Dr. Recep Albayrak Türklerin İranı



Yüklə 9,25 Mb.
səhifə16/88
tarix20.08.2018
ölçüsü9,25 Mb.
#73199
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   88

*

*Tahran nüfusunun %65-70’i Türk’tür. Türkler, başkent Tahran’da ekseriyeti teşkil ederler. Tahran’ın ortasından kuzey-güney istikametinde çizilen bir çizgi, kentin etnik yapısını ortaya koymaktadır. Doğusu Fars ve diğer etnik grupları oluştururken, batı yakasının tamamına yakını Türk’tür. Bu Türk nüfus, Tahran’dan başlayarak, Azerbaycan ve Türkiye sınırına doğru yoğunlaşarak devam etmektedir.

Sasaniler döneminde İranzemin’de 999 kervansaray inşa edildiği rivayet edilir. Bunlardan çok azı günümüze ulaşabilmiştir. Bu kervansaraylardan ikisi Ribat-ı Kerim’de, diğerleri ise, Talış, Hoy, Kirman, Kirmanşah ve ikisi de Afganistan sınırları içerisindedir.
Yezd Bölge Valiliği / Ostan-ı Yezd
Yüzölçümü: 128.811,421 km²

Nüfusu: 803.921 (1996); 958.323 (2006)

BV Merkezi: Yezd
Eberkûh

Yüzölçümü: 5.345 km²

Genel nüfusu: 40.617 (1996), Şehir merkezi: 19.164 (1996); 20.994 (2006)

Bağlı şehirler: Eberkûh, Mehrdeşt

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Eberkûh

Behmen Mehrabad
Erdekan

Yüzölçümü: 23.897

Genel nüfusu: 61.802 (1996), Şehir merkezi: 44.398 (1996); 51.349 (2006)

Bağlı şehirler: Erdekan, Ahmedabad

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Erdekan

Haraneg Haraneg

Agda Agda


Bafg

Yüzölçümü: 15.021

Genel nüfusu: 41.835 (1996), Şehir merkezi: 25.068 (1996); 30.867 (2006)

Bağlı şehirler: Bafg, Behabad

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Bafg

Behabad Behabad
Teft

Yüzölçümü: 5.871

Genel nüfusu: 56.603 (1996), Şehir merkezi: 15.115 (1996)

Bağlı şehirler: Teft, Nir

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Teft

Nir Nir
Hatem

Genel nüfusu: 27.948 (1996), Şehir merkezi: 8.687 (1996)

Bağlı şehirler: Herat

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Herat

Mervest Mervest


Saduk (Eşkizer)

(Yezd’in banliyosu)

Genel nüfusu: 28.579 (1996), Şehir merkezi: 11.413 (1996)

Bağlı şehirler: Eşkizer, Hezrabad, Neduşen

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Eşkizer

Hezrabad Hezrabad


Tabes

Yüzölçümü:-

Genel nüfusu: 59.632 (1996), Şehir merkezi: 25.722 (1996); 30.681 (2006)

Bağlı şehirler: Tabes, Aşkabad

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Tabes

Aşkabad Aşkabad

Deyhuk Deyhuk



*Tabes, kadim bir şehirdir.
Mehriz

Yüzölçümü: 14.814 km²

Genel nüfusu: 64.254 (1996), Şehir merkezi: 25.239 (1996); 26.364 (2006)

Bağlı şehirler: Bağlı şehirler: Mehriz

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Mehriz



*Mehriz, Türk yerleşim birimidir.
Meybud

Yüzölçümü: 1.355 km²

Genel nüfusu: 59.141 (1996), Şehir merkezi: 38.061 (1996); 58.295 (2006)

Bağlı şehirler: Meybud

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Meybud



*Meybud, Türk yerleşim birimidir.
Yezd

Yüzölçümü: 7.244 km²

Genel nüfusu: 387.990 (1996), Şehir merkezi: 326.776 (1996); 423.006 (2006)

