Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

8. TISBAĞA QIZ
Bir şah olur. Bu şahın devrində belə bir adət varmış ki, ev­lən­məh vaxdı çatanda qızdarı yığıf meydan açırmışdar. Qızdara al­ma ve­rərmişdər ki, hansı oğlanı sevsə, almanı o qapıya atarmış, on­nan ev­lən­dirərmişdər. Oğlannara ox-yay verərmişdər, kimi isdəsə, o qapıya atarmış, onnan evləndirərmişdər. Bir padşahın da üç oğlu vardı. Deyir ki, oğlannarımın evlənməh vaxdıdı. Buları gərəh evlən­dirəm. Meydan açır, car çəkdirir bütün camaatı yığır. Böyüh oğluna ox-yay verillər. Bö­yüh oğlu atır, vəzirin qapısına düşür. Ortancıl oğlu atır, vəkilin qa­pı­sına, kiçih oğlu yayı dartır, oxu boş­duyanda ox gedir, gedir dənizin qırağında bir qazdıx^* yerə düşür. Deyillər yox, ox səyf getdi. O vaxd üş dəfə atarmışdar. Üşdən nə artıx olmazdı, nə əysik. Üş dəfə oxu atıllar, üçücüdə də gedir bu kiçih oğlun oxu düşür bu qaznağa. Deyil­lər ki, belə oldu, bunun qisməti budu. Padşah camaatı dəvət eliyir, toy məclisi qurulur. Yeddi gün, yeddi gejə toy eliyir. Böyüh oğlunu vəzirin qızıynan, ortancıl oğlunu vəkilin qızıynan evləndirir. Bulara da deyir ki, indi ki belə oldu, hərəəzin ayləsi bir gün kiçih qardaşuza xidmət eliyəjəhdi. Yeməyini, işməyini verər, palını-paltarını yuyar.

Nəysə, bu gəlinnər hərəsi bir həftə, iki həftə buna qulluğ eli­yillər. Yavaş-yavaş yaddan çıxır. Bir dəfə oğlan gəlir görür yatağını nətər qoyuf gedifsə, yatağ yığılmıyıf, elə heylə qalıf. Bir dəfə görüf paltarını nətər soyunuf qoyufsa, elə heylə qalıf. Bir dəfə gəlif görür yemək buz təki. Bir dəfə gəlir yeməh heş yoxdu.

Bir gün durur gəzməyə çıxanda, deyir: “Əşi, gəlmişəm gəlmi­şəm, bir görüm bu nətəri şeydi. Allah-taladan mənim qismətim nə idi. Boş yerə mənim oxum niyə getdi? Heş kasıbın, nökərin də qapısına düşmədi. Mənim qismətim niyə yoxdu? Gedif vallah ora baxajam”. Gəlif ora baxanda görür ki, bu qaznağın içində bir dənə tıs­bağa var. Deyir Allah-tala, madam ki mənim talehim bu tısba­ğadı, vallah bu tısbağanı götürüf aparajam. Götürür bu tısbağanı, qoyur heyvəsinə, gətirir evə. Keşmiş evlərdə buxarı olurmuş. Bu­xarı yerinə qoyur, qavağına da yer-yeməyini qoyur.

Bir gün oğlan gedir, qayıdıf gələndə görür ay allah, bunun evi nətəri təmizdənif, yığılıf, yığışdırılıf, gülab səpilif. Evə girirsən adamı müşkü-ənbər iyi bürüyür. Elə yeməh bişif ki, tay bu ləzzətdə yeməh görmüyüf. Para da qızıl alma qoyuluf bunun yeməyinin yanına. O diyarda da qızıl alma olmazmış. Deyif:

– Hə, yəqin atam bilifdi ki, qardaşım arvatdarı mənə qullux eləmədi. Atam özü mənim evimi-eşiyimi belə təmizdədif. Bu yeməh də atamın mətbəxinnən gəlif, bu qızıl alma da hardasa atama hədiyyə gəlif, bunun parasını məə verif.

Nəysə, bu yeyir-içir. Gənə həmişəki təki durur yatır. Savah ertə­dən gedir. Qayıdır gəlir, görür gənə heylədi, eyni vəziyətdi. Məhət­dəl qalır. Deyir balam, atamnan indiyətən çıxmaz iş. Bu, nə­tər ola bilər. Pusajam görüm bunu kim eliyir. Üçüncü günü durur ev­dən çıxır, gedir gizdənir. Başdıyır pusmağa ki, görüm mənim evi­min şərayitini belə eliyən kimdi. Atamın vilayətində bu müşkü-ənbər iyini mən hələ almamışam. Bu qızıl alma olmuyuf. Bunu bir dəfə atam mənim üçün eləsin. Axı hər gün, hər gün eləməz. Bu pusur, görür ki, yavaşcadan buxarının qapağı düşdü yerə, tısbağa çıxdı çölə. O tərəfə, bu tərəfə boylandı, gördü heş kəs yoxdu. Qınınnan sivrildi çıxdı, oldu dünya gözəli bir qız. Oğlan bunu görəndə az qalır huşunu itirə. Hannan-hana özünü ələ alır. Görür bu qız getdi qavaxcan girdi hamama, yuyundu, darandı, bəzəndi, düzəndi. Elə bir gözəl oldu ki, günə, aya bərabər. Gözdüyür görür ki, bişmişi də bu bişirdi. Özü də qoynunnan bir alma çıxartdı, parasını böldü öz yeməyinin üsdünə qoyuf özü yedi, parasını da bu oğlanın surfasına qoydu. Yedi, işdi, sildi, süpürdü, getdi girdi qınına, oldu tısbağa. Dedi hə, mənim demək qismətim buymuş.

Bu gün keçir, səhəri gənə pusur. Qız çıxanda qızı tutur. Deyir:

– Ey zalım qızı, neçə vaxdı məni dəli-divanə eləmisən. Mən deyirəm mənim qismətim yoxdu. Mənim qismətim heş demə sən­sən. Bəs niyə gizdənirsən?

Qız buna yalvarır, deyir:

– Oğlan, məni boşda. Gənə, bax, bu qayda ömrümüzün axı­rına qə­dər sənə xidmət eliyəjəm. İntaası mən pərilər qızıyam, məni bəni-in­san görsə, mənim üsdümdə sənə çox bəlalar gələr. Məni boşda gedim.

Deyir ki, burda heç kim olmaz. Evdən çölə çıxmıyessan. Tıs­bağanın çanağını götürür, pencərədən atır çilihliyir, qırır. Qız qalır naəlac. Nəysə, bular başdıyır burda ömür sürməyə.

Bir gün sübh tezdən qız duruf küləfirəngidə saçını daradığı yerdə bu nəhlətdəmə qaynatası tezdənnən duruf dəsdamaz üçün çıxıf. Görüf kiçih oğlunun işığı yanır. Buna tərəf baxır ki, balam, kiçih oğlumun niyə işığı yanır, bu yatmıyıfdımı? Baxıf görür ki, kiçik oğlunun küləfirəngisində bir qız var ki, vallah, deyirsən aydı, gündü. Padşah bunu görəndə huşunu itirir, yıxılır. Hannan-hana vəzir-vəkil tökülür:

– Ay padşah, bu nə idi, nədi?

Padşah deyir ki, vəzir, ölürəm. Kiçih oğlumun küləfirəngi­sin­də bir qız görmüşəm, ona aşiq olmuşam. Bilmirəm, nətər eliyirsən elə, o qızı məə almalısız. Vəzir deyir ki, padşah, gözdə görüm o qız nədi, onu sənin oğlun hardan gətirif. Yəqin sənin oğlun hardasa o qızı görüf bəyənif, gətirif. O sənin oğlunun arvadı ola bilər. Bütün şahlar, bütün ölkə sənə nifrət eliyər, əgər sən arvadı oğlunun əlinnən alsan. Qoy görəh bir yönnən birtəri eliyə bilərihmi.

