Divan-ü luğat-it tüRK


tolqamaq : dolamaq. tuğlamaq. taxınmaq. ağrı tutmaq. içi bulanmaq. burmaq. burulmaq. - qarnı tolqadı



Yüklə 8,02 Mb.
səhifə51/66
tarix03.06.2018
ölçüsü8,02 Mb.
#52477
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   66

tolqamaq : dolamaq. tuğlamaq. taxınmaq. ağrı tutmaq. içi bulanmaq. burmaq. burulmaq. - qarnı tolqadı. - qız inci tolğadı.

tolqanmaq: tolqanmaq. çulqanmaq. 1. dolanmaq. - ulunub toğranmaq: burulub bükülmək, qıvrılmaq. 2. kəndinə dolamaq. içi bulanıp qusma gəlmək.

tolqaruc: tolarsuqka. tulqaruc. ayaq izi.

tolqaşmaqka: dolaşmaq. büküşmək. burquşmaq. əğirşmək. - yun dolaşmaq. - qarnım dolqaşır.

tolqun : dolqun. taquzmıqka. taqzuq. toqsıq. bodur.

tolmalanmaq: dolmalanmaq. turuqmaqka. duruqmaq. durmaq. toplanmaq.

tolmaşmaq: dolmaşmaq. uyuşmaqka. (maya) tutmaq. yoğruşmaq. bitmək.

tolmuş : dolmuş. man. batmış.

tolu : toluka. barqaq. barlı. yüklü. dolu. boş olmayan.

toluq : doluq. mücəhhəz. - doluq ev: yaraqlı qo. lı, vəsayilli ev (# quruq ev: 1. içində kimsə bulunmayan ev. 2. boş, yaraqsız, qoşsuz, moblımansız, vəsayilsiz ev (# doluq ev: yaraqlı qo. lı, vəsayilli ev).

tolumka : dolun. dolqum. qural. yaraq. silah. təchizat. - dolum anıt, qutun bul, dolum unut, bulun bul.

tolumlanmaqka: yaraqlanmaq. silahlanmaq.

tolumluqka : yaraqlı. qurallı. silahlı. - silahlı: tolumluqka.

tolun : dolun. tulunka. dulun. 1. girgah. 2. gəm qayışlarının, keçirilən həlqəsi . 3. ayın on dördü. dolun ay. 4. yaraq. qural. silah.

tolunlamaqka: tulunlamaqka. boyunla üzün ortalığından vurmaq. şapalaqlamaq.

tom : don. ton. don. buz. soyuq. - tomlıq: soğuqluq.

tombullaşmaq: ətiqməkka. etiqmək. edikmək. yetişmək. böyümək. gəlişmək. böyüşmək. edikməkka.

tomluqlamaq: soğuqlamaq. soyuq davranmaq. - niyə belə tomuqlanırsan.

tomruq : tomrumka. tumrum. kütük. kötük. kündə. - tomruq tomruq yapmaq, kəsmək: tomurmaqka. yamurmaq. yumarmaq. - ağac tomurmaq: ağacı girdə girdə kəsmək.

tomrumka : (tomrum yıqaç)ka. tomruq. tumrum. (< tom. tum). ağac tomruğu: kütük. kötük. kündə. üzərində gön kimi şeylər kəsilir.

tomruşmaqka: tomruqlanmq.

tomşuqka: tumşuq. quş qaqası.

tomur : buquqka. boğuq. bükük.

tomurcuqlanmaq: pirlənməkka. filizlənmək1.

tomurmaqka : tomruq tomruq yapmaq, kəsmək. yamurmaq. yumarmaq. büksünməkka - ağac tomurmaq: ağacı girdə girdə kəsmək.

ton : don

ton : don. 1. bağ. pərhiz. mane'. 1. üşük. qırıcı, dondurucu. soğuq. - üşük qan: donuq, ləxtələnmiş qan. 2. paltar. ötrənka. örtən. 4. ümka. yum. şalvar.
- qulaq donka: qolları (yenləri) qısa paltar.

tonatmaqka : tonutmaq. donatmaq. geydirmək. qapatmaq. örtmək.

toncu : donuc. damcı. danuc. tançuka. tıqım. tıxım. luqmə. tikə. udum. dürmək. qalbuzka.

tondrmaq: dondrmaq. tunturmaqka. qapatmaq. örtmək.

tondurmaq: dondurmaq. qatırmaq6. şişirmək. qatıtmaq6. qurutmaq. qatılatmaq.

tonıqmaqka tonığmaqka. donatmaq. paltar geyindirmək.

tonq tunğ etməkka: tonğ tunğ etməkk. danq dunq. daranq durunq. qatı bir şey sərt bir şey üzərinə düşərək səs vermək.

tonqa : tonğaka. bəbür. babır. bəbr. qaplan cinsindən bir heyvan. kişi adı·.

tonqalaq: qarduka. qarud. qara qışda su üzərində oluşan fındıq böyüklüyündə buz parçaları.

tonqalamaqka: tonğalamaqka. yiğitlənmək. quvvətlənmək.

tonqalamaqka: tunqalamaqka. babırlanmaq. bəbirlənmək.

tonqıra : tunqraka. kir. bulaşıq.

tonqka : tonğka. don. 1. donmuş. 2. dolu. dolunq. içi boş olmayan. som.

tonqmaqka : tonğmaqka. (soğuqtan) donmaq.

tonqraka : tonqar. tonra. tonar. donar. çirk. bulaşıq.

tonqulmaq: tonğulmaqka. donulmaq. olduğundan dönmək, qaytınmaq. ümütsizləmk.

tonquraq: qonğraquka. çınqıraq. qonraq. çan. zəng. naqus.

tonquzkatonğuzka. domuz. - tonğuz mərdəki: domuz yavrusu.

tonlamaq: donlamaq. tumlımaqka soğumaq.

tonluqka : donluq. paltarlıq.

tonmaqka: donmaq. tünmək. tunmaqka. tutulmaq. qapanmaq. tıxanmaq.

tonulmaq: donulmaq. tonğulmaqka. olduğundan dönmək, qaytınmaq. ümütsizləmk.

tonuşmaq: donuşmaq. bir gedişin dayanıb, soğuyub, tərsləşməsi. - ilişgilər donuşmuş. hər gəlişim dönüşmüş.

tonutmaq: qapatmaq. tonatmaqka. donatmaq. geydirmək. örtmək.

top : topka. topıq. girdə yuvarlaq olan.

topaç : gülək. güllə.

topal : çolaq. axsaq buxsaqka. qıruq ayaqka.

topdan : toplu olaraq. yumqınka. həp birdən. bütün. üstü üstə. ümdə. umumi.

topdolu : çinğ toluka.

topıqka : topuq. topaç. top. - topıq sünğüqka: paça. topuq qəmiğindən yapılan yemək.

toplamaq : yumurlamaqka: yumru yapmaq.

toplamaqka : yığmaq. ərtmək. yartmaq. yertmək. irkmək. irtmək. evdiməkka. kərmək. qurmaqka.

toplamq: yüqməkka. yükməkka.

toplanan: yumıtqanka. dərilən. terilgənka.

toplanmaq: 1. ısrınmaqka. öpgələnip dərlənmək. çəkilmək. büzülmək. qayıqmaq. 2. avlaşmaq. evləşmək. yığılmaq. çoxalmaq. çoxlanmaq. ökülməkka. - hər yandan yardım öküldü. 3. turuqmaqka. duruqmaq. durmaq. dolmalanmaq. yumutmaqka. türüməkka. turmaq. yumıtmaq. tumutmaq. tumatmaq. tumarlatmaq. yığılmaqka. çəkinmək. qaçınmaq. yumurlanmaqka. üşməkka. üşüşmək

toplantı : sürcəkka. sürcüqka. sürüc. əyləşmə. qonaqlıq.

toplaşmaq : ağlışmaqka. ağışmaq. yığışmaq. avalamaqka. avmaq. avlamaq. avdarmaqka. yığmaq. üşüşmək.

toplatmaq: qurturmaqka. qurdurmaq.

toplayan: öqsər. oqsar. uqsar. övsər. avsar. (< oq. uq. ov. av). yığan. cəmləyən. başılıq edən. (> əfsərfars). tərqüşika. tərqüçi. dərən.

toplayan: yığdaçıka. yığan.

toplu : topluka. toplanmış olan hər şey. tərginka. buquqka. boğuq. bükük. dərgin. çox. yumqıka. yumqıka. çox.

topluq : çoxluq. əğrim. imrəm. ögürka. sürü. bölük. tüdə. düdə. cəm. cəmiyyət.

toplum : el. boyunka. boğun. millət.

toplur : toplu olaraq. topdan. həp birdən. bütün. yumqınka.

topraqka : topraqka. - qır, kül topraq rəngi: göm göyka

topramaqka : tupramaqka. böyütmək. şişirmək. - uşaq nəyi toprama.

topramaqka: qurumaq.

topraşmaqka: topraq qopmaq. quruyup tozlaşmıq. toz olayazmaq. - yer qurup topraşdı.

topratmaqka: töprətmək. tüprətmək. 1. toprağın çıxartmaq. yeri qurutasıya dək otunu yeyib, toprağın çıxarmaq. 2. nərsəni dibləmək, dibin çıxartmaq. bir şeyi yerindən qurutmaq, yox edmək. topratmaq.

topulqaqka: 1. bulqab. bulutqa. dolbağ. dolbuğaq. ot. mərhəm. dərman. 2. qulunç.

topur : tupur. iri. - topur yinu: iri mirvarid.

topurqanka: topraqlı. topraq qoğzayan, tozan dərsə. - topurqan yer: ayaq basıldığında tozıyan yumuşaq topraq.

topuzka : şişik. qalxız.

tor : torka. dur. 1. yava. yavaş. (# < tez: iti. durmayan). 2. turquka. torqu. tutqu. tül. (< tuğ). örtük. - tünlük tuğu: pəncərə, baca tıxacı. pərdə. 3. tuzaq. ağ.

toranıq : <> tünərik. qarnquluq yer.

toratan : torlatan. ayran, yumurta, quyq nələri çalıb, tüellətən, torlatan yuşatmaq aracı.

torba : qasıq. türgəkka. buxca. - kiçik torba, kisə: yançıq. yançuqka.

torba : yançuqka. yançıq. kisə.

torıq : toruq. torqu. - torıq at: doru rəngli at.

torqal : torlaqka. incə. gücsüz. zayıf. hər nəyin arığı.

torqu : turqu. 1. - incə torqu: incə turqu: zərif, yumşaq yufaq pərdə, parça. 2. toruq. - torıq at: doru rəngli at.

torlaqka : torqal. incə. gücsüz. zayıf. hər nəyin arığı.

torlatan : toratan. ayran, yumurta, quyq nələri çalıb, tüellətən, torlatan yuşatmaq aracı.

torta : tavut. tov. tav. tar. çöpka. şarabın tortusu. hər şeyin çöküntüsü.

toru : torıqka.

toruqka : torıq. dorıq. doru rəng. - tüm toruq at.

torumka : törum. buta. butalaq6. dəvə balası, yavrusu. - tişi torum. dişi törum: urqaçı butalaq.

tosanka : tosunka. həşəri. - tosun tay. - həşəri həyvan. harın at: öqüş yılxıka.

tosbağa : münqüz baqaka. qaplumbağa.

tosd : dosd. dosd. sağdıc. ortaq6. yardaş.

toslaşmaq: doslaşmaq. tutuşmaqka.

tosunka : tosan. həşəri. - tosun tay. - həşəri həyvan. harın at: öqüş yılxıka.

toşab : doşab < tuqşab. şirə. çaxır. bərkimiş, tutmuş hər bir sıvıq.

toşqurmaqka: toqşurmaq. tuqşurmaq. (< toq. tuq). toxlatmaq. qapağına dək, başına dək doldurmaq. - qabların hamısın toşqurun: toqşurun. - evi tavar bilən tuşqurdu.

totqurçı : todqurçı. doyuran.

totqurdaçı : todqurdaçı. doyuran. doyurucu.

totqurqan todqurqan. doyuran.

totqurmaq: todqurmaqka. doyurmaq. bıqtırmaq. tuqurmaq.

totqurmış : todqurmışka. doyurulmuş.

totqurtmaq: todqurtmaqka. doyurtmaq.

totquruqlı: todquruqlıka. doyuran.

totqurumsınmaq: todqurumsınmaqka. doyurur görünmək. todqurunmaq.

totqurunmaqka: todqurunmaqka. doyrulmaq.

totquruşmaq: todquruşmaqka. doyruşmaq.

totmaq : todmaqka. doymaq. toymaq.

totmaqka. : todmaqka. (y <> z <> d ) tozmaqka. todmaq. doymaq.

totunmaq: todunmaqka. doyar kimi görünmək.

toturqan : todurqanka. doyuran.

toturmaq: todurmaqka. doyurmaq.

tov : tav. tavut. torta. tar.

tovlaq : duzaq. alsıq. arsıq. aldaq. yalan. tələ.

tovlamaq: toğlamaq. armaqka. aldatmaq.

tovlanmaq: tavlanmaq. toğlanmaq. kələk gəlmək. girlənmək.

tovlayan: toqlayan. toğlayan. toğlayan. təvlükka. toğlaçı. alcı. aldatıcı.

tovsuz : yumşaq. silik. sığan. saf.

tovurmaqka : durvurmaq. durqurmaq. doğrutmaq. dikmək. qabartmaq. - o qulağın tovurdu: dikətdi.

tovuzka : 1. tavus. tovuz quş. 2. böyük. iri.

toy : toyka. doy. tox. (toq. tuq). 1. ordu, qoşun qoraqı. ordu qərargahı. orduqah. orduqah. ortaqu.
- toydan onu köçürgən.
- xan toy. - ordu başı: ordu quraqı: döşəyci. yayqıc. yurdun, qorqanın (qərargahın) qulluq, düzən işlərinin yönətcisi.
2. toyun. toyın. malla. din ulusu.
3. tod. toh. toy quşu. bodka tohka.
4. ilac yapılan bir ot.
5. ət palçığı. çanaq yapılan çamur. - toy aşıc: topraq təncərə.
- toy yeri, otağı: qonuqluqka. qonaqlıq. saray.

toyınka : 1. qoşun. ordu. ləşgər. 1. toyun. toy. malla. din ulusu.

toyqurmaq: ( y <> z ) <> tozqırmaqka.

toymaq : todmaq. toymaqka. doymaq. (y <> z <> d ) tozmaqka. todmaq. 1. bükməkka. bökməkka. qanmaq. - doyar kimi qõrünmək: todunmaqka. - doyuran: todquruqlıka. todqurdaçıka. todqurçıka. - doyurmayan aş: qəvqin aşka. - doyurucu: çivqinka. - doyurulmuş: todqurmışka. - doyumsunmaq: todqurumsınmaq: todqurunmaqka. 1. ulınmaqka. ulunmaq. usanmaq. bıqmaq. qıvrılmaq.

toyunka : tuyunka. 1. köyün, elin böyüğü. tanınmış. mö'təməd. 2. kətlərdə su bəkçi, su bəyi.

toyur !. : doyur !. büküt !.

toyuran : doyuran totqurçı. todqurqan. todurqanka. totquruqlı: todquruqlıka.

toyurmaq: doyurmaq. todqurmaqka. bıqtırmaq. tuqurmaq. todurmaqka. bıqtırmaq. böqütməkka. qandurmaqka. - tozqurmadı itimni: doyurmadı itimi.

toyurtmaq : doyurtmaq. totqurtmaq. todqurtmaqka.

toz : tozka. yaylara sarıtan sırım.

toz : ( z <> r ) 1. tör. 2. toy. bir quş adı.

tozacmaq : toz yüksəlmək. tozmaq. tozarmaqka.

tozarmaqka : tozacmaq. toz yüksəlmək. tozmaqka.

tozıtqanka: tozutan. tozqıtan. toz qoparan.

tozıtmaqka: tozutmaq. tozqıtmaq.

tozqırmaqka: dozqırmaq. 1. tozarmaq. toz qalxar kimi olmaq. 2. ( z <> y ) doyqurmaq. doyurmaq. bıqdırmaq. bezdirmək. - məni yaşamdan doyqurdu.

tozlanmaq : pusarmaqka. puslanmaq. pus tutmaq. paslanmaq. sislənmək.

tozmaqka : 1. (y <> z <> d ) toymaqka. todmaq. doymaq. 2. tozarmaq. toz qoparmaq.

tozutan : tozıtqanka.

tozutmaq : tozıtmaq.

tödriçka : tötrüç. pasqal. pas. aşqal. zibil. fışqı.

tökəklik : <> tuqaqlıqka. süzqəç yapılacaq ağac.

töq toq : tök tox. dəğmə töküş. savaş. - bu tök tox nədir: bu qalmaqal nədir.

töq : tökka. 1. saçı çalınmış, tökülmüş baş. saçsız. kəl. keçəl. 2. boynuzsuz heyvan. - tok yılxı: boynuzsuz heyvan.

töqdürmək : tökdürmək. təvşətməkka. çərçətmək. - tər tökdürmək: tər təvşətmək.

töqi : tökika. darının qabuğu çıxarıldıqtan sonra qalan öz.

töqilməkka: döğülməkka. dövülmək.

töqlukka : tökluk. başın saçsız, heyvanın boynuzsuz qalması. keçəl.

töqlünməkka: tökülmək.

töqmə : tökmə. 1. quymaka. 2. dəğnək. qamçı. qamıç. bərgəka.

töqməkka: 1. döğmək. dövmək. çırpıçtırmaq. çıbırtmaqka. dövmək. incəltmək. - döğə döğə durmaq. qaqa durmaqka. 2. buraxmaq. töləməkka. heyvanın tük tökməsi.

töqrə : töğrə. döğrə. yörə. çevrə. mühit. - bu yörə dolanma daha. - pozuq yörə.

töqrəmək. : döqrəmək. döğrəmək. yörgəmək. yörəmək. dolamaq. çevrəmək. qurşamaq.

töqtürməkka: döğtürmək.

töqüqlüqka. : töküklük. tökülmüş.

töqül : tökül. aqıntıka. axıntı. axaj. axarlı. cari. - axıntı sular

töqülmək: tökülmək. qoymaq. - bu ırmaq hara tökülür: qoyur.

töqülmək: tökülmək. yox olmaq. məhv olmaq. - yava eyi qoşulsa, uğur qeyrət tökülər.

töqülüşmək : tökülüşmək. qoyluşmaqka. qoyulaşmaq.

töqünka : düğün. tükün. dağ. dağlama. nişan.

töqünmək: döğünmək. 1. (peşmançılıq # öğünmək: sevinmək). ögünmək. düşünmək. fikirləşmək. sağınmaq. heyifsinmək. - öküş sevinc bolsa, qatıq öksünür: çox öğünməyin sonu, döğünməkdi. 2. boşalmaq. qotrulmaqka. qutrulmaq. qoyulmaq.

töqüntü : töküntüka. qavıqka. avrıntı. qırıntı. hər bir şeyin xırım xırdası. çart çurtka.

töqürgə : tökürgə. xumaruka. andıra, savğa. qoya. - buda onun tökürrgəsidi.