Bağlı şehirler: Yezd, Hamidya 27.611 (2006), Şahidiyye, Zariç

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Yezd

Zariç Zariç

*Yezd kenti, binlerce yıllık bir şehirdir. Zerdüştlerin dinî merkezidir.
Zencan Bölge Valiliği / Ostan-ı Zencan
Zencan Bölge Valiliği, tarihi Azerbaycan Vilayeti/ ülkesinin bir parçasıdır. Zencan ve Kazvin’in dâhil olduğu topraklara “Hamse Azerbaycanı” denmektedir.
Yüzölçümü: 21.840,802 km²

Nüfusu: 900.257 (1996); 942.818 (2006)

BV Merkezi: Zencan
Ebher

Yüzölçümü: 3.362 km²

Genel nüfusu: 148.424 (1996), Şehir merkezi: 55.266 (1996); 70.836 (2006)

Bağlı şehirler: Ebher, Sainkale, Hidec, Sultaniye

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Ebher

Sultaniye Sultaniye

*Ebher, Türk yerleşim birimidir.

*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar: Sultaniye Künbedi/ Künbeti (Yapımına Argun Han başladı. Sultan Muhammed Hudabende tamamladı. Sultaniye şehrinin inşasını Ebu-Said Bahadır Han devam ettirdi. Türk-Moğol mimari örneklerindendir), Gurve Mescid-i Camii, İmamzade Abdül-Hayr (Gurve), Sultaniye Saltanat Erk’i, ÇelEbioğlu Makberesi, Ejdeha Mabedi, İmamzade Yahya Ziyaretgâhı, İmamzade Zeydül-KEbir, Pir Ahmed Zehr-nuş Kabri, Şinat’ta İmamzade İsmail, Molla Hasan Kaşi Kabri.

*Ebher adının “Ab+her” kelimelerinden oluştuğu ve “Su değirmeni” anlamına geldiği rivayet edilmektedir.
İcrud

(Zencan’ın banliyosu)

Genel nüfusu: 40.626 (1996), Şehir merkezi: 1.786 (1996)

Bağlı şehirler: Zerrinabad, Haleb

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Zerrinabad

Haleb Haleb



*İcrud, Afşar halıları ile ünlüdür.

*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar:
Hudabende (Geydar)

Yüzölçümü: 5.177 km²

Genel nüfusu: 163.067 (1996), Şehir merkezi: 18.709 (1996)

Bağlı şehirler: Geydar 25.525 (2006), Germ-Ab, Zerrinrud, Secas

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Geydar

Afşar Germ-Ab

Bezinerud Zerrinrud

Secasrud Secas

*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar: Sicas Mescid-i Camii, Kadim Sicas Kabristanı, Geydar bin İsmail bin İbrahim Kabri, Geydar Mescid-i Camii, Ketelehor Mağarası, Keresf (Saidabad) Tümülüsü.
Hürremdere

(Ebher’in banliyosu)

Genel nüfusu: 51.681 (1996), Şehir merkezi: 39.094 (1996); 48.055 (2006)

Bağlı şehirler: Hürremdere

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Hürremdere

*Hürremdere, Türk yerleşim birimidir.
Zencan

Yüzölçümü: 13.302 km²

Genel nüfusu: 384.006 (1996), Şehir merkezi: 286.295 (1996); 341.801 (2006)

Bağlı şehirler: Zencan

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Zencan

Zencançay Nikpey

Karapoşutlu Armağanhane



*Zencançay’ın diğer adı, Zencanrud’tur.

*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar: Zencan Müzesi, Zencan Pazarı, Mescid-i Camii (Seyyid) Zencan, İmamzade Seyyid, Müctehidi Makberi, Tarihi Rahtşuyhane/ Çamaşırlık, Tarihî Zencanrud Köprüleri, Tarihi Daşkesen Külliyesi, Mirzayi Mescidi, İmamzade Seyyid İbrahim, Şarşar Şelalesi, Sengi (Taş) Kervansarayı.
Tarum (Abber)

(Zencan’ın banliyosu)

Genel nüfusu: 43.460 (1996), Şehir merkezi: 4.338 (1996)

Bağlı şehirler: Abber

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Abber

Çurzek Çurzek



*Tarum, kuzey dilinde “Cennet” demektir. Sahilden itibaren Zencan’ın kuzey bölümü dâhil “Tarum/ Cennet” olarak adlandırılmaktadır.

*Talış, Gilan, Astara, Sepidrud, Rudbar ve Zencan’ın kuzeyi Tarum bünyesindedir. Bölgenin üst bölümüne Tarum Ulya/ Yukarı Tarum, alt bölümüne ise, Tarum Süfla/ Aşağı Tarum denmektedir. Tarum bölgesini Zerrinerud, Siminerud, Sepidrud ve Lengerud olmak üzere dört nehir sulamaktadır. Bölge İran’ın sebze ve meyve ambarıdır. Tarum bölgesinde her türlü meyve yetişmektedir.

*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar: Harmeneser Mağarası (Harmeneser’in halkı Kürt’tür).
Mahnişan

(Zencan’ın banliyosu)

Genel nüfusu: 67.378 (1996), Şehir merkezi: 4.010 (1996)

Bağlı şehirler: Mahnişan, Dendi

Nahiyeler ve merkezleri:

Merkezî Mahnişan

Enguran Dendi



*Tarihi, kültürel ve sosyal varlıklar: Gatırcı Derbendi (Mahnişan’ın, insanoğlunun ilk defa bir araya gelip topluca yaşadığı yer olduğu rivayet edilir), Behistan Kalesi, Enguran Kalesi (S. Bahtiyari, 1. Atlas-ı GitaşinaSi Ostanhâ-yı İran, 2. Atlas-ı Kâmil GitaşinaSi ; Sirus Nisari , Külliyat-ı Coğrafya-yı İran)

*

2010 Yılı Düzenlemesine göre İran Bölge Valilikleri (Ostan)




İran Bölge Valilikleri (Ostan)

2010



Yüzölçümü: 1.648.195 km²

Nüfusu: 70.049.262 (2006)


İran’da gerçekleştirilen altıncı nüfus sayımı 28 Ekim 2006 tarihinde başlamış 17 Kasım 2006 tarihinde sona ermiştir. İstatistik Kurumu Başkanı Muhammed Meded; Şubat 2007’de; nüfusun 70.049.262 olduğunu açıklamıştır. Ülkenin en kalabalık bölge valiliği Tahran’nın nüfusu 13.328.000’dir. Genel nüfusa oranı %19’dur. Bu her beş kişiden birinin Tahran’da oturduğu anlamına gelmektedir. Nüfusun 34.359.720’si kadın (%49.1), 35.689.542’si erkek (%50.9)’tir. Halkın %68.5’i kentlerde, %31.5’i ise kırsal kesimde yaşamaktadır.


Sıra no

Bölge Valiliği 2010

BV Merkezi

Kuruluşu Şemsi/Miladî

Yüzölçümü

km2

Nüfusu

28 Ekim 2006


1

Tahran

Tahran

1357/1978

12.981

11.228.625


2

Horasan-ı Rızavi


Meşhed

1316/1937

128.949

5.515.980

3

Isfahan

Isfahan

1316/1937

107.029

4.499.327


4

Fars

Şiraz

1316/1937

122.608

4.220.721


5

Huzistan

Ahvaz

1316/1937

64.055

4.192.598


6

Azerbaycan-ı Şarki


Tebriz

1316/1937

45.650

3.527.267

7

Mazenderan

Sari

1316/1937

23.842

2.893.087


8

Azerbaycan-ı Garbi


Urumiye

1316/1937

37.411

2.831.779



9

Kirman

Kirman

1316/1937

181.785

2.584.834


10

Gilan

Reşt

1316/1937

14.042

2.381.063


11

Sistan-u Beluçistan


Zahedan

1336/1957

180.726

2.369.049

12

Elburz

Kerec

1389/2010

5.833

2.053.233


13

Kirmanşah

Kirmanşah

1316/1937

24.998

1.842.457


14

Loristan

Hürremabad

1352/1973

28.294

1.689.650


15

Hemedan

Hemedan

1352/1973

19.368

1.674.595


16

Gülistan

Gürgân

1376/1997

20.367

1.593.055


17

Kürdistan

Senendec

1337/1958

29.137

1.416.334


18

Hürmüzgan

Bender-Abbas


1346/1967

70.697

1.365.377

19

Merkezî

Erak

1326/1947

29.127

1.326.826


20

Erdebil

Erdebil

1372/1993

17.800

1.209.968


21

Kazvin

Kazvin

1376/1997

15.568

1.127.734


22

Kum

Kum

1375/1996

11.526

1.036.714


23

Yezd

Yezd

1352/1973

129.285

958.323


24

Zencan

Zencan

1352/1973

21.773

942.818


25

Buşehr

Buşehr

1352/1973

22.743

866.490


26

Çahar-Mahal u Bahtiyari


Şehr-i Kürd

1352/1973

16.332

843.784

27

Horasan-ı ŞomAli


Bocnurd

1383/2004

28.434

791.930

28

Kûhgiluye ve Buyer-Ahmed


Yasuc

1355/1976

15.504

621.428

29

Horasan-ı Cenubi

Bircend

1383/2004

85.290

600.568

30

Simnan

Simnan

1355/1976

97.491

570.835


31

İlam

İlam

1353/1974

20.133

530.464

*Elburz BV, 2010 yılında Tahran BV’den ayrılmıştır.

3.Kısım. TÜRK NÜFUSUNUN İSTATİSTİKSEL DEĞERLENDİRMESİ
IV. Türk Nüfusunun İstatistiksel Değerlendirmesi
Elde etnik temelli resmî sayım rakamları bulunmadığı için günümüzde İran’da yaşayan Türk nüfusunu tespit etmek oldukça güç bir meseledir. Buna mukabil Türklere ait “ostan” denen bölge valilikleri, iç göçe rağmen İran coğrafyasında Türklerin yaşadıkları bölge, şehir, kasaba ve köyler bilinmektedir. Güney Azerbaycanlı ve İranlı Türk araştırmacı ve yazarlar, Türkiye, Azerbaycan ve farklı ülkelerdeki kişi ve kuruluşların yanı sıra, uluslararası sosyal-siyasi faaliyet gösteren organiszasyonlar, İran’ı ve Türkiye’yi etnik temelde parçalamak isteyen odaklara bağlı teşkilatlar ile görsel ve basılı kaynaklar, İran’daki Türk nüfusunu birbirini tutmayan 15’ten başlayıp 35-40 milyona uzanan farklı rakamlar şeklinde vermektedir.

Hazırladığımız bu çalmayı esas alıp, yerli ve yabancı kişi ve kuruluşların tesir sahasına girmeden, İran’da yaşayan Türklerin nüfusu konusunda hata oranı düşük bir rakama ulaşmaya çalışacağız. Türklere ait bölge valilikleri (ostan), şehirler, kasabalar, köyler, Türk muhitlerine uzak mıntıkalardaki şehirlerin Türk mahalleleri, tayfa/ aşiretlerin oturduğu mıntıkaları da dikkate alacağız. Bugün İran’da yaşamakta olan Türk nüfusunu tespit ederken dayanağımız 1996 ve 2006 nüfus sayımı rakamları olacaktır.

İran’da gerçekleştirilen altıncı nüfus sayımı, 28 Ekim 2006 tarihinde başlamış 17 Kasım 2006 tarihinde sona ermiştir. İstatistik Kurumu Başkanı Muhammed Meded, Şubat 2007’de; nüfusun 70.049.262 olduğunu açıklamıştır. Ülkenin en kalabalık bölge valiliği Tahran’nın nüfusu 13.328.000’dir. Genel nüfusa oranı %19’dur. Bu her beş kişiden birinin Tahran’da oturduğu anlamına gelmektedir. Nüfusun 34.359.720’si kadın (%49.1), 35.689.542’si erkek (%50.9)’tir. Halkın %68.5’i kentlerde, %31.5’i ise kırsal kesimde yaşamaktadır.

1956 yılında gerçekleştirilen ilk sayımda nüfus 18.9 milyondu. 2006 yılı başında 68.6 milyon olan İran’da ortalama nüfus artışının yılda %1.4 olduğu belirtilmektedir. Ancak nüfus artış oranı %1.4 olarak verilse de, bunun % 2.5 civarında olduğu iddia edilmektedir.

İran’ın sahip olduğu topraklar 1.648.195 km²’dir.
İran Türk Coğrafyası
Kadim dönemlerden beri İran, doğal bir etnik coğrafyaya sahiptir. Son dönemde bazı yabancı ve yerli araştırmacılar, strateji uzmanları, yazarlar bu doğal etnik coğrafyayı yeni imiş gibi sunmakta, bu etnik bölgelerde oturan insanların da İran’dan ayrılmak için Batılı odakların yardımını bekliyormuş gibi bir hava yaratmaya çalıştıkları görülmektedir. Ne İran’ın karmaşık etnik yapısı, ne de ayrılıkçı hareketler yenidir. Aşağıda gösterilen İran’ın etnik yapısının istismarı, bunun da kullanılarak ülkenin parçalanması hayali, enerji ve diğer doğal kaynakların peşinde olan ülkelerin iştahını kabartmaktadır. Irak yönetimi, İran’a saldırdığında, İran Arabistanı’nda yaşayan Arapların, Irak ordusunu çiçeklerle karşılacağını karşılayacağını umuyordu. Tam aksine, ilk direnişi Araplardan gördü. Irak ordusuna direnmelerine rağmen, bölgedeki ayrılıkçı arzular sönmüş değildir.

İran’da oturan diğer etnik gruplardan ziyade, esas olan İran-Turan arasında yıkılmaz köprü vazifesi gören İran Türkleri’nin bugünkü yapı ve konumlarını Türk okur ve araştırmacılarının bilgisine sağlıklı şekilde sunmaktır.

İran konusunda biraz malumat sahibi olanlar, bu ülke haritasını ellerine aldığında etnik grupların oturdukları bölgeleri kendiliklerinden alt alta yazabilirler. Ancak sahayı tanımıyor ve masa başında yazılı bir kaynaktan aktarıyor ise antropoloji, etnoloji, dil bilimi, etnografya vb. hususları ilgilendiren, konumuz açısından, akrabalık bağı bulunmayan, nüfus ve arazi bakımından zikre değmez grupları da sayabilirler Tadat edebilirler. İran’ın zengin kültürel ve sosyal yapısının, bir iki günlük ziyaretlerle anlaşılması ve izah edilmesi çetin bir meseledir. Türk kültürü ve sanatı ile İran kültürü ve sanatı o kadar içi içedir ki, her ikisini algılamadan bir yerlere varmanın imkânı yok gibidir. Selçuklu, Safevi, Afşar ve Kacar hanedanın oluşturduğu İslam dönemi İran millî sanatı ve mimarisinin dışında Fars sanat ve mimarisinden bahsetmek mümkün değildir. Bahsetmek istediğimizde, 13-14 asır önceye Sasani devrine dönmeniz gerekir. Bu hususlar, aynı zamanda İran ile Turan’ın her konuda ayrılmazlığının da göstergesidir.
İran’ın Etnik Coğrafyası


Etnik Coğrafya


Etnik bölgenin adı ve yönetim merkezi

Etnik grubun adı


Sınır bağlantısı

Nihai hedef

Kürdistan

Senendec: Halen Kürdistan BV merkezi



Kürt, kısmen Türk

Batıda Irak (ve Kuzey Irak)

Türkiye, Suriye ve Irak Kürtleri ile birlikte Özgür Kürdistan

Beluçistan

Zahedan: Halen Sistan ve Beluçistan BV merkezi



Beluç

Doğuda Pakistan (ve Afganistan), güneyde Umman denizi

Pakistan Beluçları ile birlikte Özgür Beluçistan

Sistan

Zabul: Sistan ve Beluçistan BV merkezi Zahedan’a bağlı ilçe



Sistani

Doğuda Afganistan (ve Pakistan)

Pakistan Beluçları ile birlikte Özgür Beluçistan

İran Arabistanı/ Arabistan-ı İran

Ahvaz: Halen Huzistan BV merkezi



Arap, Fars, ....

Batıda Irak, güneyde Basra körfezi

Güney Irak Şiileri ile birlikte Şii Arap devleti

I-Horasan (Halen Horasan; Kuzey, Rızavi ve Güney olmak üzere üç bölge valiliğine bölünmüştür)

Meşhed: Halen Rızavi Horasan BV merkezi bkz.→Afşaryurt



Türk, Fars, Kürt

Doğuda Türkmenistan ve Afganistan

Afganistan topraklarından Herat dâhil, bazı Vilayetlerin İran’a bağlanması

Azerbaycan/ Güney Azerbaycan

Tebriz: Halen Doğu Azerbaycan BV merkezi




Türk

Kuzeyde Azerbaycan (ve Nahçıvan), Ermenistan, Batıda Türkiye, doğuda Hazar denizi

.

Gilan

Reşt: Halen Gilan BV merkezi




Gilek

Kuzeyden Hazar denizi ve Hazar’a kıyısı bulunan ülkeler




Mazenderan/ Tabaristan

Sari: Halen Mazenderan BV merkezi




Mazenderanlı/ Tabari

Kuzeyde Hazar denizi ve Hazar’a kıyısı bulunan ülkeler




İran Türkmenistanı/ Güneybatı Türkmenistan

Kümbed- i Kavus: Halen Gülistan BV merkezi Gürgân’a bağlı ilçe merkezi



Türkmen

Kuzeyde ve doğuda Türkmenistan, Kuzeybatıda Hazar denizi ve Hazar’a kıyısı bulunan ülkeler




Loristan (Lor-i Bozorg, Lor-i Küçük/ Çahar Mahal u Bahtiyari ve Kûhgiluye vu Buyer-Ahmed)

Hürremabad: Halen Loristan BV merkezi



Lor (Lor-Bahtiyari)

Batıda Irak, güneyde Basra Körfezi




Kaşkayı-Yurt (Kadim Kaşkayı Vilayeti. Bugünkü Fars Körfezi sahilindeki Buşehr BV toprakları ile Hürmüzgan BV topraklarının batı ve kuzeybatı bölümü Kaşkayı Vilayeti içerisindedir)

Firuzabad: Halen Fars BV merkezi Şiraz’a bağlı ilçe



Fars, Kaşkayı

Güneyde Basra Körfezi




II-Afşaryurt (Kuzey Horasan BV’nin tamamı, Rızavi Horasan BV’nin büyük kısmı)

Bocnurd: Halen Kuzey Horasan BV merkezi bkz.→ Horasan



Türk, Fars, Kürt

Doğuda Türkmenistan ve Afganistan




Lekistan

Burucerd: Halen Loristan BV merkezi Hürremabad’a bağlı ilçe



Lek

Batıdan Irak




Laristan

Lar: Halen Fars BV merkezi Şiraz’a bağlı Lar kazası ve ilçe merkezi



Lar

Güneyde Hürmüzgan üzerinden Basra Körfezi




Farsistan

Tahran: Halen İran’ın başkenti



Fars, Türk

Deniz ve ülke sınırı bulunmamaktadır. Ancak güneydeki Bender-Abbas ve Bender-Deyyir sahil şehirleri, etnik Farsistan olarak gösterilmektedir.

