E. I. Musaboyev, A. Q. Bayjanov Yuqumli kasalliklar epidemiologiya va parazitologiya Tibbiyot kollejlari uchun o ‘quv qo ‘llanma «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

B — serum — zardob, therapia — davolash demakdir.

A — zardob yuborishdan oldin 1:100 nisbatda eritilgan zardob- dan 0,1 ml teri orasiga sinama qo‘yiladi.

C — makrolidlar guruhiga eritromitsin, oleondomitsin va boshqa preparatlar kiradi.

C — tripsin va ximotripsin ferment preparatlar bo‘lib, asosan nafas yo‘llaridagi sekret (ajratma)larni suyultirish maqsadida qo‘llanadi.

B — gipertermiya (hyper — ko‘tarilish, termia — harorat) tana haroratining ko‘tarilishi demakdir.

D — disbakterioz (ichak mikroflorasining buzilishi) asosan antibiotiklarni ko‘p qo‘llash natijasida vujudga keladi.

C — tuzli eritmalarga asesol, xlosol, disol va trisol kabi eritmalar kiradi. Glukoza tuz tarkibiga ega emas.

C — simptomatik davolashda ma’lum belgi (simptom) yo‘qo- tiladi. Masalan, bosh og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi, qusish va hokazolar.

B — C vitamin — askorbinat kislota, B₁₂ vitamin - siano- kobalamin, B₁ vitamin — tiamin bromid va B₆ vitamin - piridoksin gidroxlorid deyiladi.

D — anafilaktik shok og‘ir reaksiya turi bo‘lib, asosan antibiotiklar va oqsilli preparatlarni qo‘llaganda kuzatilishi mumkin.

A — eubiotiklar (kolibakterin, bifidumbakterin va lakto- bakterin) disbakteriozda ichak mikroflorasini tiklash uchun qo‘l- lanadi.

B — gemodez dezintoksikatsiya maqsadida qo‘llaniladigan suvli-tuzli eritma bo‘lib, intoksikatsiyani kamaytiradi va diurezni tezlashtiradi.

Yuqumli kasalliklar bilan og‘rigan bemorlarning ovqatlanishi va ularni parvarish qilish bo‘yicha testlarning javoblari

1. 
   ha — 5-parhez kam energetik quvvatga ega bo‘lib, asosan jigar kasalliklarida tayinlanadi.
   
2. 
   yo‘q — aksincha uzoq vaqt yotoq rejimida bo‘lgan og‘ir bemorlarda uchraydi.
   
3. 
   ha — tozalovchi huqna orqali ichakda bo‘lgan mikroblar va toksinlar chiqariladi.
   
4. 
   B — issiqlik kaloriyalarda o‘lchanadi — 1 kg suvni 1°C gacha qizdirish uchun zarur bo‘lgan issiqlik kilokaloriya (kkal) deyiladi.
   
5. 
   C — sog‘lom odam har xil ovqatlar bilan bir sutkada o‘rtacha 3000 kkal energiya oladi.
   
6. 
   B — jigar kasalliklarida 5-parhez tayinlanadi.
   
7. 
   E — 15-parhez maxsus parhez talab qilinmaydigan kasallik­larda tayinlanadi. Uning energetik quvvati 3000—3100 kkal ga teng.
   
8. 
   D — parenteral ovqatlantirishda venaga oziqlantiruvchi suyuq- liklar yuboriladi.
   
9. 
   B — uzoq vaqt yotgan bemorlarda yotoq yaralar bo‘lmasligi va gipostatik pnevmoniyaning oldini olish uchun ular terisi doimiy parvarish qilinadi va ularning holati o‘zgartirib turiladi.
   
10. 
    C — parotit — quloq oldi bezlari yallig‘lanishi.
    
11. 
    C — uzoq vaqt yotgan og‘ir bemorlarda yotoq yaralar bilan bir qatorda gipostatik pnevmoniya uchrashi mumkin.
    
12. 
    D — qorin dam bo‘lishi (meteorizm)da gaz chiqaruvchi naycha to‘g‘ri ichakka 20—30 sm chuqurlikda kiritiladi.
    
13. 
    B — bemor mustaqil siya olmasa iliq vanna va qorin pastiga grelka qo‘yiladi, samara bo‘lmasa siydik pufagi kateterlanadi.
    
14. 
    E — 4-parhez ich ketganda va dispeptik holatlarda tayinlanadi. Yog‘lar va uglevodlar minimal fiziologik normada. Energetik quvvati 2000 kkal.
    
15. 
    E — yuqumli kasalliklar bilan og‘rigan bemorlar odatda to‘satdan og‘irlashishlari mumkin. Shuning uchun ularni doimiy ravishda kuzatib turish lozim.
    

Ichak infeksiyalari bo‘yicha testlarning javoblari

1. 
   yo‘q — aksincha ko‘p suyuqlik yo‘qotish natijasida arterial bosim pasayadi.
   
2.