Elektr energiyasini olishning an’anaviy va noana’naviy usullari haqida umumiy ma’lumotlar



Yüklə 1,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/40
tarix03.06.2022
ölçüsü1,6 Mb.
#116579
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   40
ekologik toza energiya turlari va nanotexnologiya

 


 
4-MA’RUZA . 
O’ZBEKISTON ENERGETIKASI VA ISTIQBOLLI ENERGIYA 
ZAHIRALARI. 
 
Mamlakatlar 
iqtisodiyotida 
asosiy 
va 
tayanch 
tarmoqlardan 
biri 
elektroenergetikadir. Fan-texnika rivojlangan davrda xalq xo’jaligi barcha 
tarmoqlarining 
elektrlashtirilishi 
va 
avtomatlashtirilishi 
elektroenergetika 
tarmog’iga bo’lgan ehtiyojni yanada oshirdi. Elektr energiyasi ishlab chiqarish 
manbalariga ko’ra energetika sanoati uch turga bo’linadi: 
1. Issiqlik; 
2. Gidro; 
3. Atom; 
energetika tarmoqlaridir. Butun jahondagi issiqlik elektrostansiyalari umumiy elektr 
energiyaning 63% manbalarini ishlab chiqaradi.Issiqlik elektr stansiyalarining 
asosiy yoqilg’i manbalari ko’mir, gaz, mazut va torfdir. Beshta yirik IESda quvvati 
150 dan 800 MVt gacha bo`lgan energobloklar o`rnatilgan. Bular Tolimarjon, 
Sirdaryo, Yangi Angren va Toshkent IES kabi yirik issiqlik elektr stansiyalari 
bo`lib, 86 foizga yaqin elektr energiyasini ishlab chiqaradi. Keyinchalik tabiiy gaz 
konlarining boy zahiralari topilishi elektr energiyaning IES larda ko’p ishlab 
chiqarilishiga sabab bo’ldi. Mamlakatimizda IES lar XX asrning 50-60 yillarida 
tabiiy gaz konlari zahiralarining topilishi bilan rivojlana boshladi.Hozirgi kunda 
ular O’zbekistonda ishlab chiqarilayotgan elektr energiyaning asosiy qismini tashkil 
qiladi. 
O`zbekiston elektrenergetikasi 2001 yildan boshlab “O`zbekenergo” Davlat 
akciyadorlik jamiyati shaklida faoliyat ko`rsatib kelmoqda va o`z ichiga ko`mir 
sanoati korxonalarini ham olgan. Kompaniya tarkibiga 53 ta korxona va tashkilot, 
shu jumladan 39 ta ochiq aksiyadorlik jamiyati, 11ta unitar korxona, 2 ta 
mas’uliyati cheklangan jamiyat va kompaniyaning “Energosotish” filiali kiradi. 
Hozirgi bosqichda kompaniya xalq xo`jaligi va aholining markazlashtirilgan 
elektr 
ta’minotini amalga oshirilmoqda, shuningdek respublikaning ayrim 


shaharlarida sanoat va kommunal – maishiy iste’molchilarga issiqlik energiyasini 
bermoqda. 
Iqtisodiy islohotlar yillari mobaynida sohaning energetik korxonalari 
tomonidan har yili 48 mlrd. kVt.soat elektr energiyasi va 10 mln. Gkal.dan ortiq 
issiqlik energiyasi ishlab chiqarilmoqda, bu esa iqtisodiyot va aholining elektr 
energiyasiga bo`lgan talabini to`liq qondirmoqda. 
Bugungi kunga kelib, O`zbekiston elektr stansiyalarining o`rnatilgan
quvvati 12,3 mln. kVt.dan ortadi va butun Markaziy Osiyo Birlashgan energetika 
tizimidagi ishlab chiqarish quvvatlarining deyarli 50 foizini tashkil etadi.
Umumiy o`rnatilgan quvvati 12,0 mln. kVt bo`lgan 39 ta elektr stansiyalarini 
o`z tarkibiga olgan “O`zbekenergo” kompaniyasi amaliy jihatdan respublikada 
elektr energiyasining asosiy ishlab chiqaruvchisi va etkazib beruvchisi bo`lib 
hisoblanadi.
Elektr stansiyalarining o`rnatilgan quvvati respublikaning elektr energiyasiga 
bo`lgan tobora o`sib borayotgan talabini qondirish, elektr energiyasini eksportga 
etkazib 
berish 
majburiyatlarini 
bajarish 
va 
mamlakatimizning 
energetik 
xavfsizligini ta’minlash uchun etarlidir. 

Yüklə 1,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   40




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin