7.Farsça’ya Geçmiş Türkçe Kelimelere
Örnekler
Azerbaycan, Türkmen, Özbek, Kırgız ve Kazak Türkçelerinde olduğu gibi, çağdaş Türkiye Türkçesi’nde de çok sayıda Farsça kelime bulunmaktadır. Binlerce yıldır içiçe yaşayan kardeş iki toplumun dillerinin birbirini etkilemesinden doğal birşey olamaz. Türk Dil Kurumu verilerine göre günümüz Türkiye Türkçesi’nde kullanılan Farsça kelime sayısı 1375, Farsça’ya geçen kelime sayısı ise 3.000’dir. XVIII-XIX. yüzyıla geri döndüğümüzde Türkçe’deki Farsça kelime sayısının daha fazla olduğu görülecektir. Özellikle Divan edebiyatı’nda Farsça, Arapça kelime ve terkipler oldukça fazladır.
Efsanevî İran-Turan ilişkileri, Hz.Ademden sonra 440 yılına kadar uzanmaktadır. (Genc-i Dâniş, s.38) Her konuda olduğu gibi, dil konusunda da karşılıklı etkileşim olmuştur. Farsça’daki Türkçe kelimelerin tespiti konusundaki çalışmalar çok gecikmiştir. Samed Behrengî, Tıp doktoru ve Türkolog Cevad Hey’et, Hamid Nutkî, Ali Kemalî, Ali İsmail Firuz Sümerin ve daha sonra gelen genç kuşak Türk bilim insanları ve araştırmacılar dil çalışmalarına başlamıştır. Bu çalışmalar, Farsça kitaplardaki Türkçe kelimelerin anlamlarının doğru anlaşılması ve aktarılmasına da katkı sağlayacaktır. Türkçe’den Farsça’ya geçen kelimelere örnek kabilinden küçük bir sözlük/ lügatçe aşağıda verilmiştir. Bu kelimelerin büyük bölümü, Ferheng-i Amîd’in, Ş. 1365/ 1986 yılında ikinci baskısı yapılan üç ciltlik sözlüğünün taranması sonucu tertip edilmiştir. Elde bulunan çalışmaları çevirip buraya koymak doğru olmazdı. Sadece Amîd’in taranmasıyla yetinilmiştir. Ancak kitap ve dergiler taranırken karşılaşılan kelimeler ilave edilmiştir. Bkz.→Terminoloji bölümü
Dostları ilə paylaş: |
