Güney azərbaycan folkloru I kitab təbriz, Yekanat və Həmədan ərazi­lərindən

MƏZƏLİ SÖZLƏR
Bəzi sözlər zahirdə mənasız, namərbut nəzərə gəlir, lakin məclisi şirinlətmək üçün ağıza gətirilir. Məsələn bir qonaqlıqda, çaydan doymaq bilməyən bir kəs belə deyir:

– Çayın ikisi qaydadı, üçü cana faydadı, keçdi beşə, vur on beşə. On beşi keçdi, say nədi? Bir başdan tök iç da....

Onun müqabilində çox çay içən barədə deyirlər: Nə xəbərdi? Qarnınızda paltar yumursunuz ki...

Saqqalım çıxınca canım çıxaydı. Bəzi adamlar şuluqbaz olurlar, hər sözün qabağında bir başı yuxarı cavab verirlər. Məsələn, deyəndə ki, filan işin, ya sözün əsli var? Deyər: – Əsli olmasaydı, Kərəm dağda-daşda nə qayırardı?!

Ya qapı döyüldükdə, biri soruşanda ki, nə barədə danışırsız, deyər:

– Heç zad baba.. Kənddən gələn var idi. Qatığın arşınını soruşurdu. Parçanın batmanını.

Biri sözü çətin başa düşəndə deyərlər: – Gəl, bu yol yumurtanı düyünlə, buna söz başa sal.

Biri bir işdə şikəst tapanda, xüsusən uşaqlar bir işi görə bilməyib bir yerləri inciyəndə lağ ilə deyərlər: – Sən ki üzmək bacarmırsan, ağac başında nə qayırırsan.

Biri Tehrana gedib qayıtdıqda, dedilər farsca öyrənmisən? Dedi:

– Hə.

Dedilər, qarışqaya farsca nə deyirlər?

Dedi:

– Çox kiçik şeyləri öyrənməmişəm.

Dedilər:

– Dəvəyə nə deyirlər?

Dedi:

– Çox yekə şeyləri də öyrənməmişəm.

Biri də Tehrana gedib qayıtdıqda, soruşdular ki: ─ Farsca öküzə nə deyirlər?

Dedi: – Qav.

Dedilər, buzova nə deyirlər? Demə buzovun farscasını bilmirmiş. Deyir ki, buzova heç zad deməzlər, səbr elərlər, yekələndən sonra deyərlər “Qav”, yəni öküz.

Biri də Tehrana gedib qayıtdıqda, soruşmuşdular ki: ─ Tehranda nə öyrəndin?

Dedi: – Arpaya “cov” deyirlər, buğdaya “kəndom”, darıya ad qoyanda, mən gəldim.

Biri çox ac olanda deyir: – Acımdan dişlərim sümüyə dönübdü.

Birinə yalandan can yandıranda deyərlər: – Öləndə canım çıxaydı.