Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
torem publicè petat eucharistiam, dā da est illi: quod etiam fecit Christus cũ Iuda: aliâs diffamarem eum. Admo- neat tamen eum parrochus secretè si possit, vt dicitur in cap. 2. de officio or dinario. Si autẽ peccator occultus oc- cultè petat, siue sacerdos sciat eius pec catum in confessione, siue extra cōfes sionẽ, debet ei denegare: quia nullo modo ei nocet. Ita tenet sanct. Tho. 4 di. 9. q. 1. arti. 5. quęstiuncula. 2. ¶ QV Æritur, vtrum pollutio noctur na impediat sumptionẽ eucharistię?<-P> @@0@ @@1@ lude. 4. d. 9. q. 3. ꝙ pollutio nocturna nunquā est peccatum, sed signum, aut effectus peccati. Et idem dicit sanctus Tho. 4. d. 9. q. 1. ar. 4. &. 3. p. q. 80. a. 7. quia talis actus non est immediatè in potestate hominis. Si igitur ille actus sequatur ex causa culpabili mortali- ter, tunc dicit Ricard. & quidam alij, ꝙ im pedit sumptionem eucharistię, ita ꝙ peccaret mortalitèr qui post illā accederet ad sacramentum. Sed dicẽ- dum est absolute ꝙ nulla pollutio no cturna impedit sumptionem euchari stiæ sub poena peccati mortalis. Hoc tenet Palu. 4. d. 9. q. 3. conclusione. 2. & Gabriel lect. 10. in canone, & Ger son de materia celebrationis conside- ratione. 7. & Maio. d. 9. q. 2. et Siluest. verbo eucharistia, & Bonauẽtura, di. 12. q. 3. Hoc patet, nam post confessio- nem non manet, nisi quædam immũ<-P> @@0@ @@1@ <-P>ditia corporalis: sed vt dicitur Matth. 18. non lotis manibus manducare non coinquinat hominẽ, ergo. Item, quia vel hoc impedit sumptionem euchari stię, propter malitiam, & hoc nō, quia maiora peccata scilicet blasphemia, et periurium, non impediunt. Vel pro- pter distractionem & turbationem, & hoc non, quia legitimus cōcubitus non impedit, cùm tamẽ æqualiter dis soluat mentem, sicut illegitimus, imo & amplius cùm sit in vigilia: ergo pol lutio nocturna non impedit sumptio nem eucharistiæ. Si verò pollutio fue rit mortalis, accedere ad saramentum erit veniale propter quandam irreue rentiā, quia mens multũ distracta est. Et sancti cōsulũt, vt tales per aliquod tẽpus abstineant, scilicet vs ad diem sequentem, vel per. 24. horas, vt dicit Alber. Alexan. & sanct. Tho. Et etiā si pollutio fuerit mere naturalis, pro-<-P> @@0@ @@1@ erit non accedere illa die. Et ita consu lunt decreta. cap. testamentum, & ca. non est cis. 6. Et hoc nisi fuerit festum aliquod, vel causatur nota aliqua apđ videntes quòd iste non celebrat: tunc enim melius erit celebrare. Ista autẽ irreuerentia non facit ꝙ sit peccatum veniale accedere ad eucharistiā, quia talis immunditia fuit mere naturalis. Ita dicit. S. Thom. 3. par. q. 80. arti. 7. 1. vbi ait ꝙ id quod consulunt sancti to- tũ est de congruitate, et consilio. Post concubitum autem coniugalem, Gre go. 33. q. 4. ca. vir cũ propria, dicit, ꝙ si accessit voluptatis causa, abstineat: si autẽ ratione prolis, suo iudicio relin- quatur. Breuitèr dico, ꝙ accedere ad eucharistiā post legitimũ concubitũ nō est peccatũ. Post quācun veròa liā pollutionẽ in vigilia, fornicationẽ, aut adulteriũ, accedere ad eucharistiā<-P> @@0@ @@1@ magna irreuerentia est, sed non pec- catum mortale, secluso cōtemptu: me lius tamen esset tunc abstinere. Post sumptionem etiam eucharistię bonũ est, quòd virà ꝓpria vxore abstineat, sed non est necessarium. ¶ QV Æritur, an accedens ad eucha ristiam, debeat esse ieiunus? Respond. omnino, ꝙ sic. Sanct. Tho. 3. p. q. 80. a. 8. allegat Augusti. episto. 118. in respō sione ad Ianuarium. Et habetur decō sec. d. 2. ca. liquido, vbi dicitur, placuit spiritui sancto. Et ita apostoli ordina- uerunt, & ita seruatur per totum or- bem, vt non sumeretur cibus ante cor pus dñicum. Idem dicitur in concilio Carthaginensi. Et habetur de conse. d. 1. ca. sacramenta, & cap. ex parte de celebratione missarum, prohibetur sa cerdos ne bis celebraturus in prima ce lebratione sumat ablutionem. Vide<-P> @@0@ @@1@ charistiam dedit apostolis post cęnā, quia secundùm ritum legis, illa hora debebat celebrari pascha, & prius de- buit plenè legẽ obseruare quàm hoc sacramentum instituere. Et voluit vl- timo loco hoc tàm grande donum re linquere, quo vehementius cōmenda ret mysterij illius altitudinem. Insti- tutio autem apostolorũ fuit legitima, vt cum maiori reuerentia ad tantum sacramentum acceda{t$}. Si enim Leui. 10. prohibetur Aaron & filijs eius ne bibant vinum, nec omne quod inebri are potest quandò erant sanctuarium intraturi, vt haberent sciẽtiam discer- nẽdi inter sacrum & prophanum, in- ter pollutum & immundum: multo magis sacerdotibus celebraturis con- uenit, vt ieiuni accedant ad tàm admi rabile sacramentum. Hoc igitur de fi de tenendum est, & oppositum est er<-P> @@0@ @@1@ in concil. Cōstantiẽsi sessione. 13. quā- uis derideat hæreticissimus ille luthe. ¶ SED dubitatur, an saltim aliquan- do liceat sacerdoti celebrare post prā dium, seu consecrare, vt det euchari- stiam existenti in extrema necessitate Maio. di. 9. q. 3. ad. 5. dicit, ꝙ licet: imo in fermentato, & sine alijs solennita- tibus potest consecrare secrete: quia diuinum ius derogat positiuum, cúm ergo esse ieiunum, & cōsecrare in azi mo sit de iure positiuo, cōmunicare verò sit præceptum diuinũ: sequitur, quòd primum non potest impedire se cũdũ. Oppositum tenet Palu. d. 9. vbi ait, quòd non licet, & hoc credo pro- babilius. Maio. enim præsupponit fal sum, ꝙ cōmunicare sit præceptum in iure diuino, vt posteâ videbimus. Itẽ videtur contra ius diuinũ consecrare panẽ sine vino, & econtra. Et est con<-P> @@0@ @@1@ Et consecrare in fermentato, & sine solennitatibus prohibitum est, ac pro inde non est faciendum. Si cōmodè fieri potest propter reuerentiam sacra menti, detur eucharistia in mane infir mis antequàm aliquid sumant. Si au- tem hoc cōmodè fieri non potest, de- tur illis, etiam post cibum sine scrupu lo. Ita enim tenet vsus ecclesiæ, & om nes doctores, & merito quidem: nam quod propter iustitiam institutum est non debet cōtra charitatem militare. Debet igitur recipiens eucharistiam esse omnino ieiunus. Verũ est quòd si cùm quis lauatur gustaret paululum aquæ, vel vini, præter intẽtionem: non ideò impidie{t$} sumere eucharistiā, dũ- tñ fuerit in parua quantitate. Et sic te net. S. Tho. & oẽs Idẽ dicito, si cibi fru strũ paruũ māserit inter dẽtes, & præ- ter intẽtionẽ deglutia{t$}. Si etiā post ab<-P> @@0@ @@1@ stiæ, pōt, & debet eā accipere quia ie- iunus incoepit, & eius officium non dum est terminatum. Item quia aliâs non posset sufficienter occurri neces- sitatibus, & difficultatibus, nam fre- quenter post ablutionem, inueniun- tur reliquiæ. Patet etiam, quia in para sceue sumitur particula hostiæ posita in vino, etiam si post primum haustũ particula adhæreat calici. ¶ QVÆRITVR, quibus sit danda eucharistia, vtrum possit dari non ha- bentibus vsum rationis? S. Tho. 4. dis. 9. &. 3. p. q. 80. a. 9. cũ alijs doctoribꝰ re spōdetcũ distinctione. Nō habẽt esvsũ rationis sunt in duplici differentia, qui dam qui dicuntur nō habere, quia pa runt habent, vt sunt hebetes, et rudes: & istis nullo modo est eucharistia ne ganda. Alij sunt totaliter priuati vsu rationis. Et isti sunt in dupplici differẽ<-P> @@0@ @@1@ vsum rationis, vt sunt pueri, & amen- tes à natiuitate: & talibus non est dan da eucharistia, quia non habent deuo tionem: nec diiudicant corpus dñi ab alijs cibis. Alij sunt qui aliquandò ha buerunt vsum rationis, vt frenetici: & talibus si non sit periculum irreuerẽ- tiæ, vel vomitus, & prius pœnituerint & habuerint deuotionem ad euchari stiam, & petierint: licet posteà in fre- nesim inciderint, non debet negari: quia per ea quæ naturalia sunt nō de- bet quis perdere beneficia gratuita. Hoc probatur duobus decretis, ca. qui recedunt, & c. is qui. 26. q. 6. & talesre cipient in sumptione eucharistiæ gra tiam, & omnes alios effectus sacramẽ ti: licet in hoc non conueniat Caieta. 3. p. q. 79. a. 1. sed oppositum cũ sancto Tho. credo verum. De pueris etiam, licet consuetum fuerit olim apud ali-<-P> @@0@ @@1@ fessionem: quia prior fuit nulla. ¶ QV Æritur, an liceat confiteri pec- cata semel cōfessa, & si fiat, an confes- sio secunda sit sacramentum? Respon deo, ꝙ de hoc sunt opiniones. Scotus, 4. d. 18. ad primũ dicit, quòd sic, hoc est quòd talis confessio est valida, & me- ritoria: sed tñ ibi non est sacramentũ, aut aliqua virtus clauium. Quia nō po test eadem forma replicari super ean- dem materiam: impossibile est enim vt eadem forma informet pluries ean dem materiam. Item iudicium semel ritè factum non potest infrigi, ergo non debet iterari: como se puede pley tearvna sententia en grado de reuista confirmada. Contrarium tenet sanct. Tho. Bonauẽtura, Marsilius, Gabri. Alexand. & Maio. & omnes quos mi hi contingit videre. Et probatur, pec- cata oblita sunt absoluta sacramenta-<-P>
@@0@ @@1@ stia, dicimus eum. S. Tho quòd nonte nentur eam recipere: nec conueniens est ꝙ illis detur. Hoc patet exvsu eccle siæ, quæ quidem non permitteretur tam enormitèr errare. Item quia pue ri post baptismum sunt in gratia, quā non possunt perdere sine culpa sua: sed culpam ante vsum rationis cōmit tere non possunt, ergo non tenentur de necessitate recipere eucharistiam, aliâs baptismus non sufficeret ad salu tem: quod assere est hæreticum. Non conuenit autem, vt recipiant eam pro pter pericula vomitus, & eructatiōis, vel alterius irreuerentiæ: quæ frequẽs est in pueris. Ideò nunc in ecclesia il- lis eucharistiam conferre, sa crilegum esset. Si autem defacto daretur illis, re ciperent gratiam. ¶ QVÆRITVR, vtrũ liceat quo tidiè sumere eucharistiā? S. Tho. 3: p.<-P> @@0@ @@1@ <-P>q. 80. arti. 10. respondet, quòd eucha- ristia duppliciter cōsideraturvno mo do secundùm se, secundùm quód con fert gratiam ex opere operato sumen ti ipsam. Et quantum ad hoc non solũ quotidiè, verum sæpè in die quolibet esset sumenda, vt gratia augeretur. Se cundo modo potest cōsiderari ex par te nostra, ex qua requiritur reueren- tia, & deuotio: & secundùm hoc non est conueniens, quòd homo accedat quotiescun potuerit, sed expectet commodum tempus quo sit deuotus. Qui igitur se inuenerit cum deuotio- ne, & nō distractum, laudabilitèr quo tidiè cōmunicabit, vt patet ex consue tudine primitiuæ ecclesiæ. Et ꝗa nũc etiā laudātur ꝗ quotidiê celebrāt. Pa- tet etiā Augusti. auctoritate de verbis dñi, panis (inꝗt) iste quotidianus est, ac cipe quotidiè, vtquotidiè tibi ꝓssit: sic tñ viue, vt quotidiè merearis accipere<-P> @@0@ @@1@ dabile est aliqñ abstinere, vt Augu- sti. dicit libro de ecclesiasticis dogma tibus. Et habetur in ca. quotidie de cō secratione distinctio. 2. quotidie com- municare, nec laudo, nec vitupero. Gerson super magistrum tractatu. 9. dicit ꝙ illi qui proptereá cuod frigidi sunt (alioquin sine peccato) recedunt ab eucharistia, sunt similes illis qui fri gent, & nolunt accedere ad ignem. Ef fectus enim eucharistiæ est ipsa deuo tio, nun quid prius vis effectum eucha ristiæ quàm ipsam eucharistiam? Pres byteris igitur laudabilius est commu nicare quotidie. Vnde Gregorius. 4. li. dialogorũ, ca. 56. refert Cassiũ Nar niensiũ episcopum quotidie celebrā tem, & in celebratione flentem. Et dicit, mandatum dñi accepisse per re- uelationẽ cuidam alteri factam opera re quod operaris, nō cesset manus tua,<-P> @@0@ @@1@ Graue est quòd ad mensam tuam mũ do corde, & innocẽtibus manibus nō venimus: sed grauius est, si quia pecca ta metuimus sacrificium non redda- mus. De secularibus autẽ dicimus in primitiua ecclesia eos frequentissmè, & forsan quotidie cōmunicasse. Po- steá cessante numero fidelium, tem- pore Augustini fiebat hoc rarius, qui busdam quotidie, alijs dñicis diebus hoc facientibus, vt ait Augustinus in epistola ad Ianuarium. Et habetur. 12. d. ca. illa autem. Posteà Fabianus pa- pa præcepit, vt saltem ter in anno om nes cōmunicarent, scilicet in pascha, penthecoste, & in natiuitate dni. Tā- dem papa Innocentius tertius vel pro pter multitudinem fidelium, vel pro- pter eorum indeuotionem, traxit cō- munionem ad hoc, vt satisfacerent su mendo semel in anno, vt patet in cap.<-P> @@0@ @@1@ & remissionibus. Laudabile tamẽ est vt sępe fideles communicent. ¶ QVÆR Itur, an sit præceptum de sumptione eucharistiæ? S. Tho. 3. p. q. 80. a. 11. ponit duas conclusiones. Pri- ma ex pręcepto diuino tenentur om- nes fideles cōmunicare. Patet Ioannis 6. nisi manducaueritis carnem filij ho minis, & biberitis eius sanguinem, nō habebitis vitam in vobis. Item consue tum est in ecclesia infirmos cōmuni- care, quod non est pręceptum in iure possitiuo: & qui hoc transgreditur pu tat se graue malum fecisse, ergo pręce ptũ est in iure diuino. Hoc tenet Dur. 4. d. 9. q. 2. & Palu. d. 9. q. 1. Et hoc præ ceptum diuinũ obligat sicut alia præ- cepta affirmatiua tempore necessita- tis: quando scilicet quis est in tali sta- tu, ꝙ iam probabilitèr credit se nō ha biturum vlterius opportunitatem re-<-P> @@0@ @@1@ Ex statuto ecclesię quilibet fidelis te- netur cōmunicare semel in anno: vt patet in ca. oĩs vtrius sęxus. Qui au- tẽ iā cōmunicauerit in vita, & semel in anno, in articulo mortis non cōmu nicans propter negligentiam quandā non peccabit mortalitèr: vt bene dicit Siluester verbo eucharistia, 3. Hoc pa tet, quia damnatis ad mortem non da tur eucharistia. Verum est quòd hæc est pessima consuetudo iudicum, præ tendunt reuerentiam eucharistię, sed sunt fabulæ: non putant se esse iudices nisi occîdant, tamen non damnantur tanquam rei peccati mortalis. ¶ QV Æritur, vtrũ sit necessariũ su- mere eucharistiā sub vtraque specie? Resp. ꝙ in primitiua ecclesia fuit con suetudo sumẽdi eucharistiam subvtra que specie: vt patet. 1. Chorinthiorũ 10. vnus panis & vnum corpus multi<-P> @@0@ @@1@ vno calice participamus. Et hoc etiā dicit Cyprianus in sermone de lapsis. Et dicuntur Græci modo sic populũ cōmunicare. Sed in concilio Constā- tiensi, & Basiliẽsi interdictum est sub pęna excōmunicationis, ne seculares comunicemus sub vtraque specie, & dānati sunt vt hæretici qui dicebāt es- se necessarium sub vtraque specie cō- municare. Et hoc congruè ordinatũ est, quia sępè contingeret periculum effusionis sanguinis, si toti populo dā- dus esset. Item quia aliquibus est hor- ridum vinum maxime fęminis. Item vt euitaretur error Nestorianorũ hæ- reticorum dicentium, ꝙ sub specie pa nis non est nisi corpus, & sub specie vi ni non nisi sanguis. Ideò sub vnica spe cie cōmunicatur populus: vt ostenda- tur ꝙ est totus Christus sub qualibet specie. Sacerdotes autẽ necessario de-<-P> @@0@ @@1@ tet in ca. comperimus de conse. d. 2. & sun verba Gelasij papæ, vbi dicitur es se grande sacrilegium consecrare sub altera specie tantum. Præceptum est igitur sacerdotibus ꝙ cōmunicẽt sub vtra specie. Et videtur ꝙ sit præce- ptũ diuinum, quia aliâs nō esset sacra- mentũ perfectum: quia nō est ꝑfecta refectio sub vnica specie, sacramentũ verò eucharistiæ est quædā refectio. ¶ QV Æritur, an minister huiꝰ sacra- menti sit sacerdos? Respond. ꝙ nō est licitum dubitare de hoc. Patet in cap. firmitèr de summa Trinitate & fide catholica. Et in concilio Florenti. Et etiam patet ex vi ipsius nominis, sacer dos enim dicitur à sacrificando, sed eu charistia est sacrificium: ergo ad solũ sacerdotem spectat. Item, quia in lege veteri non pertinebat ad omnes offer re sacrificia, sed solum ad sacerdotes:<-P> @@0@ @@1@ sedech, quia erat Dei sacerdos, ergo etiam in lege noua solis sacerdotibus licet offerre sanctum sacrificium alta ris. Quando autem ordinati cum epi- scopo consecrant, si aliqui dicant for- mam cōsecrationi, antequàm episco- pus, vel postquàm finiuit episcopus, nihil faciunt, vt dicit Palu. & Caieta- nus. Nam intentio eorum est conse- crare simul cum episcopo. ¶ QVÆR Itur an ministrare eucha ristiam laicis spectet ad solum sacerdo tem? Respondeo quód propria aucto ritate, & tanquám ex officio, spectat ad solum sacerdotem: vt habetur in c. peruenit de consecratione. d. 2. vbi pu niuntur sacerdotes qui per alios mitte bant sacramẽta, & dicitur quòd solus sacerdos potest id facere. Temporeve rò quo populuscōmũicabat subvtra specie diaconi ministrabant sanguinẽ<-P> @@0@ @@1@ tangebatur corpus dñi immediate, & idó sanguinẽ ministrare poterant, nō aũt corpus dñi, quia immediate tāgi{t$}. At in necessitate scilicetęgrotāte pres bytero, potest diacono cōmitti vt defe rat corpus dñi. Ita dicit Palud. 4. d. 13. & S. Tho. 4. d. 13. q. 1. ar. 3. nec est dubi tandũ de hoc. Et etiam sine cōmissio- ne posset diaconus in necessitate por- tare eucharistiam: vt ait. S. Tho. nō tñ subdiaconus, aut alij inferiores. Durā dus dicit se vidisse, quòd diaconus car dinalis, papa celebrante, dat euchari- stiam alijs clericis. Ipse dubitat an id rect$uncleare fiat. Sed certe nullum sacrile- gium ibi interuenit iudicio meo. ¶ QV Æritur, vtrũ malus sacerdospos sit consecrare? Respōde. sine quacũ Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|