GüMRÜk yönetmeliĞİ BİRİNCİ kisim genel Hükümler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Teminat

Genel hükümler

Madde 650 - Gümrük mevzuatı uyarınca, gümrük idarelerinin gümrük vergilerinin ödenmesini sağlamak üzere bir teminat verilmesini gerekli görmeleri halinde, bu teminat yükümlü veya yükümlü olması muhtemel kişi tarafından verilir.
Gümrük idareleri, teminat vermesi istenen kişinin yerine başka bir kişinin de teminat vermesini kabul edebilir.
Toplu ve götürü teminat
Madde 651- Bir kişinin bir gümrük idaresine ‘her türlü gümrük işlemlerine ilişkin’ vermiş olduğu teminat, o kişinin o gümrük idaresindeki bütün gümrük işlemleri için kullanılır. (27.02.2003 tarih ve 25033 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Takip edilebilir olması halinde söz konusu teminat diğer gümrük idarelerinde de geçerlidir.
Toplu teminatın takibi 39 no.lu ekte yer alan örneğe uygun defter üzerinden yapılır. Bu defter, aynı ekte yer alan Kullanım Talimatına göre tutulur.
Gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için Müsteşarlıkça belirlenecek şartları taşıyanların talebi üzerine, gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımlardan her biri için ayrı ayrı teminat verilmesi yerine tüm işlemleri kapsayacak götürü teminat verilebilir.
Götürü teminat sisteminden, A ve B Sınıfı Onaylanmış Kişi Statüsüne sahip olan yükümlüler ile Müsteşarlıkça belirlenen şartları taşıyan antrepo işleticileri yararlanabilir. (23.12.2003 tarihli 25325 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Götürü teminat, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun eki (I) sayılı listede yer alan eşyanın ithaliyle ilgili Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, gümrük rejimlerine ilişkin tüm kamu alacakları için geçerlidir. (14.8.2002 tarih ve 24846 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Götürü teminat sisteminden yararlanabilme koşulları ve sistemin işleyişine ilişkin usul ve esaslar Müsteşarlıkça belirlenir.
Teminat tutarı
Madde 652 - Teminat tutarı, gümrük yükümlülüğü gerektiren veya gerektirebilecek birden fazla işlem için teminata konu gümrük vergileri tutarının kesin olarak tespiti halinde bu miktar, diğer hallerde ise tahakkuk ettirilen veya ettirilebilecek gümrük vergilerinin en yüksek tutarına eşit düzeyde saptanır.

Zaman içinde değişkenlik gösteren gümrük vergileri için verilen toplu teminat tutarları, söz konusu gümrük vergilerini her zaman karşılayabilecek biçimde belirlenir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik) Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilecek teminat tutarı bir önceki yılda gümrük işlemleri nedeniyle teminat konusu olan toplam değerin %10’udur. Ancak;

a) Teminatın dahilde işleme rejimi kapsamındaki eşyayı da içermesi halinde 250.000 EURO, dahilde işleme rejimi dışındaki gümrük işlemlerini kapsaması halinde ise 75.000 EURO’ dan az olamaz.

b) Teminatın ÖTV Kanununun eki (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan eşyayı da kapsaması halinde teminat tutarının 10 milyon EURO’yu; bunun dışındaki her durumda 2 milyon EURO’yu aşmayan miktarda verilmesi mümkündür.

Teminat, bu miktarlar karşılığı Türk Lirası olarak da verilebilir. (27.02.2003 tarihli 25033 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Götürü teminat tutarı, yıllık olarak Müsteşarlıkça belirlenir. (27.02.2003 tarihli 25033 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)
Kabul olunabilecek teminat ve değerlendirilmesi
Madde 653 – (28.10.2005 tarih ve 25980 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Gümrük işlemleri sırasında teminat alınmasına gerek görülen hâllerde;

a) Tedavülde olan nakit Yeni Türk Lirası (YTL),

b) Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektupları,

c) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dâhil edilerek ihraç edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır.),

d) Hükümetçe belli edilecek Millî Esham ve Tahvilât (Bu Esham ve Tahvilât, teminatın kabul edilmesine en yakın borsa cetvelleri üzerinden %15 noksanıyla değerlendirilir.),

e) İlgililer veya ilgililer lehine üçüncü şahıslar tarafından gösterilen ve alacaklı amme idarelerince haciz varakalarına müsteniden haczedilen menkul ve gayrimenkul mallar,

f) Genel ve katma bütçeye dâhil kamu kuruluşlarının, belediyelerin, sermayesinin tamamı devlete ait olan kamu iktisadî kuruluşlarının ve Türkiye’deki yabancı misyon şeflerinin verecekleri garanti mektupları,

g) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından kabul edilen ve bu Bankanın belirlediği efektif alış kuru üzerinden hesaplanan dövizler,

teminat olarak idarece kabul olunur.

Garanti mektubu ile işlem yapılması durumunda, yükümlülüklerin tam ve zamanında yerine getirilmemesi hâlinde yükümlüye bir yıl boyunca bu haktan yararlanma izni verilmez.

Teminat mektuplarının bu Yönetmeliğin 655 inci maddesindeki kayıt ve şartlara uygun, alacak miktarını karşılayacak değerde ve süresiz olması gerekir."

Ek teminat, teminatın değiştirilmesi ve çözülmesi

Madde 654 - Teminatın zaman içinde değerini yitirmesi veya yetersiz kalması halinde, ilgili gümrük idaresi ek teminat verilmesini veya ilk teminatın yeni bir teminat ile değiştirilmesini isteyebilir.
Teminatı veren, verdiği teminatı, idare amirinin izniyle kısmen veya tamamen aynı değerde başka teminat ile değiştirilmesini isteyebilir.
Teminatın alınmasını gerektiren gümrük yükümlülüğü sona erdiğinde teminat çözülür.
Gümrük yükümlülüğü kısmen sona erdiğinde, verilmiş teminat ilgilinin talebi üzerine kısmen çözülür. Ancak, söz konusu teminatın kısmen çözülmeye uygun olması gerekir.

Teminatın kabulü

Madde 655- (28.10.2005 tarih ve 25980 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Gümrük işlemleri dolayısıyla, vergiler teminatı olarak kabul edilebilecek teminat mektupları, idareye ibraz olunduktan sonra, ait oldukları tahakkuku yapılmış vergiler tutarını karşılayıp karşılamadıkları incelenir ve 59 no.lu ekte yer alan örneğe uygun görüldüğü takdirde kabul edilir.
Bu mektuplar ayniyet alındısı karşılığında Gümrük Müsteşarlığı adına ilgili Saymanlık Müdürlüklerine veya Malmüdürlüklerine teslim edilir.
Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler ile dövizin kabulü birinci fıkra hükmüne tâbidir.

Garanti mektupları, ilgili gümrük idaresinde muhafaza edilir. Türk Parası olarak alınan teminat karşılığında vezne alındısı düzenlenir ve bu paralar emanet hesabında tutulur.

Teminat mektuplarının takibi

Madde 656 - (28.10.2005 tarih ve 25980 sayılı Resmi Gazete ile değişik) Bir gümrük yükümlülüğü karşılığında alınan teminat mektubu, söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi hâlinde takibe alınır. Teminat mektubunu veren hak sahibine yükümlülüğe ilişkin sürenin bitiminden 20 gün önce tebligat yapılarak bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi hâlinde teminat mektubunun nakde dönüştürüleceği belirtilir. Bu süre içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda teminat mektubunun nakde dönüştürülmesi yönünde işlem yapılır.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.)
(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Götürü teminat sisteminden yararlananların yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya gümrük mevzuatının ihlali durumunda, aşağıdaki şekilde işlem yapılır:

a) Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilen teminatın herhangi bir nedenle geçerliliğini kaybetmesi halinde, teminat yeni bir teminat ile değiştirilir.

b) Götürü teminat sisteminden yararlanan yükümlünün, bu sistemden yararlanma şartlarından birini kaybetmesi halinde, götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı iptal edilir.

c) Götürü teminat sisteminden yararlanmak için verilen, götürü teminattan yararlanma hakkını etkileyecek nitelikteki bilgilerde eksikliğin sonradan tespiti halinde, ilk tespitte yükümlü 6 ay süre ile bu haktan yararlandırılmaz . Ayrıca yükümlü hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesine göre işlem yapılır. İkinci tespitte ise yükümlünün götürü teminattan yararlanma hakkı iptal edilir.

d) Kamu alacağının tahsil edilememesi halinde, bu alacak teminattan karşılanır. Daha sonra bakiye borcu kaldığı takdirde, zamanaşımı da dikkate alınmak sureti ile geciktirilmeksizin bu meblağın 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun Hükümlerine göre tahsili yönünde işlem yapılır. Ayrıca yükümlünün götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı iptal edilir.

e) (28.10.2005 tarih ve 25980 sayılı Resmi Gazete ile yürürlükten kaldırılmıştır.

f) Yükümlünün müracaat etmek suretiyle teminatını güncellememesi durumunda 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesi uygulanır ve teminatını güncelleştirene kadar götürü teminattan yararlanma hakkı askıya alınır.

g) Yükümlünün götürü teminattan faydalanmaktan vazgeçmesi durumunda götürü teminattan faydalanma hakkı iptal edilerek bu husus BİLGE sistemine tanıtılır ve durum gümrük ve muhafaza başmüdürlüklerine bildirilir.

(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Herhangi bir nedenle, götürü teminat sisteminden yararlanma hakkı tamamen ortadan kalkan yükümlünün, teminatlı gümrük işlemleri teminata bağlandıktan sonra götürü teminatı iade edilir.
(23.12.2003 tarihli 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile eklenmiştir.) Geçici bir süre götürü teminattan yararlanma hakkı iptal edilenlerin, götürü teminatı iade edilmez ve bu süre boyunca teminatlı işlemlerinde ilgili gümrüğe yeniden teminat verilir. Yükümlünün ilgili gümrüğe yeniden teminat verme işlemleri tamamlandıktan sonra götürü teminatı iade edilir.
İkinci fıkranın (c) bendinde sayılan cezaların uygulanmasında, birinci tespit ile ikinci tespit arasında 5 yıllık bir zaman aralığı göz önünde bulundurulur. (28.10.2005 tarih ve 25980 sayılı RG’de yayımlanan Yönetmelik ile değişik)

Faiz tahakkuk ve tahsil ettirilecek haller

Madde 657 - Nakdi teminat dışında, Gümrük Kanununa göre;

a) Tahakkuk ettirilip tahsili gereken gümrük vergileri için verilen teminatın kabulü tarihinden itibaren,

b) Bir şartlı muafiyet düzenlemesine ve ekonomik etkili gümrük rejimine tabi tutulan eşyanın ilgili rejimin öngördüğü hükümlere uyulmaması nedeniyle bir gümrük yükümlülüğü doğması halinde, buna ilişkin teminatın kabulü tarihinden itibaren,

Başlamak üzere, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı oranında faiz tahsil edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM