İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

 
 Bölmə 4. Kompüterin hesabi və məntiqi əsasları 
4.1. Ədədi informasiyanın say sisteminin köməyi ilə təqdim edilməsi 
  
Obyektlərin miqdarı barədə olan informasiyanın yazılışı üçün ədəddən istifadə edilir. 
Ədədlər  müəyyən  say  sistemlərində  ifadə  olunur.  Say  sisteminin  əlifbası  rəqəmlərdən 
ibarətdir. Məsələn, 10-luq say sisteminin əlifbası: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9  

---

 
50 
Say sistemləri mövqeli və mövqesiz olmaqla 2 iri qrupa bölünür. Mövqeli sistemlərdə 
rəqəmin  qiyməti  onun  ədəddəki  mövqeyindən  asılıdır.  Məsələn,  10-luq  say  sistemi 
mövqeli, Roma rəqəmləri mövqesiz say sisteminə aiddir.  
Roma rəqəmləri: I (1), V (5), X (10), L (50), C (100), D (500), M (1000) 
Burada  kiçik  rəqəm  soldadırsa  çıxılır,  sağdadırsa  toplanır.  Ədəd  rəqəmlərin 
toplanmasından əmələ gəlir: XXX =10+10+10=30. 
1998=MCMXCVIII=1000+(1000-100)+(100-10)+5+1+1+1.