töqürgələnmək: tökürgələnmək. xumarulanmaqka. mirasçılanmaq. miras aparmaq.

töqüş : ixtlaf. uyuşmazlıq. qaçışka.

töqüşqənka: döğüşqən. tokuşqanka. toxuşqan. toqquşqan. hər zaman çarpışan. qavqacı.

töqüşmək: (töq <> toq ) 1. döğüşmək. toxuşmaq. döğüşmək. toxışmaq. vuruşmaq. çarpışmaq. - qış yay bilə toxuşdi. 2. döğüşmək. - tarıq döğüşmək: xərmən sürmək.

töqüşməkka: döğüşmək. töğşəmək. tüğşəmək.

töl : tölka döl. 1. doğum, doğma çağı. yavrulama zamanı. 2. yavru. uşaq.

tölə : dölə. <> tula (dölləmək: törəmək. döl buraxmaq). tuxum. bala. uşaq. özəlliklə it çüçüyü.

töləkləşmək: döləkləşmək. yavaşlanmaqka. yavşalmaq. yumuşanmq.

töləməkka. : tölgəmək. döləmək. dölləmək. quzulamaq.

töləməkka: ( ö < > ü ) tüləməkka. 1. dölləmək. döl buraxmaq. quzulamaq. balalamaq. 2. buraxmaq. tökmək.

töləv6 : döləv6. vergi. birtka. verd. maliyat.

tölləməkka: dölləmək. törəmək. tüləməkka. töləmək. quzulamaq. döl buraxmaq.

tön ! : dön !. ıra !. yıra !. uzaq ol. uzaqlaş.

töndərib çöndərmək: burbamaqka. burcutmaq.

töndürmək: döndürmək yandrumaqka. yandurmaqka.

tönəmək: dönəmək. çönmək. fırlanmaq. təzginməkka. tərkinmək.

tönqdərməkka: döndərmək. altını üstünə gətirmək.

tönqülməkka: ümidini kəsmək. vaz keçmək.

tönqüşməkka: 1. dönə dönə baxmaq. 2. üz çevirmək. çəkinmək. . 3. iğrənərək baxmaq. qızmaq.

tönməkka : dönmək. təzkinməkka. təvaf edmək. çevrilmək. dönmək. tönqmək. töqnmək. döğrülüb qayıtmaq. - evə dön.

tör : törka. 1. törə. evin, odanın ən lyi. ən önəmli yeri, sədri. . 2. toz.

törçütmək : türçitməkka. durçutmaq. dirsətmək. başlatmaq. girşitmək. qursatmaq. işə salmaq. bərpa edmək.

törə : törəka. 1. məclis. - tuğ törə: qanun məclisi. - törə yoqlandı: yoğlandı, edindi, qurundu. 2. evin önəmli yeri. sədiri.

törəmək: dölləmək: döl buraxmaq.

törətməkka: türütməkka. törütmək. durutmaq. yaratmaq. düzəltmək. onarmaq. yonqamaq.

törkün : türkün. tərkin. tərnik. tərnəkka tirkin. millət

törpikka : bax > törpü.

törpiküka. : bax > törpü.

törpü : törpü. törpikka. yonac. yontac. kəsər. oraq. çapqı. rəndə.

törpüməkka: yontmaq. törpüləmək. qoğralamaq. kərkiləmək. - törpülməkka: yontulmaq. törpülənmək. - törpülettirmək: törpitməkka. yondurmaq. - buynuz törpütmək. - törpülettirmək: törpitməkka. - törpitməkka: törpülettirmək.

törtka. : sayıda döıt.

törtqül : dört qöşəli. mürəbbə.

törtüncka: sayıda dördüncü.

törü : düz. tənik. insaf. həqq. - güc eldən girsə, törü tünlükdən çıxar: zor asdanadan girsə, düz bacadan (pəncərədən) qaçar.

törük : turuqka. alıq. aciz. zayıf. - arıq turuq: gəvşək.

Yüklə 8,02 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   66




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin