Hldlniava V l h o n I n, I,1 V a hjhvi 3a I o I l n V 31 V h fi 11 fi

Saint Joseph Lisesi

Serhat Yüce, 1994

Merkezi sınav sistemi ile öğrenci alan okul yaklaşık 700 öğrenciyi bünyesinde bulundurmakta ve her sene yaklaşık 60 öğrenci mezun etmektedir.

Bibi. A. Giz, Bir Zamanlar Kadıköy, ist., 1988, s. 16, 17; I. P. Haydaroğlu, Osmanlı İmparatorluğunda Yabancı Okullar, Ankara, 1993, s. 107, 112-114; Palmares, ist., 1964.

MEHMET YENEN Mimari

Kagir temel üzerine ahşap yapım sisteminde ve iki katlı olan Saint Joseph binası Dr. Esat Işık Caddesi'ne paralel şimdiki merkez binanın yerinde, ancak daha küçük boyutlarda (yaklaşık 38x12 m) tasarlanmıştı. Binaya, 1872'de güney yönündeki kanatlar eklendi. Bina 1872-1895 arasında yıkılarak, 3 katlı ve kagir olarak yeniden inşa edildi. 1906 ve 1907'de kuzey yönündeki kanatların eklenmesiyle Saint Joseph Lisesi günümüzdeki şeklini aldı.

Bahçe girişi, Dr. Esat Işık Caddesi üzerinde, aksiyal-simetrik yerleştirilmiş iki katlı iki giriş binasının ortasında yer alır. Demir parmaklıklı kapıdan başlayarak ortasında Saint Joseph'in heykelinin bulunduğu meydana ve merkez binanın girişine ulaşan yol aksı, yüksek ağaçlar dizisiyle kuvvetlendirilmiştir. İki kollu merdivenle ulaşılan giriş bölümü, dört mermer kolona taşıtılan ve çatıda üçgen alınlıkla bitirilen bir çıkma ile vurgulanmıştır.

Kuzey yönünde 40x58 m, güney yönünde 24x38 m boyutlarında avluları saran ikişer kanat ile iki iç avlu oluşturan yapı "H" harfini andıran bir biçim kazanmıştır. Giriş aksına göre simetrik geometrisi ve cephe biçimlenişi ile güçlü bir kütle vermektedir. Bütününde 3 katlı olan yapının, kuzey kanatlarında çatı arası katları vardır. Ayrıca eğimden dolayı merkez bina ve doğu kanatlarında birer bodrum katı kazanılmıştır. Katlar arası bağlantıyı ana girişin karşısındaki merdiven ve merkez bina ile kuzey kanatlarının birleştiği köşelerdeki merdivenler sağlamaktadır. Merkez bina ve kuzey kanatlarında ortada yer alan koridor boyunca sıralanan mekânlar, dış cephelerde tasarlanmıştır. Güneybatı kanadının tamamı tiyatro ve kilise olarak düzenlenirken, güneydoğu kanadı iç avluya bakan mekânlardan oluşmaktadır.

Tamamen sıvalı cepheler, sade kat sil-meleriyle yatay yüzeylere ayrılmış ve fu-ruşlu saçaklarla bitirilmiştir. Kuzey kanatlarının iç avluya bakan cepheleri, aks-larındaki üçlü pencere düzenleri ve kütlesel estetik çıkmalarla vurgulanmıştır. Çıkma ve bina köşeleri pilastrlarla çerçevelenmiştir. Eşit aralıklı pencere sıraları yapı bütününde dikdörtgen biçimli iken, kuzey kanatlarının zemin ve birinci katlarında basık kemerli ve daha geniştir. Bahçede çeşitli büyüklüklerde binalar yer almaktadır. Merkez binanın güney kanatlan uzantısında, metal gergilerle takviye edilmiş ahşap konstrüksiyon örtü sistemi (polonceau makas sistemi) altında oluşturulan mekânlar, kantin, tuvalet, açık ve kapalı spor sahaları olarak düzenlenmiştir. Basit bir ray sistemi ile denize kadar bağlantısı sağlanan eski fırın binası günümüzde kullanım dışıdır. Eski şarap mahzeni, tavukhane ve ahır binaları güncel işlevlerle okula hizmete devam etmektedir. Bahçenin batısındaki eski bağ alanı, sosyal ve sportif faaliyetlerin yoğunlaşması amacıyla kurulan mezunlar derneğinin kullanımına verilmiştir. Önceden kimya ve fizik laboratuvar-ları olarak kullanılan, bahçenin kuzeydoğusundaki iki yapı ise bu laboratuvarların ana binaya taşınması sonrası dernek ve vakıf kullanımına tahsis edilmiştir. Ayrıca bahçenin kuzey ve doğusunda çamaşırhane, misafirhane, marangozhane ve depolar gibi küçük yapılar bulunmaktadır.

Bibi. E. P. Caporal, "1870-1995 Vers le Cent-Vingt-Cinquieme Anniversaire de Saint-Jo-seph", LeBonPoint, S. 2 (Nisan 1994), s. 9, S. 3 (Mayıs 1994), s. 7.

UZAY YERGÜN