İÇİndekiler biRİNCİ BÖLÜm giRİŞ

Okul Sosyal Hizmet Müdahalesi: Mc Glauflin (1998), okul görevlilerinin bireysel olarak öğrencilere yardımcı olmalarının yanı sıra yas sürecini tüm okula entegre etmeye yönelik tavsiyelerinden oluşan bir liste sunmaktadır (Tablo 1.4). Bu tavsiyelerden biri de okul sosyal hizmet uzmanlarının, bir ölüm ya da kayıp tecrübesi yaşamış öğrenciye, okula geri dönüşünden hemen sonra başsağlığı dileğinde bulunmalarıdır. (Dupper,2003)

Yas Sürecinin Tüm Okul Ortamına Entegre Edilmesi için Tavsiyeler

■ Yas tutabilmek karşılaşabilecekleri kayıplara üzülmeyi öğrenmeleri değerli bir hayat becerisidir.

11

■ Fırsatları fark etmeyi öğren. Okul sosyal hizmet uzmanları ve diğer okul çalışanları, öğrenciler ya da toplum için önemli olan günleri veya yıl dönümlerini hatırlamak için "anma panoları” oluşturabilirler.

■ Acı anında hissedilen duygu durumlarına saygı duyun. Yas tutma, kişinin normalde sürdürdüğü hayat durumlarının bozulduğu böyle bir zamanda nazik ve anlayışlı bir biçimde davranmak gerekir.

■ Bir okulda duygusal açıdan güvenli bir iklim yaratmak için çalışanlar ve öğrenciler birbirlerine şefkat ile yaklaşmalıdırlar.Yas tutan birine acıma hissi duyulması yaygın yas tutanlar için acıma, genellikle aşağılayıcı ve uzaklaştırıcı bir tavırdır.

■ Okulun yürütebileceği en iyi acıyla baş etme eğitimi, yıl içinde gerçekleşen her ayrılmayı onurlandırmaktır; yani okuldan ayrılan öğrencileri, sınıf değiştirenleri, ölen hayvanları, ailedeki değişiklikleri, arkadaşları kaybetmeyi önemsemek öğrencilerin yanında olmaktır. Her vedanın önemini kabul eden okul, hayatın her yönünde yas sürecini kabul etmiş olur.

■ Kayıp yaşadıktan sonra okula dönen çocukla, yaşadığı kayıp hakkında yanlış bir şey söyleriz korkusu ile hiç kimse bundan bahsetmeyebilir. Ölüm ya da kayıp hakkında öğrencilerle konuş. Bir öğrenci bir kayıp yaşadığı zaman, okuldaki yetkililer öğrenci okula döndükten hemen sonra onunla konuşmalıdır. Bu çok bilinen bir davranış gibi gözükmesine rağmen,. Bu konuda yapılacak yorum basitçe şöyle olabilir: "Kardeşinin ölümünü duyduğumda çok üzüldüm; bu senin için çok zor olmalı”. Çocuk bu tür yorumlara tepki vermese bile, onun acısının paylaşıldığını bilmek çok önemlidir.

■ Yas tutan çocuk için okul, hayatlarındaki en istikrarlı ve teskin edilebilir yer olabilir. Okullar yas tutan öğrenciler için bazı imtiyazlar sağlayarak, mümkün olduğunca normal işlevlerini yürütmeleri için teşvik edilmelidir

■ Yıllar geçse bile bir kaybın unutulmasına izin vermeyin. Kayıplar her bir kişinin kimlik dokusunun bir parçasıdır. Bir ölüm ya da boşanmanın yıl dönümünün hatırlanması, ölmüş olan bir kişinin niteliklerinin hatırlanması ya da kaybedilen bir hayvanın hatırlanmaya devam edilmesi bu ilişiklerin devamı için gereklidir.

■ Birbirini desteklemek. Sağlıklı bir biçimde yas tutmayı desteklemek bir okulda kolay bir şey değildir. Yas tutan bir çocukla birlikte olduktan sonra oldukça duygulanmak ya da kendini üzgün hissetmek çok doğaldır. İdeal olanı, her okul çalışanı, destek sağlanması gerektiğinde sürekli yardım alabilecekleri biri olmalıdır. Bu durum okul çalışanlarının yas tutan öğrencilere gösterebilecekleri sıcaklık ve empatiyi oldukça fazla geliştirebilir.