olardı, gedeydim ki, qavım-qaşığım hamısı qızıl oluf, ujunnan tutuf xaşdıyeydim, heş bu odun şələsini aparmıyey-dim. O birisinin də ayləsi boyluydu. Bu da dedi: “Ə, Allahın altında qırx oğlum oleydi, işdiyərdilər, mən də papağımı dolayı qoyuf yeyif-yateydim orda”. Allah o vaxdı eşidirmiş insannarın diləyini.

Duruf gəlillər evə. Ayrılıllar hər kəs öz evinə. Allahdan qav-qaşığının qızıl olmasını diliyən gəlir ki, sən öl, qapıda olan qavlar hamısı qızıldı. İçəri girir ki, evində olan da qızıldı. Tez süpürrüyüf basır sandığa, görən olmasın.

O birsinin də arvadı həmli idi. Gəlir görür, sən öl, hadıxlar yı­ğı­lıf başına, arvad bir ujdan doğur, bir ujdan da hadıxlar bəliyif yı­ğıflar ora. İndi bu özü arzu eləmişdi Allahdan dana. Əlini qoyur qa­pının burasına. Baxır ki, səni öl, uşax doludu, qırx uşaxdı. Öz-özünə deyir ki, ə, mən heş arvadnan özümü saxlıya bilmirdim, mən bunu nətər saxlıyım? Yaxşısı budu başımı götürüm çıxım gedim. Qolunda bir bazubəndi vardı. Aşdı ha belə tulladı arvadın üsdünə, dedi:

– Mən getdim.

Dedi:

– Ə, hara gedirsən, bir belə tifağın yiyəsisən.

Dedi:

– A qardaş, mən onu saxlıya bilmərəm.

Nəysə, başını götdü başdadı getməyə. Düşdü ha belə yol ge­dən­də gördü bu tərəfdən bir gedə gəlir. Gözdədi, gəldi çatdı. Salam kalam.

– Ə qardaş, hara gedirsən?

Dedi:

– Nə bilim ey, başımı götürüf çıxıf gedirəm.

– Nədi, noluf ey?

Dedi:

– Ə, dolana bilmirəm dana, külfət də məni basıf, dolana bil­mirəm. Tərk edif çıxıf gedirəm.

Dedi:

– Ə, elə mən də sən gündəyəm, gəl bir yerdə gedəh, qardaş olax.

Belə-belə yeddi qardaş oldular. Yeddisi də bu dərtdən oldular. Getdilər bu şəhərin səmtində meşə vardı, meşəyə çatanda Məlik Məhəmməd dedi ki, da burdan belə hara gedəjeyih ey. Yeddi ada­mıx, burda bir damka qayırax meşənin içində, gündə adama bir şələ odun aparax satax, gətirəh elə bir yerdə də yeyəh-içəh, burda do­lanax. Helə də elədilər. Yerdən qazdılar, bir damka qayırdılar, gir­dilər içinə. Gündə altısı gedirdi, odunu aparırdı satırdı, biri qalır­dı çörəh hazırrıyırdı.

Biri qalmışdı. Aşı bişirif dəmə qoymuşdu ki, indi odunnan gələjəhlər dana. Yuxu tutuf yatar. Özü bir qarış, sakqalı iki qarış bir kişi gələr bu yeməyi yiyər, çıxar gedər. Təmiz yeyər, heş nə qal­maz. Qardaşdar gələr:

– Ə, gətir görəh nə bişirmisən.

Qazanın ağzını açar ki, nə var. Heş-zad yoxdu.

– Ə, bunu mən bişirif qoymuşdum bura, bunu kim gəldi yedi, mən görmədim?