Nəysə, vəzir öyrənir ki, bu bunun kiçih oğlunun arvadıdı. Gə­lif deyir:

– Padşah sağ olsun, o sənin kiçih oğlunun arvadıdı, onu sən zornan ala bilməzsən.

Deyir:

– Bilmirəm vəzir, tez bir tədbir görginən. O qızı məə çatdır-masaz çatdıyıf öləjəm.

Deyir:

– Onda padşah sağ olsun, sən özünü vur xəsdəliyə. Devlər diyarında bir qazan var. Oğluna deynən get, o qazanı məə gətir, o qazanda su qızsın, mən çimim. Əgər çimməsəm mən öləjəm. Əgər oğlun sənin sözünnən çıxsa, qəzəflənif boynunu vurdurarsan. El sən­nən nifrət eləməz. Deyəllər atasının sözünnən çıxdı, atası qəzəflənif elədi. Yox, gedərsə, ölər, qız qalar səə. Gənə də heş kəs səə bunu noksan tutmaz. Dul qalmış gəlindi.

Padşah özünü vurur azarrığa. Car çəkdirir oğlannarım gəlsin. Oğlannarı gəlir.

– Ay ata, noluf, nədi?

Deyif:

– Oğlannarım, bəs devlər diyarında bir qazan var, gərəh o qazan gələ, onda su qıza, mən çiməm, yaxşı olam. Yoxsa təbiblər deyir öləjəm.

Bu oğlan məlil-müşkül deyir:

– Ay ata, mən devlər diyarını hardan tapım?

Deyir:

– Mən bilmirəm. Səə möhlət verirəm, əgər gətdin gətdin. Gətir­məsən boynuu vurdurajam.

Oğlan məlil-müşkül qayıdır evə. Qız deyir:

– Oğlan, nədi, de görüm atan səni nə işə buyuruf. Səə dedimmi mən sənin başına bəla açajam. Bu mənim ujumnandı. Sənin atan məni hardasa görüf, mənə aşiq oluf. İndi de görüm, atannan möhlət aldınmı?

Deyif:

– Yox.

Deyir:

– Get üş gün möhlət al.

Qayıdıf gedif atasınnan üş gün möhlət alır. Üş günü bular yeməhdə, işməhdə, kefdə-damaxda. Üçüncü günü deyir:

– Oğlan, dur get məni gətirdiyin həmən o çalada nənə, nənə deynən çağır. Nənəm gələjəh. Ona deyərsən qızın deyir ki, balaja qazanını versin, lazımdı. Sənin sohrasıynan işin yoxdu.

Durur gəlir. Həmən çalada çağırır:

– Nənə, nənə.

Burdan bir qara örpəhli qarı çıxır.

– Can bala, nədi, de görüm qızımın nə ehtiyacı var?

Deyir:

– Nənə, qızın deyir ki, balaja qazanını versin, gərəyimdi, – deyəndə deyir ki, oğlum, məni burda gözdə, gələjəm. Bir də görür əyə, balaja qazan nə qazan. Dünyanın yarsı boyda qazan. Yeddi öküzün qatarına qoşuf heçə-heçnən sürüyə-sürüyə gətirir. Gətirdi verdi bunu oğlana. Dedi:

– Get bala.

Oğlan dünyanın yarısı boyda tiyanı sürüyə-sürüyə gətdi şəhər­dən qıraxda saxladı. Gəldi atasına dedi ki, ata, bəs qazanı gətir­mişəm. Padşah bir gün axşamatan su daşıtdı ki, bu qazanı suynan doldura. Padşah xəsdə idi? Padşahı azar başqa yerinnən tutmuşdu. Padşah çimir ayılır. Deyir:

– Vəzir, işimiz baş tutmadı, oğlan sağ-salamat qayıtdı gəldi.

Dedi:

– Padşah sağ olsun, gənə özünü azarrığa vur. Deynən oğlun getsin devlər diyarında qarpız var, onu gətsin.

Nəysə, bir də oğlunu çağırır. Deyir:

– Oğlum, bəs indi də həkimlər deyir ki, devlər məkanında bir qarpız bitir, gərəh o qarpız gələ, onnan yeyəsən. Əgər o qarpızdan yeməsəm, öləjəm.

Oğlan nə qədər eliyir, deyir:

– Yox ey, getməsən boynuu vurdurajam.

Əlacı olmur, oğlan gənə məlil-müşkül qayıdır. Qız deyir:

– Hə oğlan, de görüm indi atan səni hara göndərir?

Deyir:

– Bəs indi də atam elə yerə göndərir heş olmuyan. Deyir ağ devin diyarında bir qarpız var, onu gətir. Mən nə bilim ağ devin diyarı haradı?

Deyir:

– Onu qəm eliyirsən? Onu özüvə qəm eləmə. Get atannan bir həftəlih möhlət al.

Gedir atasınnan bir həftəlih möhlət alır. Gəlir bu bir həftəni də gənə burda kefdə-damaxda keçirillər. Həfdə tamam olanda deyir:

– Oğlan, gedərsən gənə nənəmi çağırarsan. Deyərsən ki, qızın deyir mənə bir dənə balaja qarpız qırsın versin. Sohrasıynan işin yoxdu.

Bu durur gedir, burda çağırır:

– Nənə, nənə.

Həmən arvad çıxır:

– Nədi bala, qızım səə nə əziyət verif gənə.

Deyir ki, nənə, qızın deyir bosdannan mənə balaja bir qarpız qırsın versin. Deyir:

– Oğlum, burda dur, gəlirəm.

Bu gedir. Görür gənə yeddi kəldi, dağ boyda bir qarpızı sürü­yə-sürüyə gətirir. – “Ay Allah, bu nədi, bu hara gedəndi”.

Deyir:

– Oğlum, ala apar. Qızıma deynən səni bir də belə əziyətdərə salmasın.

Gedir. Bu qarpızı heçə-heçnən gətirir. Şəhərin qırağında sax­lıyır. Gəlir atasına xəvər verir ki, bəs ata, qarpızı gətdim. Dəhrəy­nən, baltaynan qarpızı çapıllar. Bütün şəhər darışır bu qarpıza ye ki, yeyəsən. Qarpız hara qutarandı? Bunnan bir az yeyir, zəhəri olsun. Bunun azarı vardı? Deyir:

– Vəzir, tədbir gör, indi neyniyim? Oğlum gənə salamat qayıtdı.

Deyir:

– İndi şah sağ olsun, bu dəfə oğluu elə yerə göndərəjəm ki, heş gəlməsin.

Deyif:

– Nədi?

Deyif:

– Deyərsən ki, bəs oğlum, görürəm hər şeyə sən bajarıxlısan. Anan öləndə mənim padşah nişanası olan üzüyüm onun barma-ğında gedif. Anaa tapıf mənim üzüyümü gətirərsən. Əgər üzüyüm gəlməsə, Misir padşahı mənnən davaya çıxajax. Ona da güjüm çatan deyil, bizi yernən-yeksan eliyəjəh. Ya padşahlıx nişanam olan üzüyü verəm, ya da davaya girəm. Onda getməzsə, əlində bəhanən olar, öldürərsən. Gedərsə də, ölər qalar.

Nəysə, bu oğlunu çağırır. Bir də deyəndə deyir:

– Ay ata, insaf elə, mürvət elə. Anamın sümühləri də çürüyüf. Mən nə bilim anam hardadı. Anamın qavrının da yerini bilmirəm.

Deyir:

– Yox ey, əgər getməsən boynuu vurdurajam.

Nəysə, oğlan qəm dəryasına batmış gənə qayıdır. Qız deyir:

– Oğlan, de görüm indi atan səni hara göndərir?

Deyir ki, atam deyir get, anaan barmağında mənim padşah nişanam olan üzüyüm qalıf, onu gətir. Mən neyniyim? Mən anamı hardan gedim tapım?

Deyir:

– Oğlan, qəm eləmə. Get bir aylıx möhlət al gəl.

Gedir bir aylıx möhlət alır, gəlir. Bu bir aylıx möhlətin on beş gününü gənə burda kef eliyillər. On beşinci gün deyir:

– Oğlan, dur get. Nənəmi çağır, nənəmə deynən səni aparsın, gətsin.

Oğlan durur halallaşır, hümmətləşir, gedir. Çağırır:

– Nənə, nənə.

Nənə çıxır. Deyir ki, nənə, bəs məni apar gedim nənəmin barmağında üzüh var, onu alım gətirim. Deyir:

– Ay oğul, Allah səni göndərənə nəhlət eləsin. Səni göndə­rənin nəsə məqsədi var, səni ölümə göndərir. Sənin atan sənin düş­ma­nındı. Səni aparajam, amma bilginən ki, atan sənin ölümüvə çalı­şır. Deyir oğul, min dalıma, yum gözdərini. Mən havaxt deyən­də onda gözü açarsan.

Bu oğlan minir nənənin dalına, gözünü yumur. Nənə bunu gətirir. Ayağı yerə dəyəndə deyir:

– Oğlum, aş gözüü.

Oğlan gözünü açır. Görür elə bir məkandadı ki, bu yerrəri bu görmüyüf. Deyif:

– Oğul, burdan belə mən gedə bilmərəm. Buraynan belə get, nənəə tapeysan. Gələndə gənə burda məni çağırarsan, səni çıxarda­jam işıxlı dünyaya.

Oğlan bir az gedir, görür bir qapı var. Bu qapını açır, keçir gedir. Görür gənə bir qapı da var. Bunu da açır. Görür bir nəfər lüt bir adamdı, bir az yumurta yığıfdı. Bu, yumurtanı qujağına yığır, aşır tökülür. Torbası yox, heyvəsi yox, paltarı yox. İpin arasına yı­ğır, aşır tökülür. Bu yumurtanı yığıf topalıyıf götürə bilmir. Əl-ataş oluf. Topalıyır, dağılır, bir də topalıyır, bir də dağılır. Deyir:

– Ay qardaş, bu nədi? Bir heyvən yox, bir torvan yox, bir qavın yox. Bu nə zulumdu sən çəkirsən?

Deyir:

– Qardaş, dinmə, get, gələndə deyərəm. Bu mənim öz ejirimdi, çəkirəm.

Nəysə, bunnan aralanır gedir. Görür bir qapı var. Bu qapını da açıf keçəndə görür bir çılpax adamdı, qaratikan kolunu yığıf, bu kolu bir-bir qoyuf üsdə, qujağına ala bilmir. Lüt adamdı, ipi yox şələ çəkə. Elə bu kolu yığır, tökülür, yığır, tökülür. Əsir-yesir oluf. Deyif:

– Ay qardaş, bu nə zulumdu çəkirsən? İpin yox, kəndirin yox, bir ulağın yox.

Deyir:

– Qardaş, dinmə, bu mənim ejirimdi çəkirəm. Get, gələndə deyərəm.

Bunnan da aralanır gedir. Bir qapı açır, keçəndə görür bir nə­fər lüt adamdı, saşdarınnan bağlıyıflar göydən, əyağının altında bir ojax yanır. Əyağının altına bir dənə isdəkan qoyuflar. Od vurduxca davanınnan damcı-damcı yağ əriyif düşür isdəkana. Düşən təki yox olur. Deyir:

– Ay bajı, bu nə zulumdu sənə verilif?

