Baxış Leyla Habil qızı

III Fəsil. Azərbaycan cəmiyyəti və şəbəkə 

---

54 
3.1. Azərbaycan şəbəkə portallarının müqayisəli təhlili 
“Portal” sözü dünya şəbəkəsinə memarlıqdan gəlib. əgər keçmiş dövr 
qaynaqlarından olan Böyük Sovet Ensiklopediyasına(1975) müraciət edilsə, onda 
“portal” sözünün latıncadan – “giriş”, “darvaza” mənasını verdiyini görmək olar.
İnformasiya texnologiyaları baxımından portal informasiya daşıyıcısına və ya 
informasiya istifadəçiləri arası bazadan yerləşən interfeysə giriş deməkdir. 
Ümumilikdə belə informasiya bazası Dünya Hörümçək Torudur. İnformasiya saytının 
yaradılması isə internet resurslarına daxil olmasını linklər vasitəsilə yönləndirilməsi 
imkanını təqdim edir. Daha asan formada portal internet portallarına daxil olmağını 
təmin edən çoxsaylı istiqamətlərə yönləndirilən veb-resurslardır.
Yuxarıda qeyd edilənlərə alternativ olaraq informasiya daşıyıcıları geniş 
informasiya istiqamətli və informasiya saytları adlandırılan ayrıca böyük saytlar da 
xidmət göstərə bilər. Bütün bunları göz önünə aldıqda belə nəticəyə gəlmək olar ki, 
internet portalları adi veb saytlardan fərqlidir və bu səhifələrin və ya xidmətlərin sayı 
ilə deyil, veb-resurslara yönləndirilən linklər ilə fərqlənir. 
Saytın informasiya ilə zənginləşməsi müxtəlif veb-serverlər, digər saytlara 
yönləndirilən linklər və digər zəruri komponentlər internet portalında istfadəçi 
sayının artırılması üçün maksimum rahat olmalıdır.
Başqa sözlə, “normal” internet portalı özü ilə çoxsaylı internet istifadəçiləri ilə 
zəngin müxtəlif xidmətləri ilə tanınmış veb-resurslar təqdim edir. Portalların 
əksəriyyti axtarış maşınları və kataloqları ətrafında qurulur. Keyfiyyətli informasiya 
resurları aşağıdakı imkanlara sahib olmalıdır: 

Saytın orijinal, balanslaşdırılmış görünüşü- onun bəzəkli dizaynının olması 
deyil, daha yaxşı infrastrukturunun olmasıdır; 

İnformasiyanın həcmi saytı artıq yükləməməlidir; 

Rahat və “dost” istifadəçi interfeysinin olmasıdır. 
Veb portal – kompüter şəbəkələrində həmin saytın imkanları daxilində 
müxtəlif interaktiv internet xidmətləri təqdim edən saytdır. Veb portal bir neçə 
saytdan təşkil edilir. Həmçinin, portallar internetdə və ya saytlarda zəruri 

---

55 
informasiyanın əldə edilməsinə kömək edir. Belə portallar informasiyanı müxtəlif 
mənbələrdən alaraq, istifadəçiyə vahid formada təqdim edir. Bəzən, bunları saytın 
naviqasiyası da adlandırırlar. 
Bir qayda olaraq, portallar axtarış funksiyasını yerinə yetirir, həmçinin 
müxtəlif internet resurslarına daxil olmaq imkanını təqdim edir.(məsələn, e-poçta, 
xəbər lentinə və s.). 
Veb portallar konsepsiyası çoxsaylı istifadəçilərin bir yerdə toplanmaq üçün 
maksimum sayda internet resurslarını təqdim edilməsidir.
İnformasiya texnologiyları sayəsində artıq hər hansı bir dövlət qurumuna 
müraciət etmək üçün həmin ünvana getməyə, saatlarla növbə gözləməyə ehtiyac 
qalmayıb. Vətəndaşa lazım olan məlumat və sənədlər hər kəs üçün açıq olan internet 
şəbəkədə yerləşdirilir. Getdikcə məmurla vətəndaş arasında birbaşa təmas aradan 
qalxır və elektron resurslar bu münasibətlərdə ən effektiv vasitəyə çevrilir. 
Vətəndaşlar oturduqları yerdən lazım olan dövlət portalına müraciət edə bilərlər. Hər 
bir dövlət portalının da öz funksiyası vardır.