Dr. Recep Albayrak Türklerin İranı



Yüklə 8,05 Mb.
səhifə157/411
tarix01.01.2022
ölçüsü8,05 Mb.
#105928
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   411
Yerleşim Birimi Adı

Türk Ağız ve Lehçeleri


Mehrzemîn

Halac Türkçesi

Covze, Cırıq-Ağaç

Türkçe

Esfîd

Halac Türkçesi

ÇeMatek

Türkçe

Bâkırabad

Şahseven Bağdadî Türkçesi

Caferabad, Hüseynabad-Zend

Şahseven Türkçesi (Kum/ Qum)

Elvîrabad

Şahseven Türkçesi

Mirabad, Gumrûd, Melik-Qal’a

Şahseven Türkçesi

Kâc, Abbasabad

Şahseven Türkçesi

Yekebağ, Rahcerd-şarqî, CendAb

Türkçe

ZüvvAryan, Bağyek

Halac Türkçesi

Ferecabad

Şahseven Türkçesi

Selefçigân

Halac Türkçesi

Bağek

Mugan/ Şahseven Türkçesi

Kemend, Firuzkûh

Türkçe

(http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 16 July/Temmuz 2005)

*

Tahran’ın güneybatısındaki Ribat-ı KeRim ilçesi; Gülistan, Ribat-ı KeRim ve NeSimşehr nahiyelerinden oluşmaktadır. İlçe halkının %60’ı Türkçe konuşmaktadır. Geri kalan %40’ının dili Gilekçe, Kürtçe ve diğer dillerdir. Ribat-ı KeRim halkının büyük bölümü muhacirdir.



Ribat-ı KeRim, Şehriyar’a bağlıydı. Daha sonra ilçe olmuştur. Meyve ve çiçek yetiştiriciliği ile tanınmıştır. Doğusunda İslamşehr, batısında Merkezî Bölge Valiliği ve Şehriyar ilçesi, kuzeyinde Şehriyar ilçesi, güneyinde Şehr-i Rey ilçesi ile Merkezî Bölge Valiliği bulunmaktadır. Yeni kurulan Orta Doğu’nun en büyük hava alanı olduğu söylenen İmam Humeyni Hava Alanı bu ilçede, Tahran-Save yolu üzerindedir.

Ahmed Şah Kacar veya Muzaffereddin Şah zamanında Kaşkayılar ile Kacar hanedanı arasında gerginlik vuku bulmuştur. Bu nedenle Kaşkayılardan, özellikle Nefer, büyük bölümü Türk olan Basıri, Baharlu ve Gaydarluların bir kısmı Kaşkayı-Yurt’tan alınarak Tahran etrafına yerleştirilmiştir. Bunlardan bir bölümü de Ribat-ı KeRim’in Külme banliyosunda iskân edilmiştir.

Tahran/ Azadi meydanından Save yönüne hareket edilip, AzeRi meydanı geçildikten sonra karakol ve Çahar-Dânge’ye, müteâkiben İslamşehr’e ulaşılır. Vâvân da denen Kâim meydanından sonra bir banliyoya gelinir. Burası Ribat-ı KeRim’e bağlı Külme yerleşim birimidir. (http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 25 July/ Temmuz 2005- 01 August/ Ağustos 2005)

*

Mirza İsa Han Vezîr’in ölümünden sonra, yerine Vezîr-i Nazmiyye/ Emniyet Genel Müdürlüğü’ne Kerim Han Muhbirüs-Saltana getirildi. Yeni düzenleme yapan Kerim Han, Tahran’ı; 1.Afşar, 2.Bakışlu/ Bekeşlu, 3.Firuzkûh ve 4.Tahran-Savadkûh olmak üzere dört bölgeye ayırdı. Ayrıca jandarma teşkilatını kurarak, şehrin asayiş problemini yoluna koydu. Daha sonra Tahran belediyesini de uhdesine aldı. Başarısından ötürü ikinci defa bu göreve getirildi. (http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 10 January/Ocak 2006)



*

Halkının büyük bölümü Türk olan Tahran’ın güneybatısındaki 1.200.000 nüfuslu İslamşehr kenti kadınları arasında okuma-yazma oranı %99’dur. Bu oran, İslamşehr Türk kadınlarının kültürel seviyesini belirlemede önemli bir unsur olara karşımıza çıkmaktadır”. (http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 10 January/ Ocak 2006)

*

İran yönetimince, Tahran’a bağlı Türk şehirlerinden Savucbulag kenti isminin “Serzemîn-i Çeşmehâ-yı Ab-ı Serd” adı ile değiştirilmesi gündeme getirilmiştir. Kent halkı ve Tahran Üniversitelerinde okuyan Türk öğrencilerin bu teklife tepki göstermesi üzerine bir komisyon kurulmuştur. Komisyon toplantısına; Fars Kültürünü Koruma Kurulu Üyesi Dr.Molla SeLahî, Hikmet Encümeni Üyesi Hatemî, Tahran Kültür Mirası Kurumu Üyesi PUryan, Coğrafya Kurumu çalışanlarından AskeRi, Arkeolog ve “Savucbulag” isimli kitabın yazarı Mühendis Zaim, Savucbulag Kaymakamlığı temsilcisi ve akademisyenler katılmıştır. Komisyon üyelerinin büyük bölümünün karşı çıkması üzerine şehrin adının değiştirilmesinden vazgeçilmiştir. (http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 01 March/ Mart 2006)


Kengerlu/ Kengerli İli
Kengerlu ili mensupları, Kum ile Tahran’ın Veramin ilçesi topraklarında meskûndur. Kum ve Tahran bölge valiliklerinde oturan Kengerluların sayısı 30-35.000 kadardır.

Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Gence ilinde perakende olarak yerleşmiş Kengerliler bulunmaktadır.


Erak/ Irak ve Tahran Bölgelerinde Yaşayan Kaşkayı Farsi-Medan Tayfası
Farsi-Medanlar, Büyük Kaşkayı İl/ Ulusu’nu meydana getiren tayfalardan biridir. Ana dilleri Türkçe’nin dışında Farsça bilmemeleri nedeniyle bu tayfa “Farsi-Medan/ Farsça bilmez” adı ile anılır olmuştur. Eskiden beri Padena’yı yaylak, Gîsgân dağı etrafını da kışlak olarak kullanmaktaydılar. Daha sonra Ser-i Meşhed ve Sis (Dâyîn) mıntıkaları bunlara ilave olmuştur. Farsi-Medan tayfasının bir kolu, halen Erak ve Tahran civarında yaşamaktadır. Bunlardan bir grup Erak bölgesinde oldukça tanınmıştır. Han/ Kelânterlerin yönetim Zafiyetinden ötürü bir bölümü Kaşkayı-Yurt’tan ayrılıp, buraya göçmüştür. (Habibullah PeyMan, Tevassuf ve Tahlîlî ez-SahtıMan-ı İktisâdî, İctİmaî ve Ferhengî Îl-i Kaşkai, s.242, 244-247; http://savucbulaq-shehriyar-islamshehr-az.blogspot.com/, 31 March/ Mart 2006)
Hocalı Katliamını Tel’in Mitingi

Yüklə 8,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   153   154   155   156   157   158   159   160   ...   411




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin