Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv
Yüklə 18,48 Mb.
|
|
summus Pontifex potestatem in eam Remp. non haberet, vtpote Ecclesiæ non subiectam, tenentur in foro conscientiæ tributa soluere; Quin potiùs tam in causis ciuilibus quàm criminalibus subie- cti essent Principibus illius Reip. vt Albertus Py- ghius 5. eccles. hierar. cap. 7. rectè affirmauit, vt ait Molina suprà: ergo nil mirum si stando in iure di- uino ea teneātur soluere Principibus Christianis. Quarta conclusio, exemptio illa quodammo- dò, seu quadam ratione est de iure diuino, quam- uis simpliciter solùm sit de iure humano, canoni- co, & ciuili. Ita Molina illacon. 4. & 5. Lessius ilia dubit. 4. num. 30. Bellarminus, Sotus, Victo. Ledes. Palac. Ioan. Med. Salon, Bannes, & Couarr. suprà. Probatur, quia Pōtifex à Deo immediatè potesta- tem habet faciendi eiusmodi exemptionem: imò & præceptum illam faciendi, quando commodè fieri possit: quod etiam pręceptum habent sæcula- res Principes, sunt autem tres causæ illius pote- statis, & præcepti. Prima, quia Ecclesiastici peculiari modo sunt diuinis rebus mancipati, & consecrati: atqui con- tra reuerentiam Deo debitam est, si id, quod se- mel Deo consecratum est, tractetur tanquam pro- fanum. Hinc Dauid ne defensionis causa ausus vmquam fuit lędere Saulem, quia vnctus erat Do- mini: quæ tamen vnctio erat in Regem, non in sacerdotem, & solùm erat vmbra vnctionis, & sanctificationis Ecclesiasticorum. Secunda, quia Ecclesiastici sunt pastores, patres, & iudices sæcularium in spiritualibus: atqui inde- corum, & contra reuerentiam est, vt quis iudicet suum pastorem, licet in alio genere, & filius patrẽ, & qui fuit reus iudicem, maximè si alia commoda ratio iniri potest: & hęc in diuerso genere punien- di facultas occasionẽ tribuit mutuæ vindictæ sub prætextu iustitiæ, & mater esset discordiarum & scandalorum, dum quisque in suo genere alium punire vellet. Tertia, & si Principes ab iniuria clericos defen-<-P> @@0@ @@1@ tur: tamen ipsi eos in spiritualibus & temporali- bus, prosunt sæcularibus per orationes, sacrificia, & alia pia suffragia, per Sacramenta, prædicatio- nes, lectiones, gubernationem, exempla &c. non mirum ergo si spiritualia seminantes, vt inquit Paulus, temporalia metant: si non alligetur os bo- ui trituranti: si à tributorum oneribus liberentur: quod maximè procedit in Religiosis, qui suas fa- cultates, & spes sæcularibus ipsis reliquerunt. Vn- de Constantinus & Constans concedentes cleri- cis, & Religiosis perpetuam securitatem ab one- ribus personalibus addunt, scientes magis Reli- gionibus, quàm officiis ex labore corporis, vel su- dore, nostram Remp. contineri, cap. in qualibet, 23. quæst. 8. maximè autem hoc expedit hac etiā ratione, quia si religiosi & clerici tributa penderẽt quod illa via amittunt, deberent sæculares alia compensare: vt sustentari possent, sic Deus Num. 18. dedit decimas sacerdotibus, quibus sustenta- rentur. Et cùm minus communiter delinquant, quàm sæculares, & suos proprios habeant iudices, non indigent iudicibus sæcularibus, à quibus co- ërceantur, & puniantur, & alioqui ad diuersa tri- bunalia distracti, & simul in multis se defenden- tes, non possent diuinis rebus liberè vacare, vt eo- rum institutum postulat. Quæ rationes maiorem vim in sanctimonialibus habent. Secundò, probatur exemplo Ioseph, qui totam terram Ægypti fecit tributariā, vt penderet quin- tam partem fructuum præter terram sacerdotũ, quibus etiam ex publico cibaria dabantur. Vnde colligit Vrbanus C. tributum 23. quæst. 8. agros Ecclesiæ non esse Imperatoribus subiiciendos, & 1. Esdræ 7. Artaxerxes vult, sacerdotes, Leuitas, & alios templi ministros à vectigalibus esse immu- nes: nam dignitas, & functio sacerdotum noui Testamenti incomparabiliter est sublimior, & Reip. vtilior. Vnde religio, obseruantia, & grati- tudo magis obligat, vt à tributis eximantur, & à tribunalibus sæcularium. Quod etiam ex illo Cō- stantini facto confirmatur. Et in hoc sensu accipiendi sunt Panormitanus suprà, & alij Doctores asserentes eiusmodi exem- ptionem esse de iure diuino, scilicet originaliter, primordialiter, seu initiatiuè, aut inchoatiuè, quod expressè habetur cap. quamquam de censi- bus in 6. & insinuatur capit. non minus deimm. Eccles. cap. Si Imperator dist. 96. & ca. nimis de iureiurando, vbi Innoc. III. in Conc. Lateran. ait, nimis de iure diuino quidam laici vsurpare nituntur, cum viros Ecclesiasticos nihil temporale obtinentes ab eis, ad præstandum sibi fidelitatis iuramenta compellũt, & Trid. ses. 25. de reform. cap. 20. ait, personarum Ecclesiasticarum immunitatem Dei ordinatione, & canonicis sanctionibus constitutam esse. Quamuis dici posset Dei ordinationem in hoc testimonio refe- rendam esse ad immunitatem in spiritualibus, quā diximus, simpliciter esse de iure diuino. Sic etiam potest intelligi Concilium Lateranẽse sub Leone X. ses. 9. vers. & cùm à iure, vbi sic legimus: & cùm à iure tam diuino quàm humano laicis potestas nulla in Ecclesiasticas personas attributa sit. Vel vtrumque Concilium Lateranense intellige, vt laici in cle- ricos iure diuino non habeant potestatem ab illis inseparabilem, & a Romano Pontisice indepen- dentem. Pontifex enim, poterit omnem potesta- tem in Ecclesiasticos laicis auferre. Et iuxta hæc<-P>@@ <-P>possunt explicari cap. continua, cap. præsertim, c. placuit, 3. cap. relatum 11. quæst. 1. Gratianus, capit. futuram 12. quæst. 1. capit. conuenior 23. quæst. 8. Secunda pars conclusionis, nempè clericos re- ipsa exemptos esse iure canonico, & ciuili, patet ex iuribus initio citatis, cap. in qualibet, ca. secun- dum canones, cap. Sancitum, 23. quæst. 8. & 11. q. 1. per multa capita, cap. at si clerici, cap. clerici, c. qualiter, de iudic. vbi aduerte primò cum Lessio, Victoria, Soto, Couarr. Molina, & Palac. toto tẽ- pore, quo Imperatores fuerunt Ethnici, clericos in temporalibus fuisse illis subiectos, sicut laicos. Quia neque principes eos eximebant, cum eorum dignitatem non agnoscerent; neque summus Pō- tifex, cùm non posset commodè. Postquam autem cœperunt esse Christiani, sensim eos cœperunt eximere. Primùm Constantinus lege lata exe- mit eos ab oneribus personalibus, refertur, c. con- uenior 23. quæst. 8. & à publici census solutione, vt testatur Sozomenus, 1. histor. cap. 8. In cæteris tamen māsere subiecti. Deinde à Iustiniano fue- runt exempti in causis ciuilibus pro Prima instan- tia solùm: in criminalibus tamen reliquit eos sub iudice sæculari: vtpatet ex nouella, 83. & 123. Vide Gelasium cap. siquis clericum 11. quæst. 1. Multa tamen vsurparunt sibi isti Imperatores in causis Ecclesiasticis, quæ iure diuino sunt omninò exẽp- tæ. Idem concessit immunitatem à quibusdam tributis, l. sancimus, 2. Cod. de Sacros. Eccles. à posterioribus principibus omninò exempti fuere: eaque exemptione multis sæculis, consensu totius orbis sunt potiti. Et à successoribus reuocari non potest. Primò, quia fuit absoluta, & perpetua ex mente concedentium: omnis autem donatio, vel exemptio facta communitati in perpetuum, est irreuocabilis. Secundò, quia fuit facta ad remune- randa beneficia spiritualia, quæ regna percipiunt ab Ecclesia. Tertiò, quia fuit facta principaliter ad Dei honorem, sicut donatio agrorum, aut villarũ, quæ offeruntur Ecclesiæ, eiusque ministris. Vnde sicut esset sacrilegium repetere agros Ecclesiæ do- natos: ita infringere clericorum immunitatem. Quartò, quia orbis Christianus, à quo Principes habent auctoritatem, cōsensit in hanc exemptio- nem: quòd autem consensu regni semel est alie- natum, repeti non potest. Quintò, quia Cōcilia & Pontifices, qui sunt superiores principibus, eam confirmant. Adde, etiamsi principes noluissent in hanc exẽ- ptionem consentire: tamen Pontifices, & Conci- lia habebant auctoritatem eam inducendi, vt communiter docent Doctores, & probat Couar- ruuias in practicis, cap. 31. num. 3. & 4. Quia ha- bent potestatem à Christo statuendi, quod ad bo- num hominum spirituale, & Dei honorem videa- tur necessarium, aut valde expediẽs, quale est hoc: vt patet ex dictis: & quia valde vilesceret status Ecclesiasticus, & res diuinæ, quas tractāt, si instar laicorum ad iudices traherentur; & periret liber- tas, qua in laicis instruendis, & corripiendis vti debent: & laici etiam causas Ecclesiasticas facilè ad se pertraherent. Accedit, quòd principes sunt subditi Pontifici, sicut oues pastori: atqui superior potest aliquem eximere à iurisdictione sui subditi, præsertim quando recta gubernatio, & honor Dei id postulat. Quòd si Pontifex potuit clericos exi- mere à iurisdictione principum sæcularium: ergo<-P> @@0@ @@1@ duntur Ro. 13. Ideò necessitate subditi estote: non so- lùm propter iram, sed etiam propter conscientiam: ideò enim & tributa præstatis. Exemptione autem gaudent, ait Leonardus Lessius suprà, dub. 5. omnes clerici sacrorum or- dinum, beneficiarij, religiosi, & religiosæ. Est cō- munis doctrina, teste Couar. in practicis cap. 31. num. 5. Nam hi omnes statui Ecclesiastico firmi- ter sunt addicti, vel actu Ecclesiæ deseruiunt. Item clerici minorum ordinum & tonsuræ, si non sunt coniugati, secundum canones sunt à tri- butis liberi, licet beneficiarij non sint, neque Ec- clesiæ deseruiant, ex ca. fin. de vita & honest. cler. cap. quamquam, de censibus, in 6. & l. Presbyte- ros C. de Episcop. & cler. Nec obstat Trid. ses. 23. cap. 6. de reform. quia loquitur solùm de pri- uilegio fori, quo non possunt ad tribunal sæcula- re pertrahi, quod priuilegium Conciliũ non con- cedit, nisi illis clericis primæ tonsuræ, vel minorũ ordinum, qui aut beneficium Ecclesiasticum ha- bent, aut clericalem habitum, & tonsuram defe- rentes alicui Ecclesiæ ex mandato Episcopi deser- uiunt, aut in seminario clericorum, vel in aliqua schola, vel vniuersitate de licentia Episcopi, quasi in via ad maiores ordines versantur: longè tamen consuetudine contraria clerici primæ tonsuræ, & minorum ordinum, qui nec beneficium habent, nec vlli Ecclesiæ deseruiunt, videntur hanc exem- ptionem amisisse, etiamsi coniugati non sint: quia iam à multo tempore vectigal soluunt sicut laici. Ita Couarruuias num. 9. vbi in fine ait, se vidisse litteras regias decernentes, vt clerici primæ ton- suræ etiam non coniugati, cogantur soluere deci- mam partem rei venditę. Quod tamen videtur es- se contra ius Pontificium, cap. quamquam, de cẽ- sibus in 6. Dices, non potest vmquam valere præ- scriptio, aut consuetudo contra immunitatem, & libertatem Ecclesiæ, vt expressè habetur in nouel- la Frederici Imperatoris, quæ incipit, Cassa, & ir- rita: & colligitur ex cap. causam, de præscrip. ca. clerici de iudi. ergo consuetudine non potuit hoc introduci. Respondeo, non posse valere inuito Pontifice, secus ex eius libero consensu: qui præ- sumitur, ob commoda Principum hîc interue- nisse. Nam hæc consuetudo non est omninò à ra- tione aliena, præsertim ob multitudinem talium clericorum, quorum plerique ideò duntaxat cle- tici fiebant, vt tributis eximerentur, absque vllo animo ad Ecclesiasticum statum. Quod verò ad priuilegium fori attinet, talibus clericis iuxta canones aliquos, & Tridentini for- mam competens, non est credibile, Ecclesiam cō- sentire, aut consensisse, vt possint eo per con- trariam consuetudinem priuari: quia magis per hoc dignitas status Ecclesiastici lęderetur, & prin- cipibus nihil commodi accederet. Clerici coniugati non sunt exempti à vectiga- libus, neque iure canonico, neque consuetudine: vt rectè Couarruuias: quia duo tantum priuilegia istis conceduntur, fori, & canonis, vt patet, capit. vnico, de cler. coniug. in 6. Ad hoc tamen duo requiruntur: primò vt duxerint virginem, & qui- dem vnicam, secundò vt deferant tonsuram, & vestes clericales. Quibus addit Tridentinum, vt priuilegio fori non gaudeāt, nisi ab Episcopis ali- cuius Ecclesiæ ministerio sint deputati. Hæc Leo- nard. Lessius suprà, quæ amplius fortasse alio loco<-P>@@
Quomodò autem percussores clericorum $unclear excommunicati latè tractant Suarez tom. 5. Hi$unclear golinus, & alij agentes de censuris, seu excommu- nicatione, nec est à nobis hoc loco examinan- dum.
