fahküm beynehüm Bima enzelAllah.. onların aralarında Allah’ın indirdiği ile hükmet. Peki biraz önce;
.. ve in hakemte fahküm beynehüm Bil kıst.. ile ..fahküm beynehüm Bima enzelAllah.. ayeti arasında bir çelişki var mı? Hayır, yok. Allah’ın belirlediği yasalara ilişkinse hüküm verdiğin konu, mutlaka Allah’ın koyduğu yasaları dikkate al. O yasaları atlayamazsın. Onları görmemek, onları dikkate almamak, Allah’ı dikkate almamaktır. Ama Allah’ın insan iradesine, insan aklına, insan muhakemesine açtığı ve manevra alanını insana tanıdığı bir hüküm alanı var ki o alanda da bir tek esasın olsun. Tüm hükümleri verirken bir amacın, bir ilken olsun. O da ne? Bil kıst tam bir adaletle hükmet. Demek ki hükmetmeyi meşru kılan temel ilke adalettir. Adil hüküm vermektir.
Tabii hükmetme içine yönetmekte girer. Adil yönetmektir. Onun için hükmü, yönetimi meşru kılan şey adalettir. Zulüm yönetimi hükmü, her türlü yasayı gayrimeşrulaştırır. Onun için zulmeden, bu zulmü ne adına işliyor olursa olsun onun hükmü gayrimeşrudur. O sebeple ünlü Harran’lı Alim Şeyhülislam İbn. Teymiyye öyle der; “Devletler küfürle değil, zulümle yıkılır.” Bunun anlamı da biraz önce söylediğim şeydir zaten. Yani gayrimeşrulaştıran, hükmü gayrimeşru hale getiren şey zulümdür.
Burada tarihte hüküm bahsinde iki kutup görüyoruz.
1 – Birinci kutup biraz önce söylediğim hariciler. Onlar Kur’an da ki hüküm ayetlerini yanlış yorumlamışlar ve cinayetlerine alet etmişler. Ayetleri bağlamından koparmışlar. Yusuf suresinde Yakup peygamberin dudaklarından dökülen bir cümleyi aktaran Kur’an ın bu aktarımını almışlar, ve bunu bir çok cinayete gerekçe kılmışlar. Hz. Ali onların ayete dayalı olarak işledikleri, tabii ki görüntüde işledikleri bu cinayetleri için şöyle der;