bkz.→Farslar, Fars Bölgesindeki Şehirlerin Nüfusları



Amerikan Silahlı Kuvvetler Dergisi’nin (Armed Forces Journal) Haziran 2006 sayısında Ralph Peters imzasıyla yayınlanan “Blood Borders/ Kan sınırları” başlıklı makalede, Orta Doğu haritasının etnik temelde yeniden çizilmesini tavsiye ediyor. Etnik kökene göre çizdiği yeni Orta Doğu haritasını makalesine ek olarak koymuş. Bu haritada Türkiye, Irak, İran ve Suriye toprakları üzerinde bir “Hür Kürdistan”, İran ve Pakistan toprakları üzerinde “Hür Beluçistan” kurulmasının yanı sıra, bu iki yeni devlete toprak veren İran’ın, ayrıca genişletilmiş Azerbaycan’a ve Basra Körfezi’nde kurulacak bir Şii Arap devletine de toprak vermesi öngörülmektedir. İran’a ise Herat dâhil, bazı Afgan Vilayetleri veriliyor. Böylece İran biraz daha doğuya kayıyor. Buşehr Bölge Valiliği Arap Şii devletine verilerek, İran’ın Basra Körfezi’ne olan sınırı daraltılıyor. Yani Batı’ya petrol taşıyan gemileri İran tehdidinden kurtarılıyor.

Bu etnik mıntıkalar, gerek yaşam sahaları, yani coğrafi konumları, gerekse nüfus, kültür, sosyal yapı, siyasi ve ekonomik güç bakımından ciddiye alınacak büyük bölgelerdir. Bunların dışında bazı bölge ve yerleşim birimlerinde yaşayan bağımsız dil ve yarı dil özelliği bulunan etnik gruplar sayılarak Tadat edilerek yüzden fazla etnik isim ve dil dilin olduğunu saymak mümkündür.

İddia edildiğine göre, Roma’da Nato Savunma Koleji’nde büyük bir skandal yaşanmış. Brifinge katılan Türk subayları, salonda Ralph Peters’in bu haritası ile karşılaşmış, büyük bir şok yaşamışlar. Ancak salonu terk edip etmedikleri, Dışişleri Bakanlığı’nca Nato nezdindeki büyükelçi vasıtasıyla Nato’ya nota verilip verilmediği bilinmemektedir. (www.etikhaber.com)

*

Çöl bölgeleri hariç Türkler, İran topraklarının tamamında toplu ve perakende olarak oturmakta ve yaşamaktadır. Ülkenin Tahran dâhil batısı, kuzeydoğusu ve güney bölgesinde yoğunlaşmışlardır:


1. Ülkenin Tahran’dan itibaren batısı: Burası Güney Azerbaycan topraklarıdır. Adından ötürü bu bölge Türklerine “Azerbaycan Türkü” denmektedir. Halac Türkleri’nin oturduğu Halacistan da Güney Azerbaycan topraklarına dâhildir.

2. Kuzeydoğu Türkleri: Kuzeydoğu Türklerine İran Türkmenistanı da denen Gülistan Bölge Valiliği Türkmenleri ile Horasan Türkleri dâhildir. Eskiden beri bildiğimiz Sahra-yı Türkmen de Gülistan Bölge Valiliği sınırları dâhilindedir.

3. Güney bölgesi/ Kaşkayı Vilayeti/ Kaşkayı-Yurt Türkleri: Bunlar Büyük Kaşkayı iline bağlı olan Kaşkayı Türkleri ve Hamselerdir. Azerbaycan Türkleri’nin devamı olarak kabul edilirler.


Yüklə 9,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   88




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin