H jamolxonov

§. Morfografemalar va simvollar

Morfografemalar so‘z tarkibidagi ma’noli qismlarni (morfemalarni) ifodalovchi belgilar. Masalan, defis (chiziqcha) raqamdan keyin qo'llanganda tartib son tarkibidagi «-nchi» («-inchi») morfemasini ifodalaydi — shu morfema defisining referent bo'ladi: 5-uy (beshinchi uy), 20-xona (yigirmanchi xona) kabi. Biqor, qozon-tavoq, aka-uka kabi juft so'zlarning yozuvdagi shakllarida defis morfografema emas, orfografik belgi vazifasida qatnashadi (juft so'zlar orfogrammasiga tegishli bo'lganligi uchun).
Simvollar — ilm-fanning ma’lum sohalarida qabul qilingan maxsus ideografik belgilar: a) matematik simvollar — V (ildiz), — (oluv), + (qo'shuv), x (ko'paytiruv),: (bo'luv), x (iks), x²(iks kvadrat), ~ (davriylik, uzluksizlik), > (katta), < (kichik) va boshqalar; b) astronomik simvollar — O (Quyosh), C (Oy), cf (Mars), $ (Merkuriy), \ (Yupiter), ? (Venera, Zuhra), *5 (Saturn) va boshqalar; d) kimyoviy simvollar - O (oltin), € (kumush), O (mis), "5 (qo'rg'oshin), $ (simob), cf (temir) va boshqalar; e) botanik simvollar - A (androtsey, changchilar), O (bir yillik o‘simlik),0 (ikki yillik o'simlik), h (buta), G (ginetsey, urug'chi), (), (gul boiaklari qo'shilib o'sgan), i i (daraxt), © (kuzgi o'simlik) va boshqalar.

55.