Deyir:

– Dinmə, a qardaş, öz ejirimdi, çəkirəm. Get, gələndə deyərəm.

Bunnan da aralanır gedir. Bir qapı açanda görür burda da bir dənə taxt quruluf. Bir dənə cavan oğlandı, oturuf bu taxdın üsdün­də, bir dənə qara ilan sallaşıf, bunun barmağını ağzına salıf sorur. Bir dənə də pis, eybəcər, cəhcəki qancıxdı, üzdən irağ, bax bunun tax­dının ayağında həy-həy eliyə-eliyə ağzını atır ki, bunu tuta, tuta bil­mir. Cəh-cəh cəngildiyir. Day səsinnən-küyünnən bezar olur. Deyir:

– Ay qardaş, bu nə işdi, bu qancıx nədi? Bunu vur, aralanıf getsin. Bu ilan nədi sənin barmağını sorur?

Deyir:

– Qardaş, qardaş, bu mənim ejirimdi. Get, gələndə deyərəm.

Nəysə, bunnan da aralanır keçir gedir. Bir qapı açanda görür nənəsi oturuf. Nənəsi bunu görəndə qalxır:

– Ay oğul, xoş gəldin, beş gəldin. Niyə gəlmisən?

Deyir ki, ay nənə, bəs dədəmin padşahlıx nişanası olan üzüyü səndə gəlif, gəlmişəm üzüyü aparam. Bu, barmağınnan üzüyü çıxardıf verir. Deyir:

– Bala, dədəə deynən ki, nənəm dedi ki, üş günətən mənim yanıma donquz sifətində anqıra-anqıra gələjəh. Atan sənin ölümüvə çalışır. Nəyə bir belə sənə əziyət verir?

Nəysə, bu anasıynan halallaşır, hümbətləşir. Üzüyü alır qayı­dır geri. Gəlir həmən o barmağınnan ilan sallaşan oğlanın yanına. Deyir:

– De görüm qardaş, bu nə cəzadı?

Deyir:

– Qardaş, o dünyada sağ vaxdı mən çox dosdpərvər, tanış tu­tan, yeyən-içən bir oğlan idim. Görürsən bu qancıx da mənim anam­dı. Mən hər dəfə gedif dosdarımnan gəzif gələndə bu anam mənim günümü qara eliyirdi. Danışırdı, danışırdı, məni canımnan bezdirirdi. Bir gün mən gedif dosdarımnan gəzif gələndə bu nənəm başdadı mənnən dalaşmağa. Anam mənnən deyişən vaxdında dos­du­mun biri gördüm barının dalında məni çağırır. Mən anamın qor­xu­sunnan səsimi çıxartmadım, barmağımnan belə elədim ki, belə gəl, xəlvətcə gedərəm. Anamnan gizdin elədiyim işə görə Allah-tala bu barmağımın cəzasını verir. İndi mən ölüf gəlmişəm bu dün­yaya, mən gələn günnən bu ilan sallaşıf. Anamnan xəlvət belə elə­mə­yimin cəzasıdı. Anam da ölüf, gəlif. Nə o dünyada mənə irahat­dıx vermiyif, nə də bu dünyada. İndi o mənim anamdı. Nə onu döyə bilirəm, nə vura bilirəm. Get qardaş, sənə dediyim odu ki, nə yaxşılıx bajarırsan o dünyada elə, bu dünyaya yamannıxnan gəlmə. O dünyanın ejirini bu dünyada alallar.

Burdan da gəlir həmən o saçınnan asılan kadının yanına. Deyir:

– Ay bajı, dərdin nədi, səni niyə odduyullar?

Deyir:

– Qardaş, bəs o dünyada mən qonşudan bir isdəkan yağ borc aldım. Nətər oldusa onu qaytara bilmədim. Ajal gəldi, öldüm. İndi yağ yiyəsi gəlif bu dünyada yağını isdiyir. Mənə bu ejiri veriflər. Mənim davanımdan o yağ damcı-damcı süzülür tökülür, töküldühcə də yoxa çıxır. İndi neçə ildi ölüf gəlmişəm, nə isdəkan dolmur, nə də mənim canım azad olmur. O dünyanın ejirini bu dünyada çəki-rəm. Get, səə nəsihətim budu ki, o dünyada kimnən nə borc alsan, lap bir ibişka da olsa, qaytar. Bu dünyaya özünnən borc gətirmə.

Bunnan da halallaşır, düşür yola. Gəlir kol daşıyana. Deyir:

– Ay qardaş, bu nədi?

Deyir:

– Qardaş, o dünyada mən elə bir bəzzad uşağıdım ki, tay bir qonşunun qoymurdum çalı-çəpəri qala. Buyünnəri kolu qırırdılar, gətirirdilər çəpərrərin çəpərriyirdilər. Ayna gedən təki odduyur-dum, dağıdırdım, qonşu yenidən bir də qayırırdı. Qoymazdım bir qonşunun çəpərində bir kol-kos qala. İndi də ölüf gəlmişəm, çəpər yiyəsi gəlif kolunu isidiyir. Yığıf topalamışam, apara bilmirəm. O dünyanın ejiridi, bu dünyada çəkirəm. Sənə də nəsiyətim budu ki, o dünyada bir bəndənin kolunu-kosunu tərpətmə.

Bunnan da ayrılır, gəlir yumurta daşıyana. Deyir:

– Ay qardaş, sənin dərdin nədi?

Deyir:

– Qardaş, mənim dərdim odur ki, o dünyada mən qoymurdum yeddi evli qonşunun biri bir toyuğunnan yumurta götürə. Pusur-dum, toyuğ yumurtduyan təki yumurtasını oğurruyurdum. İndi də ölmü­şəm, bu dünyada yumurta yiyəsi gəlif boynumun dalını kəsif, yumurtasını isdiyir. Mən yığıf topalamışam, indi bunu apara bil­mirəm. Bunun hamısını gərəh birdən aparam. İndi o dünyanın ejirini bu dünyada çəkirəm. Səə də vəsiyətim budu ki, o dünyada bir bən­dənin bir yumurtasını oğurrama. Nə yeyirsən halallıxnan ye. Haram tikə boğazınnan keşməsin.

Bunnan da halallaşır gəlir. Çıxır həmən qapıya.

– Nənə, nənə.

Nənəsi hazır olur.

– Bala, gəldin çıxdın?

Deyif:

– Hə.

Deyir:

– Oğlum, min dalıma, yum gözünü.

Minir nənənin dalına, gözün yumur. Deyir:

– Oğlum, gözü aş.

Bir o vaxt gözünü açır ki, gəlif çıxıfdı işıxlı dünyaya. Gətirif üzüyü verifdi atasına. Atası görüf üzüh gəldi. Gənə də əlacı kəsilir. Deyir:

– Bala, anan nə dedi?

Dedi:

– Ata, anam dedi ki, gedif deyərsən atan sənin ölümüvə çalı­şır. Üş günə qədər donquz sifətində anqıra-anqıra mənim yanıma gələjəh.

Elə Allahın izniynən üş günətən atası pis sufatnan, əzab-əziyət­nən ölür. Cəhənnəm olur gedir. El-oba da yığılır, bu balaja oğlu şah qoyullar. Ömürrərinin axırına qədər heylə şad-firavan devran ke­­çirillər. Siz də bu dünyada devran sürün, arzularuza Allah çatdır­sın. Sizi şərdən, böhtannan, namərtdərin pis zavalınnan qorusun. Nağılı­mız burda bitdi. Göydən üç alma düşdü. Biri mənim, biri Narış nə­nə­nin, biri də nağıl danışanın. Yerdə qalan da sizin. Aparın bölüşdürün.