Ioan. De salas, gvmielensis, e provincia castellana, societatis iesv
Yüklə 18,48 Mb.
|
|
delicta confiscantur, non habere dominium, nec iustam possessionem eorum, ac proinde ante sententiam debere ea fisco deferre: non quidem dominium, quia ipsis legi- bus ciuilibus imponentibus pœnam confiscationis priua- ti essent dominio: non possessionẽ, quia nulla lege Eccle- siastica, aut ciuili esset illis concessa possessio. Nā c. cùm secundũ leges, solum loquitur de hæreticis: neque vide- tur penes Pontificem esse facultas concedendi hanc pos- sessionẽ in aliis delictis, quæ non ad ipsius, sed ad Prin- cipis sæcularis forum pertinent. Quare in crimine læsæ maiestatis humanæ, concessio illa locum non haberet. Adde etiam, quòd concessio illa Pontificis ad nouas le- ges non extenditur: quare cùm in nostro regno postea sit imposita huiusmodi pœna propter peccatum Sodo- miæ, sequeretur, huius criminis reos, nec habere possessio- nem, nec dominium suorum bonorum, ac proinde posset fiscus ante sententiam illorum bona occuperare. Imò etiā reus deberet, ante sentẽtiam fisco illa deferre: quod vide- tur nimis durum. Dicet aliquis, posset Pontifex quidem concedere possessionem bonorum, nec tanquam iudex, & superior temporalis ita leges ciuiles interpretari, sed tā- quam Pontifex declarare, crudelem, & nimium seue- ram esse illam pœnam, quæ dominio, & possessione ipso facto priuaret propter maxima quæuis delicta, & ita posset eius interpretatio ad antiquas, & nouellas leges extendi. Respondeo, posse quidem Pontificem ita decla- rare, sicut etiam communis sententia Doctorum fecit: hactenus tamen in omnibus delictis non declarauit. Adde, quòd nullius momenti esset, tconcedere his suorum bonorum possessionem sine dominio, quia etiam manente dominio sequuntur omnes effectus post sententiam, ad<-P> @@0@ @@1@ Si opponas, euidentiam patrati sceleris non indi- gere clamore accusatoris, cap. euidentia, de accusa. ergo cùm Principi est euidens, hunc commisisse crimen, non est illi necessaria accusatio, aut sen- tentia, vt illum bonis suis spoliet. Respōdet Azor tom. 1. lib. 5. ca. 7. quæst. 3. ex glos. ibi: quando cri- men est notorium, euidentiam facti supplere ac- cusatorem, quia iudex potest sine accusatore deli- ctum probare, & ad sententiam procedere: non verò supplere sententiam. Addit ex Medina qu. 1. de test. §. post rerum dominium, si reus fuerit erimen suum in iudicio confessus, ius esse fisco capiendi bona: sed communiter sententiam re- quiti; qui expressè præcipitur in casu hæresis, d. c. cum secundum leges, & quia nemo potest sine sentẽtia iudicis spoliari bonis propiis: illa autem sunt propria vsque ad sententiam: ergo. Tertium argumentum, nam si reus non tenetur ante sententiam soluere pœnam, seu tradere bona fisco, nihil operatur illa particula ipso facto, vel, ipso
& illa particula, ante declarationem, quæ ponitur contra sodomitas in nostro regno, l. 1. tit. 21. lib. 8. compilationis. Ad hoc auctores secundæ sententiæ respondẽt, particulam, ipso facto, vel ipso iure, operari priuatio- nem dominij; Vazquez etiam disp. 170. cap. 4. nu. 20. tribuit Adriano, & Syluestro, id efficere parti- culam illam, ante declarationem, seu, absque declara-
id dicat Syluester, verb. Assassinus quæst. 5. Nos cum Vazquez, & Sa, verb. pœna num. 1. etiam si lex dicat ante declarationem, vel sententiam, non obligare ad solutionem pœnæ in conscientia ante sententiam iudicis: vnde verba illa solùm operari, quòd ante sententiam est iam quasi priuatus do- minio, eo quòd illud est valde attenuatũ, infirmũ, & debilitatum, quia per sententiam retrotrahenda est confiscatio ad diem commissi criminis, & re- scindendi contractus, & alienationes ex tunc fa- ctæ, & si reus fuerit defunctus, bona excutienda sunt ab hæredibus, ac si testatoris non fuisset ab illo die, vt sect. 3. diximus. Ad fundamentum sententiæ respondeo, leges non posse priuare dominio omnium bonorum ante sententiam: quia hæc pœna, licet non consi- stat formaliter in executione, ea tamen lex inferẽs est durissima, & talis lex esset moraliter intolera- bilis communitati, & obseruatu impossibilis. Vn- de indemnes leges, quæ sic disponere videntur, aliter eas debemus interpretari: & huic interpre- tationi ansam præbet ipsum cap. cùm secundum leges, prohibens excussionem bonorum fieri ante sententiam, & non præcipiens reo, vt ante sen- tentiam tradat bona fisco: vnde videtur illi relinquere dominium, & administrationem, licet bona illa obliget, seu subiiciat fisco. Et lex nostri regni pœnam non imponit reo læsæ maie- statis: sed declarat, cur contractus sint nulli, id est, quasi nulli, seu annullandi, quia dominium in ea erat nullum, id est quasi nullum, cùm illa bona es- sent subiecta, & obligata fisco. Nisi dicamus cum Vazquez auctorem illius legis secutum fuisse se- cundam opinionem, quam iudicamus minus pro- babilem. Quòd in nostro regno, vel alio, esset lex expressè intendens priuare dominio ante senten-<-P>@@
stratione, Vazquez ait, fore ineptam, & impossi- bilem: si verò sublata possessione, & libera admi- nistratione, iniustam; quia pœna esset nimium se- uera, & crudelis. Aduerte hîc primò, licet aliqui apud Couarru- uiam, & Tiraquellum dixerint, fructus confisca- torum non cedere fisco à die commissi criminis, sed tantùm à die litis cōtestatæ: oppositum tamen esse verius, & communius: quod tenent Paul. Ca- strensis, Salicetus, Imola, Alexander & alij, quos citat, & sequitur Tiraquellus l. Si vmquam, verb. reuertatur C. de reuoc. don. num. 268. Couarru- uias, 2. 4. cap. 6. §. 8. nu. 6. & 7. Azor. tom. 1. lib. 5. ca. 7. quæst. 5.
------------------------------------------------------------ An illi, quorum bona per legem fisco sunt ipso facto ap- plicata, possint ante sententiam ipsa alienare: & alia circa confiscationem. rerit ea, quæ necessaria videbuntur ad suam, & familiæ sustentationem; Antonius Gomez. 3. tom. opusc. cap. vlt. num. 4. vers. item poterit, Vazq. disp. 171. num. 1. dicentes esse certum: idem tenet Valentia disp. 7. quæst. 5. punct. 6. quæst. 4. ad finem, Bannes 2. 2. quæst. 12. art. 2. post medium, Syluester hæresis 1. quæst. 8. Molina tom. 1. de iust. tract. 2. d. 95. Angelus verb. pœna, quæst. 3. Azor lib. 5. cap. 7. quæst. 7. cum Archidiacono, Ioanne Andrea, Pa- normitano, Bartolo, & aliis. Dico secundò, si sit periculum publicationis criminis, & consequenter damni alterius contra- hentis, peccaret reus alienādo bona eiusmodi cum tali periculo, non manifestando illud contrahenti, vt sæpe continget in contractibus onerosis: qui enim rem aliquam hoc modo emeret, exponere- tur periculo euictionis, quæ ipsi communiter erit noxia: ita docuere Syluester verbo hæreticus, q. 8. Angelus verbo pœna, num. 3. Anton. Gomez illo cap. vlt. num. 3. Vazquez illo num. 1. tanquam cer- tum, Simancas in insti. tit. 9. num. 28. Vict. relect. 1. de Indis Bannes, Azor & Molina suprà. In alienatione verò titulo gratioso, non esset communiter hoc periculum, ideò ex hoc capite damni alterius, ea alienatio non esset illicita, vt iidem docẽt. Dixi, communiter: nam interdum pos- set sequi damnum, vt si donatarius non esset tot sumptus facturus, vel aliunde bona esset acquisi- turus, nisi donationem illam recepisset: quia post- ea restituta re donata, vel pretio, pauperior ma- nebit, quàm si nihil ei donatum fuisset. Dico tertiò, per sententiam non solùm reuo- cantur alienationes factæ in fraudem fisci, post commissum crimen, sed etiam anteà, vt si quis pa- rabat iam crimen cōmittere, & ne confiscarentur bona, alienauit ipsa. Vazquez id tanquam certum docet num. 2. ex Gomez. num. 5. Simancas nu. 56. & ex l. fraudem, ff. de iure fisci. Difficultas ergo est, an alienationes non neces- sariæ ad suæ personæ, & familiæ sustentationem, sint validæ, & licitæ: prima opinio est; omnes esse irritas, siue sint onerosæ, siue gratiosæ, Castro, Conradus, & Ioan. Medin. locis citatis sect. præce- denti, opin. 1. & 2. Anton. Gomez tom. 3. opuscul.<-P> @@0@ @@1@ Sayrus lib. 3. cap. 9. num. 30. Valentia disp. 7. qu. 5. p. 6. q. 4. ad finem. Rosella absolutio. 1. num. 19. & verbo assassinus, Simancas in instit. tit. 9. num. 22. & sequentib. Sayrus tribuit Baldo auth. incestas, C. de incest. nupt. Ioan. Andr. Ancharano, Domi- nico, & Franco, cap. cum secundùm leges, de hære- ticis in 6. Suadetur primò ex l. ex iudiciorum, vers. adeò, ff. de accusat. vbi dicitur. Ex quo quis aliquod ex his causis crimen contraxit, nihil ex bonis suis alienare, aut manumittere eum posse: & l. donationes in concubi- nam, §. fin. ff. de donationib. dicitur, ratæ donationes esse non possunt post crimen perduellionis. Idem l. post contractũ eod. tit. & ex l. fin. & l. quisquis. §. eman- cipatio C. ad legem Iuliam maiestatis, & ex l. pro oneribus, C. de iure dotium colligi videtur, cōtra- ctum dotis in his esse prohibitũ, & nullum: quod etiam videtur verum, cum dos traditur filiæ ad re- ligionem. Demum nullum contractum ex bonis confiscatis esse validum, colligi videtur ex l. em- ptori duplum, ff. de actio. empti & venditi, & ex l. nostri regni 4. tit. 2. part. 7. vbi de contractibus hu- iusmodi dicitur, valere non debent. Secundò suadent aliqui ex illis auctoribus, quia isti delinquentes carent dominio, vel etiam admi- nistratione, & iusta possessione illorum bonorum: vel saltem habent dominium ligatum, & impedi- tum per leges; & administrationem limitatam, & restrictam ad alienationes non necessarias pro su- stentatione suæ personæ, & familiæ: ergo cæteræ alienationes sunt penitus irritæ. Secunda tamen, & probabilior sententia est, omnes eiusmodi alienationes validas esse per se, & quantum est ex vi legum; sed rescindendas. Hāc opinionem latè tradit Victoria relect. 1. de Indis, & Vazquez disp. 171. cap. 2. Azor & Bannes suprà, & videtur Angeli, verbo pœna, num. 8. Syluester hęresis, 1. quæst. 8. & vt probabilem defendit Cor- duba lib. 1. quæst. 30. & ait Vazquez, nō solùm esse validas, sed licitas, & cum validæ sint, fructus rei alienatæ non pertinere ad fiscum, sed ad eum in cuius dominium illa transiuit. Dixi, per se, &c. quia possunt esse nullæ propter dolum: nam qui vendit eam rem confiscandam, certò, aut probabiliter non declarato defectu, decipit grauissimè empto- rem, & ideò venditio est nulla, vt ait Bānes suprà: secus si nullum esset periculum confiscationis, aut leue. Huius sentẽtiæ probabilitatem probat Cor- duba, quia probabile est, à die criminis, licèt amit- tatur dominium bonorum, manere tamen iustam possessionem, & administrationem, ideò contra- ctus de illis factos, validos esse. Vazquez autem putat, ideò esse validos, quia manet etiam domi- nium nulla lege impeditum: quod si non maneret, nec manere posse liberam administrationem, ideò validos non fore. Confirmat autem suam senten- tiam dupliciter, primò quia filius hæretici, etiamsi sit conscius paterni criminis, accipere potest hæ- reditatem paternam ex testamento, vel ab inte- stato, vt fatetur Simancas num. 189. & pater potest liberè eam hæreditatem relinquere filio alienatu- ro bona quouis titulo: ergo poterit quolibet mo- do in extraneos alienare: quia eadem est ratio. Et si non posset in extraneos alienare, vel deberet crimen suum manifestare filio, vt cum grauamine non alienandi hæreditatem acciperet, aut deberet fisco satisfacere via secreta meliori modo, quo<-P>@@
vel alterius: sed intestatus decedere deberet, & permittere, vt filius succedat in hæreditate, non verò ad id cooperari. Secundò, quia si hæreticorũ contractus validi non essent, aut ipsi hęretici pro- hibiti essent alienare, nullus posset liberè cum hę- reticis Germanię, aut Angliæ, &c. cōtrahere: quod intolerabile esset, & nullus dicere auderet: & in nostro regno nemo posset contrahere cum eo, qui crimen nefandum commisisset, aut reus esset læsæ maiestatis, aut aliud crimen habens confiscationẽ annexam: quod dici nequit. Quod autem neque peccatũ sit bona ista alie- nare, probat Vazquez cap. 3. quia nulla lex præci- pit his delinquentibus, ne bona alienent, sed tan- tùm agit de firmitate, aut valore cōtractuum, quos faciunt: idem tenet Azor suprà, dicens, ad compa- randa sibi, & familiæ necessaria elienare posse: imò si crimen ita est occultum, vt ad forum iudi- ciale deduci nequeat, non peccare aliter alienan- do, vt dicunt Syluester, & Angelus: quia neminem damno afficiunt. Imò etiam si crimen in iudicium adduci possit, & probari, non peccabunt, si animo & spe sint compensandi damnum, si sequatur, vel emptorem admoneant de periculo: vt si quis rem furtiuam, quam bona fide emerat, vendat alteri, & ei manifestet vitium rei venditæ, non peccat: quia ipsum nō decipit. Syluester, Angelus & alij suprà. Præterea si rem liberaliter donent, vel pro æquali æstimatione commutent, non peccant: quia do- natarius solam rem donatam amittet: qui verò cō- mutationem facit, vel retinebit, quod ei datum est, vel recuperabit, quod dedit, Syluester, Angelus & alij. Qui addunt, si cum damno aliorum nō mo- nitorum alienationes fiant, peccatum esse iniusti- tiæ contra illos, numquam verò cōtra fiscum: quia hic ius non habet in his bonis, nisi post sentẽtiam ex propriis bonis, propter peccatum instituentis. Nam si nullus donationem acceptasset, sine dubio non esset ius quæsitum successori: & ideò absque eo, quòd ius aliquod illius læderetur, confiscari posset.
Ad fundamentum primæ opinionis respondet Vazquez bene eod. cap. in illis legibus, solùm do- cere contractus illos non esse firmos, & stabiles, quia sunt posteà irritandi, & reuocādi, nisi ex spe- ciali priuilegio sustineantur, vt de manumissione diximus sect. præced. suppositione 17. & Vazquez dixerat disp. 169. cap. 2. nec aliud est bona illa esse confiscata, seu obligata fisco, quàm posse ea repe- tere, vbicumque inuenientur. Donationes verò factæ ante crimen non rescin- duntur, quia bona illa ante crimen confiscata non sunt, & ideò non potest confiscari maioratus pro- pter crimen instituentis ex propriis bonis, quo- ties instituens ante crimen donatione facta inter viuos, aliquem successorem sibi designauit, in quẽ transtulit dominium per traditionem instrumen- ti, vel alia solemnitate, vt fieri solet, retenta sibi possessione per totam vitam, vel si donatio facta fuit inter viuos, & acceptata à successore, etiamsi res esset tradenda post mortem, ita Vazquez disp. 171. num. 17. addens, Dico autem, si acceptata fuit à successore per se, vel per aliũ de mandato ipsius. Sic enim iam est successori ius quæsitum, quod propter peccatum instituentis amitti non debet, & in hoc casu existimarem veram sententiam Sar- mienti, quam retuli disp. 169. cap. vlt. qui docet,<-P> @@0@ @@1@ bonis, propter peccatum instituentis. Nam si nullus donationem acceptasset, sine dubio non esset ius quæsitum successori: & ideò absque eo, quòd ius aliquod illius læderetur, confiscari posset.
Sed rogas, quando contractus illi rescindi cen- sentur: Valentia disp. 7. quæst. 5. punct. 5. ait, hære- ticum, aut reum læsæ Maiestatis non posse à pun- cto commissi criminis bona sua donare, vel alie- nare: sed solum ei esse licitum vsurpare ad neces- sitatem vitæ suæ, & suorũ, sicut docet Syluester, v. hæresis primo, n. 14. vnde omnes alij contractus irritantur, quando profertur posteà sententia in eiusmodi facinorosos, qui amittunt propter ali- quod crimen dominium bonorum suorum: sicut idem Syluester illic docet, & Sotus lib. 1. de iust. quæst. 4. art. 6. Hæc Valentia cum Syluestro, & So- to, quorum sententia mihi placet, quia per talem sententiam retrotrahitur confiscatio ad diem cō- missi criminis, & omnia, quæ fuerunt rei, à tem- pore illo criminis applicantur fisco, & cedunt illi: ergo dissoluuntur contractus omnes, quibus ante sententiam erant aliorum. Rogas prætereà, an res apud quemcumque inueniatur, cum suis meliorationibus cedat fisco, respondeo affirmanter, si sermo sit de melioratio- nibus intrinsecis, quas vocant, siue illæ accidant ex diuersa æstimatione, vt diuersis temporibus ac- cidere solet, siue quia cum fundus esset iam plan- tatus, posteà creuit. Ita Vazquez d. 172. cap. 1. Pro- batur, quia cum res illa trāsierit ad alios cum one- re cedendi fisco, & melioratio illa remoueri ab ea non possit, nec debeat: illa quoque ad fiscum per- tinet, maximè si idem incrementum apud domi- num esset habitura. Quòd si meliorationes factæ sunt expensis possessoris, vt si domus, vel nauis esset refecta, iustum earum pretium dari possesso- ri debet, vt ait Vazquez: quia æquum non est, possessorem absque vllo crimine illis priuari. Sed quid de fructibus rei confiscatæ? Tellius Fernandes, l. 4. Tauri num. 45. absque vlla distin- ctione censet cedere fisco, quia res confiscata est fisci: res autẽ, apud quẽcumq; sit, suo domino fru- ctifiat. Idem tenet Sayr. suprà, sed iam ostẽdimus bona illa ante sententiam iudicis, non esse fisci, sed rei, vel alterius, in quem dominium transtulerit: vnde si manent apud delinquentem, cedunt fisco, vt cætera bona illius: si verò apud alium dominũ, sunt eius, & debent confiscari, nec dominus rei etiam post latam sententiam contra delinquen- tem tenetur fructus illos fisco restituere. Rectè quidem ait Vazquez, sententiam illam Tellij aper- tè sequi ex alia, quam tenet, nimirum alienationes illas esse irritas, cùm tamen Vazquez teneat esse validas: deberet dicere fructus illos domino inno- centi cedere, non fisco. Tenendo tamen alienationes esse irritas, vt re- tulimus tenuisse Simancas, non ex defestu do- minij: sed quia per legem erat ligatum, fructus illi essent delinquentis: ideò cum aliis bonis essent confiscandi, etiamsi eos fecisset res, apud possesso- rem bonæ fidei. Vnde male idem Siman. eod. tit. 9. num. 58. affirmauit, solùm malæ fidei possesso- rem, qui conscius erat criminis, & confiscationis, debere restituere fructus, at possessorem bonæ fi- dei, qui crimen ignorabat vẽditoris, aut donato- ris rem confiscatam, non item: nisi malę fidei pos-<-P>@@ <-P>sessorem vocet eum, qui sententiam nouit latam contra hæreticum, per quam omnia eius bona, & præsentia, & præterita quæ habuit à die criminis, applicantur fisco, quod non est alienũ ab eius mẽ- te: ait enim, possessores bonæ fidei à die latæ sen- tentiæ, incipere esse possessores malæ fidei. Quod videtur intelligẽdum, si illam sciat, nam si inuincibiliter eam ignoret, non magis erit posses- sor malè fidei, quàm anteà. Quamuis autem esset possessor bonæ fidei, si fructus sũt fisci, debet illos restituere fisco: vel si eos consumpsit, id in quo fa- ctus sit ditior, si autem in nullo factus est ditior nihil, vt bene docet Vazquez disp. 172. ex Co- uarruuias 1. var. capit. 3. numer. 7. & aliis commu- niter in materia de restitutione, & quamuis Vaz- quez eo loco, & disp. 171. ca. 3. num. 16. videatur dicere fructus rei per legem confiscatæ, etiam an- te latam sententiam esse fisci: tamen ex ead. d. 171. cap. 2. num. 9. apertè colligitur, si alienatio fiat an- te sententiam, esse eius, cui res est vendita, vel do- nata, quia alienatio fuit valida: si verò alienatio facta fuit post sententiam, esse fisci, quia alienatio est nulla, & ideò apud quemcumque res inuenia- Yüklə 18,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|