Nəysə, təzdən bişirif yedilər. Belə-belə o biri qardaş, o biri qardaş, axıra Məhəmməd qaldı. Məhəmməd də qazanı bişirdi qoydu, amma əvvəlkilər bir-birinə demiyif başımıza belə iş gəlif. Bu Mə­həmməd də bişirdi, hazırradı qoydu, gəldi otdu. Fikirri idi da, yata bilmədi. Elə gözünün altınnan baxırdı, fikirrəşirdi. Gördü ki, qapıda sakqalı özünnən uzun bir kişidi. Gəldi girdi içəri. Girən kimi qazanın ağzını aşdı, başdadı yedi təmiz. Dinmirdi. Durdu bu çıxanda bu da bunun dalınca çıxdı. Meşənin içiynən getdihləri yerdə yoxa çıxdı. Getdi yoxa çıxan yerə baxdı ki, bir quyu var, boyu bir qarış düşüf quyuya. Ha baxdı, ha baxdı, divini görə bilmədi. Quyu çox dərin idi. Qayıtdı gəldi. Gəldi bişirdi, hazırradı. Qardaşdar gəldi.

– Ə qardaş, mənim başıma belə iş gəldi.

O dedi ə, mənimkinə də gəlif, bu dedi mənimkinə də gəlif. Dedi:

– Ə, bə niyə demirsiniz?

Dedi:

– Vallah, nə biləh, demədih da.

Dedi ki, durun çatıları götürün, onun yerini bilirəm. Gedəh çatını bağlıyax uj-uja, düşəh aşağı, görəh o kimdi, nəçidi, hara getdi?

Gəlillər. Qavaxcana böyüh qardaşa bağlıyıllar. Bir az sallı-yanda çığırır ki, ə yandım, məni çəkin, ə yandım, məni çəkin. Bunu çəkif çıxardıllar. Heş biri girə bilmir. Məhəmməd deyir ki, ə, mən nə qədər yandım desəm məni çəkmiyin. Buraxın, gedəjəm, görüm nədi, orda nə var. Bunu salladılar. Aşağı düşdühcə isdi yalov kimi bunu vurur, çığırır:

– Ə yandım, məni çəkin.

Hara çəkillər? Da özü demişdi da. Buraxıllar, guppultuynan gedir düşür quyunun divinə. Bura da olur dev məkanı. İndi bu getdi düşdü bura. Baxdı ki, ə, həmən kişi oturuf odey orda. Dev başını qoyuf qızın dizinin üsdünə. Qız da elə ağlıyır, elə ağlıyır, elə ağlıyır, nətəri. Gəldi bu qızın yanına. Dedi ki, a bajı, niyə ağlıyırsan?

Dedi:

– A qardaş, yeddi ildi məni bu devlər gətirif, bax ha belə bunnara qullux eliyirəm.

Dedi ki, deyillər devin canı şüşədə olur. Heylə bir şey var burda?

Dedi:

– Hə, odey ha. Orda bir şüşə var, içində də göyərçin. Bax, mənim dizimin üsdə olan devin canı ondadı. Əyəm şüşəni qırıf göyərçini öldürsən, devi elə bil ki, öldürmüsən.

Bu da cavan oğlandı dana. Onu qırdı deyilənə görə, göyərçini öldürdü, dev öldü. Qız devin başını tulladı yerə, durdu ayağa. Üsdünü-başını çırpdı gəldi:

– Ay qardaş, nə yaxşı gəldin, Allah səni maa yetirdi. Mən yeddi ildi burda dustax qalmışam.

Getdi o kişinin yanına. Salamdan-kalamdan sora dedi:

– Əşi, sən gəldin orda mənim bişmişimi yedin. Mən də sənin dalınca gəlmişəm. İndi mən nətər eliyim burdan çıxım. Mən saa yax­şılıx eliyif yeməh vermişəm da. Sən də maa yaxşılıx eylə, yo­lunu-yorğasını gösdər, mən çıxım işıxlı dünyaya.

Dedi:

– Qardaş, hər cumadan-cumaya iki dənə qoş gəlir qiblə tərəf­dən. Biri qaradı, biri ağ. Bax, görürsən o şiş dağı, o dağın başına çıxassan, gözdüyəssən cuma gününü. Qoşdar ikisi də cüt gəlir. Qara qoçun belinə düşdün, bir belə də dərinə gedəssən, yox ağ qoçun belinə düşdün, səni çıxardajax işıxlı dünyaya.

Kəndir ordan sallaxlıydı. Qardaşdarı kəndiri çəkmiyif. Bu qı­za dedi ki, gəl səni verim çəksinnər, sora da məni çəkəjəhlər. Dedi:

– Ə, ehtibar eləmə. Məni görsələr səni çəkmiyəjehlər. Gəl burdakı qızıldan-zaddan götür, səni çəksinnər, sən də məni çək.

Dedi:

– Yox, mən ora çıxıf bir də bura düşə bilmərəm. Mən çıxaram, sən də gəlmərsən.

Bu minvalnan gədə qızı kəndirə bağladı, qardaşdarı çəkdi. Çək­dilər ki, bir dünya gözəlidi. O dedi mənimdi, bu dedi mənimdi. Altı qardaş burda qalmışdı axı. Qız dedi ki, mən heş bir kəsə gedən dö­yüləm. Mənim nişannım içəridədi, havaxt gələjəh, mən ona gedəjəm.

İndi qız bunnarın çörəyini-suyunu qayırırdı, bunnar aparıf odun satıf gətirirdi.

Qardaş, sana xəbər verim Məhəmmətdən. Məhəmməd getdi çıxdı dağın başına cuma günü. Gözdədi, gözdədi, gözdədi, gördü ki, qoçun ikisi də cüt gəlir. Orda dağın başında durmuşdu da. Elə dağın döşünnən bəri gələndə bu sıçradı ki, ağ qoçun belinə düşə, düşdü qara qoçun belinə. Bir belə də yazığı apardı dərinə. Getdi bir cəzi­rədə bir düzə düşdü. Baxdı ki, şəhər görükür. Tanımır, bilmir. Durdu yavaş-yavaş, yavaş-yavaş, dedi: “Gedim bir insan tapım, danışım, görüm nə var burda, neyniyim mən”. Getdi ki, şəhərin qıra-ğında bir damka var, burdan tüsdü çıxır. Yavaş-yavaş getdi qapıya.

– Ay ev yiyəsi, ay ev yiyəsi.

Bir qarı çıxdı. Dedi:

– A bala, kimsən?

Dedi:

– Ay ana, bir adamam dana.

Deyir:

– Gəl da, gəlmisən, gəl bəri.

Bunu arvad aparır evə. Çörəh-zad qoyur. Bu yeyir eliyir. Deyir:

– Oğul, kimsən, hardan gəlif, hara gedirsən?

Deyir:

– Ana, elə caleyvətən canımdı, burda da qərib bir adamam. Heş kəsi tanımıram.

Dedi:

– A bala, mənim də heş kəsim yoxdu. Gəl elə sən mənim oğlum ol, mən də sənin anan. Sən azdan-çoxdan tap gətir, mən də bişirim yeyəh, burda dolanax.

Gejə gedə qaldı burda. Susunnan yandı gedə. Ay ana, mana su. Dedi:

– Bala, su problemdi, su yoxdu.

Burda bir bulağımız var, onun da ağzını əjdaha kəsif, buraxmır. Gündə bir adam aparıf tulluyullar ağzına, o yeyincə qannı su gəlir, camaat götürür. Mən də qoja adamam, götürəmmirəm. Su tanımıram.

Bu gejə susunnan alışdı, yandı. – “Ə, mən nətər eliyim?” Har­da idi su? Savah açıldı. Savah da padşahın qızını aparıllar verəllər ona. İki-üş metr qalmış əjdaha onu çəkirmiş yaxınına. Camaat da su götürürmüş. Aftafası, sənəyi olan götürüf gedir, daa su axmırmış ey. Yeyincə nə su gəlirmişsə, o imiş. Deyir:

– A bala, odey aparıllar, padşahın qızını aparıllar. Mən də vallah, gedə bilmirəm, qoja arvadam.

Dedi:

– Ay ana, onda maa qav ver, mən gedim.

Arvadın bir aftafası vardı, verdi buna, götdü getdi. Gətdi ki, ca­maat karvan-karvan gəlir, qızı da qatıflar qavaxlarına aparıllar. Get­di qız buna yaxınnaşanda ağladı dana, can şirindi. Elə ağladı, elə ağladı, nətər. Bu tez çıxdı camaatın içinnən, aftafanı apardı ver­di qıza, dedi:

– A bajı, sən aftafanı saxla, su gələndə bunu dolduruf verər­sən mənə. Mən sənin əvəzinə gedim.

Tanımıllar bunu. Bu getdi. Xançalı vardı. Xançalı tutdu belə qavağına, getdi. İki metr qalmış əjdaha özü bunu çəkir kamına. Çəh­di-çəhdi, xançal bunu kəsə-kəsə getdi. Qannı su gəldi. Camaat götdü, elə bildi su kəsiləjəh dana. Xançal əjdahanı yardı ortadan, əjdaha öldü. Camaat elə qannı sudan götdü qorxusunnan tez. Suyun dalı gəlir dana. Duruldu su, gedə də aftafanı doldurdu götdü gəldi. Bunu burda tanıyan yoxdu, bilmir ki, kimdi, nəçidi. Gəldi qarının evinə. Suyu gətdi verdi, qarı da alqış elədi ona. Dedi ki, qarı nənə, da su gələjəh innən belə. Get sən də götü.

Padşahın qızını qaytardılar apardılar. Dedi:

– Noldu?

Dedi:

– Hal-qəziyə belə-belə. Bir oğlan çıxdı, qızın əvəzinə getdi, əjdahanı öldürdü.

Padşah dedi ki, o hardadısa, onu tapın gətirin mənim yanıma. Həm padşahın qızını azad eliyif, həm də suyun ağzını açıf.

Gəzdilər, gəzdilər. Bu da qarının damxasında idi dana. Hər­rən­di iki nəfər gəldi çıxdı ora. Dedilər ə, nolar qoja arvad olanda. Bu­ra da baxax da, bəlkə burda olar. Getdilər ki, bir oğlandı, uzanıf yatıf.

– Ə, qardaş dur ayağa.

Durdu.

– Səni aparajeyih padşahın yanına.

Dedi:

– Ay qardaş, mən qərib adamam, padşahnan mənim nə işim var? Padşaha mən nə pisdih eləmişəm? Oğurrux eləməmişəm, bir şey eləməmişəm.

Dedi:

– Yox ey, çağırır səni.

Bunu götdülər gəldilər.

– A bala, sən idin o əjdahanı öldürən?

Dedi:

– Hə, mən idim.

Dedi:

– Oğul, mənim qızımı da azad eləmisən, camaatı da suynan təmin eləmisən. Nə isdəsən saa verəjəm.

Dedi ki, şah sağ olsun, mən burda qərib adamam, mən işıxlı dünyadan gəlmişəm. İndi güjün çatırsa, məni ora çıxart. Onu isdi­yirəm sənnən. Ayrı var-döylət, qızıl nəyimə lazımdı. Padşah da bir az fikirrəşdi, dedi ki, mən ora bunu nətər çıxardım. Dedi:

– Oğul, burda bir böyüh çinar var. Orda bir tutuquşu var. Onun da balalarını ildə əjdaha yeyir. Get onun balalarını əjdahadan azad elə, o səni çıxarda bilər. O da sənnən nə isdəsə, gəl, mən verim.

Getdi çinarı gösdərdilər buna. Şəhərin başında yekə çinar idi. Divi kölgə idi, otdu, uzandı burda. Baxırdı belə çinara. Gördü ki, başında yuva var, tutuquşunun balaları içində. Birdən gördü çığırı­şıl­lar. Baxdı ki, əjdahadı, dolana-dolana çinara çıxır. Xançalı əlində idi. O saatdarı vurdu öldürdü bunu, doğradı, verdi quşun balalarına. Bunun biri də əjdahanın ətini dilinin altında saxladı anasına. Tutu­qu­şu gəldi, böyüh quşdu. Balaları öz dillərində dedi ki, bax, orda yatan oğlan əjdahanı öldürdü, doğradı, gətdi verdi bizə. Yedih ana, saa da saxlamışam dilimin altında. Quş qənədini çaldı, yendi bunun yanına. Gəldi bunu durğuzdu. Bu durdu yerinnən. Padşah demişdi, axı, tutuquşu səni aparajax. Dedi:

– Oğlan, mən neçə ildi balaya həsrətəm, bu əjdaha qoymurdu. İndi maa sən bala vermisən. Mənnən isdə görüm nə isdiyirsən, saa verəjəm.

Dedi:

– Sənnən heş zad isdəmirəm. Mən bura adamı döyüləm. Mən işıxlı dünyadan gəlmişəm, məni ora çıxart.

Dedi:

– Paho, böyüh xarc lazımdı ona.

Dedi:

– Nə xarc? Nə desən mən verəjəm.

Dedi:

– Qırx tulux maa su gətirəssən, – tulux da heyvan dərisinnən olurdu, – qırx da cəmdəh. Qənətdərimin üsdünə yığessan, oturessan orta­da. Mən səni çıxardajam. “Qa” deyəndə ət verəssən, “qu” de­yən­­də su verəssən.

Dedi:

– O hasantdı, gətirərəm.

Durdu gəldi padşahın yanına. Dedi:

– Maa bu şeylər lazımdı.

– Bu saat.

Padşahın əlində çətin döyüldü. Hazırratdı gətdi ağacın yanına. Tutuquşu yendi, bunu yığdı qənətdərinin üsdünə, gedə də otdu, ya Allah, qalxdı göyə. “Qa” deyəndə ətdən kəsif tulluyurdu ağzına, “qu” deyəndə su verirdi. Da bir dəfə də ət tullasa bunu çıxar­da­jey­di, ət qutarmışdı. Gədə gözdüyürdü ki, ət isdiyəjəh də. Əlacı kəsil­di, kök adam idi, tez yançağının ətini kəsdi tulladı bunun ağzına. Bu gördü şirindi, dilinin altında saxladı. İnsan əti şirin olur. Bunu işıxlı dünyaya çıxartdı. Dedi:

– Məhəmməd, axırda maa tulladığın əti hardan almışdın?

Dedi:

– Ət olmadı, yanbızımdan kəsdim.

Qan götürüf ağzı belə. Qaytardı, deyir, qoydu yerinə. Ağzının lağabınnan^* vurdu, hökmü-ilahi idi, sağaldı. Həmən yerdən bunu çı­xartmışdı. Bu durdu yavaş-yavaş alaçıxlarına gəldi ki, heş kəs yoxdu. Elə bir qızdı burda. Görüşdülər, elədilər. Dedi ki, Məhəm-məd, xəyalına qəti dolandırma, sənin yanınnan nətər gəlmişəmsə, heyləyəm. Qardaşdarın bir-birini qırdı mənim üsdümdə, heş birinə vnimaniya verməmişəm. Səni gözdüyürdüm.

Dedi:

– Lap yaxşı.

Qardaşdarı gəldi. Görüşdülər, elədilər. Da bu ayləlidi da. Buların yanında qala bilməz axı. Dedi ki, qardaş, indiyətən bir yer­də çörəh yemişih, bir-birmizə həmd durmuşux. İndi mən ayləliyəm. Siz burda gənə qalın, mən ayləmi götürüm gedim şəhərə. Bir yer tapım orda ayləmnən dolanım.

Durdu ayləsini də götdü, gəldi şəhərə. Gəldi ki, camaat o qədər yığılıf padşahın evinin qavağına. Birinnən xəbər aldı:

– Ay qardaş, bu nə yığıncaxdı belə?

Dedi:

– Padşah ölüfdü, padşahlıx quşu uçurdullar. Kimin başına qonsa, onu padşah qoyajaxlar.

Bu da getdi arvadıynan bir tərəfdə durdu. Qərib adamdı da, heş kəsi tanımırdı. Quşu ordan uçurdanda quş gəldi qondu bunun başına. Ayə, bu nətər hak-hesab oldu? Bunu tanıyan yox idi. Hərə başına bir qapaz vurdu:

– Ə, sən kimsən gəlif bura çıxmısan? Sənnən bizə padşah olar?

Dedi:

– A qardaş, mən nağarım? Burda durmuşam, quşdu gəlif qonufdu.

Quşu götürdülər, dedilər:

– Quş karıxıf.

Üş dəfə quşu uçurtdular, gəldi qondu onun başına. Da üşdən artıx olmazdı. Bunu qoydular burda padşah. Arvadı da yanında burda başdadı padşahlıx eləməyə.

Sənə xəbər verim bunun oğlannarınnan. Qırx dənə oğlu var idi. Xəbər verdilər oranın padşahına ki, filan yerdə qırx dənə uşax oluf, saxlıya bilmillər. Padşah sağ olsun, kömək elə, uşaxlar yekəl­sin, savah müharibəyə göndərərsən, başqa bir yerə göndərərsən da. Padşah gətdi buna inəh də verdi, adam da təyin elədi, çörəyini də verdi, bunnar yekəldilər. Da yekə oğlan idilər. Bunun biri dirədöy­mə oynuyurdu, qavax bizim oynadığımız kimi. Biri-birini vurdu ağlatdı, dalaşdılar. Buna yetim dedi.

– A yetim, sən nə qızmısan!

Bu da bunun xətrinə dəydi. Heç uşaxlıxdan atasını görmüyüf axı. Gəldi evə ağlıya-ağlıya. Anası dedi:

– A bala, niyə ağlıyırsan?

Dedi:

– Ay ana, mənim atam yoxdu?

Dedi:

– Niyə yoxdu, ay bala, var. Atasız uşax olar?

Dedi:

– Bə mənim atamı öldürdülər, özü öldü, nejə oldu?

Dedi:

– Oğul, atan əhd eləmişdi Allahdan. Gəldi baxdı qapıdan, ha­belə gördü qırx dənə oğlu oluf. Dedi mən bunu saxlıya bilmərəm. Başını götdü, çıxdı getdi. Kim bilir hardadı. Ölüf qalıf, neçə il keçif.

Deyir:

– Atamdan heş bizə bir yadigar qalmıyıf?

Dedi:

– Bir bazubəndi vardı, aşdı verdi maa, getdi.

Böyüh oğlu dedi:

– Ana, o bazubəndi ver maa.

Aldı bazubəndi vurdu qoluna, getdi padşahın yanına. Dedi:

– Padşah sağ olsun, bilirsən da bizi sən saxlamısan. Qırx dənə qardaşıx biz. İndi atamızı gəzməyə gedəjeyih. Bizim hərəmizə bir at ver, gənə gətirif özünə verəjeyih.

Əmr elədi. Bunnarın hərəsinə bir at verdilər. Mindilər, bazu-bəndi də götdülər, başdadılar kəndbəkənd, şəhərbəşəhər soraxla-mağa. Gəldilər çıxdılar bura. Böyüh qardaş dedi:

– Ə, padşah bilər atamın harda olduğunu Qavaxca padşahnan danışax, tapmasax sora gedif qoja kişilərdən-zaddan soruşarıx.

Gəldilər çıxdılar bunun yanına. Dedilər:

– Padşahnan işimiz var.

Padşah dedi:

– Hamınız bir dərdə gəlmisiz?

Dedilər:

– Hə.

Dedi:

– Onda böyüyünüz kimdisə gəlsin danışax.

Böyüh qardaş getdi.

– Nədi oğul, xeyirdimi?

Mən dediyim kimi dedi. “Belə olmuşux, atam bizi tərk edif gedif” – deyəndə bildi ki, bununkudu dana. Dedi:

– Bəs atanızdan heş sizə nişana-zad qalmıyıf?

Qolundakı bazubəndi gösdərdi, üsdünə yazılmışdı da adı. Dedi:

– Oğul, o mənəm. Sizi saxlamağın dərdinnən başımı götdüm getdim.

Dedi:

– Ata, biz indi yekəlmişih, hərəmiz bir kişiyih. Da sana pad-şahlıx nə yaraşır, gedif onnan-bunnan cəhli vurasan. Gəl ayləni də götür gedəh.

Bunnarın hərəsi bir at mindilər gəldilər. Gəldi kişi arvadnan da görüşdü. Dedi:

– A kişi, bir belə uşağı mənim yedəyimdə qoyuf niyə qaşdın?

Dedi:

– Ay arvad, gördüm saxlıya bilmiyəjəm dana. Sənnən özümü saxlıya bilmirdim, qırx uşağı nətər saxlıyım odun şələsi satmaxnan. Ona görə çıxdım getdim.

Ordan kişi heç hara getmir. Oturur, uşaxlar qazanıf gətirir, bu yeyir. İki arvadnan da kef eliyir. Allah diləyini eşitmişdi dana.