Sed circa illum locum Mat. 17. ergo liberi sunt filij, quem in secunda & tertia conclusione attuli- mus, nota, ex mente Orige. Hierony. Euthym. Theophylacti ibi, Augustini 1. quæstio. Euang. c. 23. Christum nomine filiorum naturales intelli- gere, & quia ipse erat naturalis filius Dei, conclu- dit se non debere tributum. Sic etiam interpreta- tur D. Thom. 2. d. 44. quæst. 2. art. 2. ad 1. Bon. art. 3. quæst. 1. ad 1. Dur. quæst. 4. ad finem ex eodem principio scilicet, quòd ipse erat filius Dei, posset probare se eximere posse Petrum, & alios quosli- bet à tributis, & D. Thom. ac Bonauentura suprà docent, Christum probare etiam voluisse paupe- res, qui omnia propter Christum reliquerũt, sicut fecerunt Apostoli, non teneri ad solutionem tri- buti: nimirum quia nec habent, vnde tributum soluant, neque id quætere tenentur: sic etiam ex- ponunt Richardus 2. dist. 44. art. 3. quæst. 1. ad 1. Argentina quæst. 1. art. 4. Caiet. 2. 2. quæst. 104. ar. 6. quam expositionem probat Azor tom. 1. lib. 5. cap. 12. quæst. 1. Sed ex ea non rectè infertur, cle- ricos iure diuino esse immunes à tributis, neque conuentus habentes proprium. ------------------------------------------------------------ Vtrum laici vi consuetudinis longi temporis potesta- tem iudicandi, & puniendi clericos habere queant. 12. quæst. 1. §. sed dubitari posset. Quidam affirmant, vbi contra di- ctam exemptionem clericorum à foro, vel tributis est aliqua consue- tudo introducta, vim habere: quia res per quas causas nascitur, per easdem dissoluitur. l. secundum naturam ff. de regul. iuris: & quia consuetudo mixta etiam in Ecclesiasticis vim habet. Hanc sententiam docet Couar. in pract. ca. 31. Ioannes Garsia de nobilit. gloss. 9. num. 48. & se- quentibus, sic Audientia Galleciana cognoscit via ordinaria de aliquibus causis inter personas Ec- clesiasticas, vt de possessione beneficij: huius co- gnitionis meminit l. 10. lib. 3. nouæ compil. eam defendit Ioan. Garsia suprà, num. 49. In Francia etiam clerici conueniuntur in causis, & actioni- bus realibus coram Iudice sæculari. Defendit Io- ann. Faber §. fin. inst. de satisdatione numer. 20. alios refert Garsia suprà, nu. 45. In Sabaudia qui- libet clericus personaliter citatus coram prælato, potest recurrere ad senatum, vt cognoscat de iu- stitia, vel iniustitia citationis, vt si iniuriam facit, reformetur, decis. Pedemontana per totam. An- glię cum florebat Christiana religio, clerici litiga- bant coram iudice sęculari in quibuscum que cau- sis realibus & mixtis, & de personalibus ciuilibus refert Couar. suprà, nu. 3. & non impugnat Gar- sia suprà, n. 44. In Nauarra an delinquenttes gau- deant immunitate iudicat Consilium Regium. In Castella clerici & pręlati ministri Regis visitantur,<-P> @@0@ @@1@ sunt iurisdictioni regiæ, & pro meritis damnan- tur ad pœnam pecuniariam, & priuationem offi- ciorum, idq́ue in aliis pluribus regnis seruatur. Probat Cassaneus in consuetud. Burgundiæ, ver- bo iustitiæ in fine, Aufrerius Clem. pastoralis de offic. ordinar. regul. 1. Fallen. 27. & 28. & in cō- trouersiis, quæ sunt inter pręlatos & communita- tes Ecclesiasticas, & sæculares: recurritur ad consi- lium Regium, & licitum esse ex communi cōsen- su & vsu probat Nauar. cap. nouit, de iudic. not. 3. num. 31. Vide Almai. de potest. laica cap. 3. & 5. Couar. in pract. cap. 35. num. 3. vers. 5. Nauar. ca. 27. num. 70. Guilliel. de Benedicto cap. Raynu- tius verbo, & vxorem nomine Adelasiam, decisio ne 2. & quidam alij recentiores Hispani, & Galli plures afferunt casus, in quibus asserunt solere re- gia prætoria clericorum, & Ecclesiarum causas ad sua tribunalia reuocare, quem vsum plerique eo- rum nituntur iure probare. De hac re, quæ magis pertinet ad iutisp. quam ad Theologos, & ad 2. 2. in materia de iudice, & ad bullam cœnæ, quàm ad præsentem materiam: non vacat modò dicere, interim videatur Azor suprà, qui alios refert.
------------------------------------------------------------ An pueri amentes, & alij ratione carentes, teneantur legibus humanis. nis nullis legibus teneri, Medina q. 94. art. 1. §. Sed dubium est, Victoria & communiter omnes recentiores, Azor tom. 1. lib. 5. cap. 11. quæst. 4. dicens inter omnes conuenire, nec legibus astrin- gi, nec teneri posse: quia non imperamus, nisi iis qui præcepta intelligere, & eis parere possunt. Nec obstat primò, quod infantes si non bapti- zantur, damnabuntur: hoc enim non est, quia ba- ptismus sit eis necessarius necessitate præcepti, sed medij, vt ait Azor suprà, & Sotus 4. d. 5. q. 1. ar. 1. in principio. Nec obstat secundò, quòd infantes paruuli tem- pore localis interdicti sepultura sacra priuantur. Hoc enim non est, quia ipsi violent legem inter- dicti, sed quia expedit, vt etiam, qui culpa carent, sacra tunc sepultura priuentur, vt illi resipiscant, qui causam dedere interdicto: consentit Azor suprà. An verò qui pueros carentes vsu rationis tempore interdicti ad diuina officia admittunt, peccent, dicam con. 4. Neque obstat tertiò, quod ignorantia non tol- lit obligationem, & vinculum, licet excuset à pec- cato: ergo licet pueri, & amentes non peccent contra leges; ipsis tamen tenentur. Respondent Medina, & alij recentiores, pueros esse naturaliter per se impeditos, ne legẽ cognoscāt, & ideò lex ad illos nō dirigitur, neq; illos obligat: obligat tamẽ amentes, dormientes, inuincibiliter ignorantes, & tempore promulgationis absentes, quia isti per se loquendo legem intelligere possunt, & ei parere, quamuis per accidens non possint. Sic catulus an- te nonum, diem cœcus non dicitur, quia eo tempore per se & naturaliter videre non potest: si tamen nouem diebus elapsis non videat, cæcus dicitur. Aliqui autem præsertim canonistæ, aut<-P>@@
ri. Alij verò dicunt, omnes obligari in habitu, vel in actu primo, non verò in actu secundo. Quæstio est de nomine, & parui momenti. Tota difficultas est, quando incipiant pueri hu- manis legibus obligari: Soto 4. d. 12. quæst. 1. art. 11. col. penul loquens de Eucharistia sic ait, Pueri
tus, posse pueros recipere Eucharistiam cùm possunt discernere inter bonum, & malum, atque adeò inter hũc cibum, & alios sæculares, quod pluribus accidit à de- cimo vsque ad duodecimum annum. Ita docet Alens. 4. quæst. 49. memb. 5. Paludanus 4. dist. 9. quæst. 4. Ca- iet. 3. part. quæst. 80. art. 9. Syl. Euch. 3. §. 5. imò ante duodecimum annum posset viuacissimus puer idoneus esse. Citra septennium verò non esset permittendus: quia tunc vix rationis aurora ridere assolet. Et d. 18. quæst. 1. art. 3. in fine ait, de verbo illo, cap. omnis vtriusque sexus postquam ad annos discretionis peruenerit, nihil opus est disputare, non enim designat certum tempus, vt Yüklə 18,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|