Hukukun temel kavramlari

8.3.1.2. Meşru Müdafaa (Haklı Savunma) 
Meşru müdafaa, haksız bir saldırı karşısında, kişinin kendisini veya üçüncü bir kişiyi 
korumak  amacıyla  kuvvet  kullanmasıdır.  Meşru  müdafaaya  ilişkin  Türk  Borçlar  Kanunu  ve 
Ceza  Kanunda  düzenlemeler  yer  almıştır.  Borçlar  Kanuna  göre,  meşru  müdafaada  bulunan, 
saldıranın şahsına veya malına verdiği zarardan sorumlu tutulmaz (m. 64). Bu düzenlemeye 
göre,  kişinin  kendisine  veya  üçüncü  kişiye  veya  malına  yönelik  haksız  bir  saldırıyı 
giderebilmek  için,  saldırganın  malına  veya  şahsına  verdiği  zarardan  dolayı  bir  sorumluluğu 
doğmaz.  Örneğin  yanındaki  bir  kişiye  bir  saldırıda  bulunmak  isteyen  kişiyi  bir  yumruk 
darbesiyle  yere  sermesi  ve  kişinin  burnunun  kırılması  durumunda,  saldırıya  karşı  savunma 
yapan kişinin cezai ve hukuksal bir sorumluluğu söz konusu olmaz. Ancak unutmamak gerekir 
ki  meşru  müdafaanın  hukuka  uygun  olması  için  saldırıyla  savunma  arasında  bir  oranın 
bulunması gerekir (Sümer 2018: 198).  
Meşru müdafaanın varlığı için şu koşullar aranır (Kalabalık 2018. 264):  
-Bir hakka (şahıs veya malvarlığı) yönelik bir saldırı olmalıdır. 
-Saldırı başlamış veya başlaması kuvvetle muhtemel olmalıdır. 
-Saldırı bir insandan kaynaklanmalıdır. 
-Saldırı hukuka aykırı olmalıdır. 
-Meşru müdafaa saldırgana karşı yapılmalıdır. 

---

180 
 
-Saldırıyla savunma arasında denge/oran bulunmalıdır. 
Meşru  müdafaada  sınırın  aşılmasının  ceza  hukuku  açısından  kimi  sonuçları 
bulunmaktadır. Sınır kasten aşılmışsa fail sınırı aşan kısımdan sorumlu tutulur. Örneğin evine 
giren hırsızı yakalayıp, ellerini bağladıktan sonra jandarmayı beklerken, öfkesine yenik düşüp 
hırsıza fiili saldırıda bulunan kişi, bir yaralama söz konusuysa, bundan sorumlu olacaktır.