Cihan bulut elçin SÜleymanov döVLƏt maliYYƏSİ Bakı 2015


Büdcə kəsirinin bağlamaq yolları



Yüklə 0,73 Mb.
səhifə66/171
tarix19.11.2022
ölçüsü0,73 Mb.
#119724
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   171
DovletMaliyesiEnSonHali2015

1. Büdcə kəsirinin bağlamaq yolları
Klassik maliyyəçilərə görə, büdcə kəsiri büdcə hazırlanarkən göstərilən məs-rəflərin normal gəlirlərlə ödənə bilməməyindən meydana gəlməkdədir. Ancaq bu gün dövlət xərclərinin dayanmadan artmağına səbəb olan dövlət xidmətlərini, klas-sik maliyyəçilərin normal saydıqları vergi, rüsum, xərc və dövlət əmlakından gə-lən gəlirlərlə imkan qalmayıbdır. Bunun üçün, büdcədə hazırlıq vaxtı meydana gə-lən və həyata keçdiyi zaman daha da artan kəsirlərin başqa yollarla bağlanmağı ortaya çıxmaqdadır.
Büdcə kəsiri ümumi olaraq bu yollarla bağlanmaqdadır: xərcləri azaltmaq, büdcə ehtiyatları, borc, pul emissiyası.
Büdcə ehtiyatları
Büdcə ehtiyatları ilə kəsirləri bağlamaq ən yaxşı yoldur. Ancaq bunun üçün daha əvvəlki illərdə, büdcələr kəsir verməməli və irəlidə meydana gələ biləcək təh-lükəli kəsirlər üçün ehtiyat ayrılması lazımdır.
Borclanma
Büdcə kəsirlərini bağlamaq üçün dövlət daxili və ya xarici borc siyasətinə də əl ata bilər.
Pul emissiyası
Büdcə ehtiyatlarının və istiqrazların büdcə kəsirini bağlaya bilməməyi ölkə şərtlərinə görə gətirilən bütün məcbur olunan hökmlərə baxmayaraq, borc almaq üçün lazım olan marağın xalq tərəfindən göstərilməməyi halında dövlət üçün bir ödəmə gücü olaraq pul emissiyası qalmaqdadır.
2. Büdcə kəsrlərinin səbəbləri;
Dövlətin müxtəlif səbəblərlə büdcəni kəsir olaraq hazırlaması xaricində büdcə-lər aşağıdakı hallarda kəsir verə bilər.

Bu tip kəsirlər, idarəetmədəki çatışmazlıqlardan əmələ gəlməkdədir. Dövlət dairələrinin yaxşı hazırlanmamağı, şəxsi heyətin təcrübəsizliyi, vergi sisteminin nöqsanlılığı, xətalı bir xəzinə siyasətinin aparılması dövlət gəlirlərinin qanunların göstərdiyi şəkildə toplanmasına mane olacaqdır. Ayrıca olaraq, lazımsız xərclərə və bunun nəticəsi olaraq dövlət xərclərinin artmasına səbəb olacağı üçün büdcə doğru bir kəsir verəcəkdir. Bu kəsirlər ən təhlükəli kəsirlərdir.

Yüklə 0,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin